Krwawienia po porodzie to temat zastanawiający wiele młodych mam. Większość nie wie, gdzie znajduje się granica pomiędzy fizjologiczną, prawidłową utratą krwi, a kiedy stanowi to już problem, z którym należy zgłosić się do lekarza. Ile trwa krwawienie? Jak rozpoznać nadmierne krwawienie? Zarówno po porodzie siłami natury, jak i po rozwiązaniu drogą cesarskiego cięcia, wszelkie krwawienia i występowanie odchodów czy skrzepów powinny ustąpić do ukończenia 6. tygodnia po porodzie. Każda przedłużająca się utrata krwi lub zwiększenie nasilenia krwawienia poporodowego jest wskazaniem do konsultacji z lekarzem, który na podstawie badania będzie w stanie określić, czy źródłem krwawienia nie jest uraz dróg rodnych lub krwiak.
Krwawienia po porodzie – jakie są przyczyny i co oznaczają krwawienia poporodowe?
Spis treści
- Ile krwi traci się w trakcie porodu?
- Krwawienie po porodzie – czy to normalne?
- Powrót krwawienia w połogu i przedłużająca się utrata krwi – przyczyny krwawienia
- Krwawienie po porodzie naturalnym i cesarskim cięciu
- Krwotoki i krwawienia poporodowe – objaw antonii macicy
- Skrzepy po porodzie i krwawienia – co oznaczają?
- Krwawienie po porodzie – wiedza w pigułce
Ile krwi traci się w trakcie porodu?
Filmy i seriale telewizyjne, przedstawiające poród siłami natury mogą przestraszyć niejedną przyszłą mamę, nie tylko przebiegiem porodu, ale także ilością traconej krwi. W rzeczywistości podczas prawidłowo przebiegającego porodu naturalnego, pacjentka traci około 250 ml krwi, czyli ilość odpowiadającą jednej szklance.
Biorąc pod uwagę fakt, że w naszym organizmie krąży około 5–6 litrów krwi, ta objętość nie wydaje się być duża. Z nieco większą utratą krwi wiąże się poród drogą cesarskiego cięcia – podczas niego pacjentka traci około 500–600 ml krwi.
W związku z tym, że łożysko, w którym rozwijał się płód, ściśle przylegało do ściany jamy macicy, po jego wydaleniu w obrębie macicy pozostaje tzw. „miejsce łożyskowe”, które może wykazywać tendencję do podkrwawiania do czasu wygojenia.
Krwawienie po porodzie – czy to normalne?
Przez okres kilku tygodni po porodzie, niezależnie od tego czy był on naturalny, czy ciąża została ukończoną drogą cesarskiego cięcia, występują tzw. odchody połogowe z dróg rodnych. Przez pierwszych kilka dni mają one charakter krwisty i mogą zawierać strzępki błony śluzowej macicy.
Ocenia się, że może ich być nawet 250 g na dobę. Pod koniec 1. tygodnia połogu stają się bardziej brunatne i płynne – przypominają miesiączkę. Z czasem stają się coraz jaśniejsze, żółtawe, białawe.
Jak długo trwa połóg? Podkrwawiania powinny całkowicie ustąpić do końca 6. tygodnia po porodzie. Co ważne, odchody stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii i innych drobnoustrojów, więc młoda mama powinna ściśle przestrzegać zasad higieny intymnej i zadbać o odpowiednio częstą wymianę podpasek, aby uniknąć ewentualnych zakażeń i infekcji miejsc intymnych. Jeśli minęło 6 tygodni po porodzie, a kobieta stwierdza „nadal krwawię”, powinna udać się do ginekologa.
Powrót krwawienia w połogu i przedłużająca się utrata krwi – przyczyny krwawienia
Przedłużające się, nawet nieznaczne krwawienie czy plamienie po porodzie, jest wskazaniem do wizyty u ginekologa. Lekarz przeprowadza badanie, na podstawie którego stwierdza, czy doszło do patologii, takich jak uszkodzenie narządów rodnych, powstanie krwiaka czy zaleganie resztek łożyska w obrębie macicy, które mogłyby okazać się przyczyną takich dolegliwości.
W przypadku ich stwierdzenia niezbędne mogą okazać się dodatkowe zabiegi, np. łyżeczkowanie jamy macicy, chirurgiczne opracowanie rany czy drenaż krwiaka, co doprowadzi do zatrzymania krwawienia po porodzie.
Jeśli w badaniu nie ma żadnych odchyleń, może to oznaczać, że organizm danej pacjentki potrzebuje po prostu więcej czasu na powrót do stanu sprzed ciąży, a przede wszystkim na regenerację błony śluzowej macicy.
W nasilonych przypadkach długiego krwawienia po porodzie może w tym pomóc leczenie hormonalne, za pomocą progestagenów. Są one dostępne w formie tabletek doustnych, zastrzyków czy domacicznych wkładek czynnych hormonalnie, które mogą być stosowane już od 6. tygodnia po porodzie.
Sprawdź, jak wysokie będzie Twoje dziecko
Krwawienie po porodzie naturalnym i cesarskim cięciu
Możemy mieć także do czynienia z bardziej nasilonym krwawieniem, czyli krwotokiem po cesarce czy porodzie siłami natury, który w skrajnych przypadkach stanowi zagrożenie zdrowia i życia matki. Definiuje się go jako utratę więcej niż 500 ml krwi po porodzie siłami natury i więcej niż 1000 ml krwi po cesarskim cięciu, dlatego też położna opiekująca się kobietą bezpośrednio po porodzie musi być szczególnie w tym kierunku wyczulona.
Krwotoki poporodowe dzielimy na łagodne, gdy młoda mama traci do 1000 ml krwi i ciężkie, gdy utrata jest większa. Jak długo krwawi się po cesarce? Ze względu na czas wystąpienia, dzielimy je na wczesne (do 24 godzin po porodzie) i późne (w ciągu całego okresu połogu, czyli do 6 tygodni po porodzie).
Krwotoki i krwawienia poporodowe – objaw antonii macicy
Najczęstszą przyczyną krwotoku poporodowego jest atonia macicy. Odpowiada za około 75–90 proc. wszystkich krwawień. Jest spowodowana niedostatecznym obkurczeniem się mięśnia macicy po wydaleniu łożyska, co skutkuje niezamknięciem naczyń w miejscu przyczepu łożyskowego i krwawieniem po porodzie naturalnym. W badaniu pacjentki zwraca uwagę, oprócz utarty krwi, trudne wyczucie dna macicy, ponieważ pozostaje ona miękka i nieobkurczona.
Na atonię macicy szczególnie narażone są kobiety, u których w trakcie ciąży doszło do nadmiernego rozciągnięcia mięśnia, czyli jeśli płód osiągnął bardzo duże rozmiary, wystąpiło wielowodzie lub była to ciąża mnoga.
Dodatkowo do atonii predysponuje zarówno bardzo szybko postępujący, jak i przedłużający się poród. W tych przypadkach, na 3. etapie rozwiązania, czyli podczas wydalania łożyska, można podać pacjentce leki obkurczające mięśnie macicy, takie jak oksytocyna czy karbocetyna – to działanie zapobiegające wystąpieniu atonii macicy.
Skrzepy po porodzie i krwawienia – co oznaczają?
Na drugim miejscu wśród możliwych przyczyn krwotoków po porodzie plasują się urazy dróg rodnych (kanału rodnego). Dochodzi do nich w sposób przewidywalny, np. podczas celowego nacięcia krocza czy podczas cesarskiego cięcia lub może dojść do samoistnego powstania uszkodzeń (pęknięcie krocza, pęknięcie macicy, a nawet pęknięcie pochwy).
Zidentyfikowanie źródła krwawienia jest czasem stosunkowo trudne, więc po porodzie zawsze musi zostać przeprowadzone dokładne badanie. W niektórych przypadkach dochodzi do pęknięcia zarówno krocza, jak i szyjki macicy. Podobnie pamiętajmy, że uraz krocza może współistnieć z atonią macicy i po podaniu leków obkurczających macicę krwotok może utrzymywać się z uszkodzonych dróg rodnych.
Kolejną przyczyną krwawienia z pochwy po porodzie są pozostałości łożyska w jamie macicy. Ich obecność uniemożliwia zamknięcie naczyń przyczepu łożyskowego i staje się przyczyną krwawienia. Każde łożysko po porodzie jest poddawane dokładnej ocenie, czy zostało wydalone całkowicie. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości i utrzymywania się krwawienia, przeprowadza się łyżeczkowanie jamy macicy.
Dodatkowo resztki łożyska mogą stać się przyczyną zapalenia błony śluzowej macicy, czyli formy zakażenia połogowego – komplikacji okresu poporodowego. Wówczas pojawiają się krwiste odchody, a pacjentka zgłasza nieprzyjemny zapach wydzieliny z pochwy po porodzie. U młodej mamy pojawia się gorączka, sięgająca nawet 40 stopni Celsjusza czy ból brzucha. Podstawą leczenia jest włączenie antybiotykoterapii, a często także przeprowadzenie łyżeczkowania jamy macicy.
Krwawienie po porodzie – wiedza w pigułce
Po urodzenia dziecka będziesz krwawić, to pewne. Początkowo obfitsze, a potem stopniowo zanikające plamienia są całkiem naturalne, nie obawiaj się też, że stracisz zbyt dużo krwi: w czasie ciąży objętość krwi zwiększa się nawet o 50 proc., więc twój organizm jest dobrze przygotowany do poporodowej regeneracji.
Skąd te krwawienia?
W twojej macicy powstała rana w miejscu odklejenia się łożyska, a sama macica, pod wpływem hormonu oksytocyny, kontynuuje akcję skurczową i zmniejsza się. Następuje oczyszczanie macicy. Inne możliwe przyczyny krwawień to:
- uszkodzenie lub nacięcie krocza w czasie porodu,
- rany szyjki macicy,
- problemy z krzepnięciem krwi,
- bardzo rzadko dochodzi do rozerwania macicy.
Jak długo trwa i jak obfite jest krwawienie?
Na czas pierwszych kilku dni po porodzie, kiedy krwawienie może przypominać trochę intensywniejszą miesiączkę, będą ci potrzebne specjalne podpaski dla kobiet w okresie połogu – są wyjątkowo chłonne, więc dobrze spełnią swoją rolę w przypadku dużego krwawienia. Pamiętaj, by często zmieniać podpaski. Jeśli jednak krwawienie jest tak obfite, że jesteś zmuszona wymieniać podpaski co godzinę lub częściej, skorzystaj z konsultacji lekarskiej.
Po upływie około tygodnia krwawienie stanie się mniej dokuczliwe, zaobserwujesz zmniejszenie się ilości odchodów połogowych. Przygotuj się jednak na to, że plamienie będzie utrzymywać się nawet przez 6 tygodni od porodu. Podczas połogu nie wolno stosować tamponów – mogą spowodować infekcję.
Jak powinna wyglądać krew?
Z twoich dróg rodnych wydostaje się nie tylko krew, ale również fragmenty złuszczającej się tkanki macicy i śluz. Na początku wydzielina będzie miała czerwony kolor, następnie zauważysz, jak zmienia się w żółto-brązową, żółtą, a w końcu przezroczystą wydzielinę. Odchody połogowe nie powinny mieć nieprzyjemnego zapachu.
Krwawienie po ciąży – niepokojące objawy
Wizyta u lekarza będzie niezbędna, jeśli pojawią się u ciebie którekolwiek z poniższych dolegliwości:
- krwawienie nagle stanie się wyjątkowo obfite;
- kolor krwi zmieni się na jasnoczerwony;
- krwawieniu będzie towarzyszyć silny ból w podbrzuszu;
- poczujesz, że odchody połogowe mają intensywny, nieprzyjemny zapach;
- w wypływającej krwi dostrzeżesz skrzepy.
Bibliografia
- Bręborowicz G.H., Położnictwo i ginekologia, tom 1, wyd. PZWL, Warszawa 2015.
- McLintock C., James A.H., Obstetric hemorrhage., J Thromb Haemost. 2011 Aug;9(8):1441–51.
- http://www.mp.pl/artykuly/53726,krwotok-poporodowy-zapobieganie-ipostepowanie-wytyczne-royal-college-of-obstetricians-and-gynaecologists-nr52-maj2009-wersja-poprawiona-listopad-2009.
Opublikowano: 14.12.2021;
aktualizacja: 03.03.2023
Oceń:
2.3
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Krzysztof Pawlak
Lekarz
Autor artykułów o zdrowiu dziecka oraz obecnej i przyszłej mamy. Tworząc publikacje, stara się przekazać wiedzę z dozą empatii, w sposób przystępny i interesujący. Za bardzo ważny element swoich prac uważa ich funkcję poradnikową.
Komentarze i opinie (0)