Skóra niemowląt kojarzy się z idealnie gładką, czystą, miękką powierzchnią o jednolitym kolorze. Każda zmiana skórna na ciele noworodka jest szybko zauważona przez rodziców i często ich niepokoi. Jedną z najczęściej występujących zmian skórnych jest znamię naczyniowe na twarzy lub karku. Wygląda ono jak małe zaróżowienie, dlatego potocznie jest znane jako „uszczypnięcie bociana”. Czy uszczypnięcie bociana zniknie samo, czy jest groźne dla dziecka i na co zwrócić uwagę – opowiemy w tym artykule.
Uszczypnięcie bociana – czym jest, skąd się bierze, jak się go pozbyć?
Czym jest uszczypnięcie bociana?
Medyczną nazwą uszczypnięcia bociana jest znamię naczyniowe płaskie lub naczyniak płaski. Takie zmiany skórne są zaliczane do wrodzonych malformacji naczyniowych. Statystycznie dość często możemy je zauważyć na skórze dziecka, ponieważ w zależności od bibliografii występują nawet u kilkudziesięciu procent niemowląt i często mają podłoże genetyczne.
Co ciekawe, naczyniaki występują trzy do pięciu razy częściej wśród dziewczynek niż u chłopców. Ponadto czynnikami ryzyka wystąpienia naczyniaków są niska masa przy urodzeniu, poród przedwczesny, ciąża mnoga, amniopunkcja w tracie ciąży.
Najprościej mówiąc uszczypnięcie bociana, to poszerzone drobne naczynia włośniczkowe, czyli najmniejsze z naczyń krwionośnych. Z tego powodu mogą być bardziej ściemnione podczas płaczu, podwyższonej temperatury czy krzyku dziecka. Można je odróżnić od wielu innych zmian tym, że leżą w poziomie skóry i w dotyku nie wyczujemy nad nią żadnego wzniesienia.
Uszczypnięcie bociana jest potoczną nazwą zmiany, ponieważ wyobrażano sobie, że dziecko zostało uszczypnięte z tyłu głowy na karku. Jeśli zmianę naczyniowe występuje na twarzy, powiekach lub czole to jest potocznie nazywane jako „pocałunek anioła”.
Kiedy pojawiają się i znikają uszczypnięcia bociana?
Już w pierwszych miesiącach życia dziecka pojawiają się uszczypnięcia bociana albo niemowlę rodzi się już z widocznym znamieniem. W większości przypadków uszczypnięcie bociana zanika z trzecim rokiem życia dziecka. Bociani znak powoli zanika zaczynając od ośrodka do obwodu zmiany, a na skórze dziecka najczęściej nie ma po nim śladu. U części osób po ustąpieniu uszczypnięcia bociana w ich miejscu mogą powstać małe blizny, przebarwienia skóry oraz poszerzenia drobnych naczyń krwionośnych nazywane teleangiektazjami.
Czy pocałunek anioła i uszczypnięcie bociana są groźne?
W sytuacji utrzymywania się zmiany skórnej powyżej trzeciego roku życia należy udać się do lekarza celem upewnienia się, że mamy na pewno do czynienia z tak zwanym uszczypnięciem bociana czy z innym stanem. Przy długo utrzymującej się zmianie należy skonsultować z lekarzem ewentualny zabieg kosmetyczny mający na celu usunięcie zmiany.
Do stosowanych w medycynie plastycznej metod usuwania uszczypnięcia bociana należą zastosowanie laseroterapii, wymrażanie ciekłym azotem czy chirurgiczne wycięcie zmiany.
Pielęgnacja zmian skórnych
Należy zachować szczególną uwagę w trakcie słonecznych dni aby naczyniak płaski u dziecka był zasłonięty lub przykryty warstwą kremu przeciwsłonecznego. Jeżeli chodzi o codzienną higienę to skórę dziecka wraz ze zmianą należy pielęgnować dokładnie tak samo jak pozostałą.
Uszczypnięcie bociana – kiedy udać się do lekarza?
Istnieją niepokojące objawy, po których pojawieniu się należy zgłosić się do szpitala lub skonsultować dziecko z dermatologiem. Do tych dolegliwości zaliczamy:
- pojawienie się krwi lub inna wydzielina sącząca się ze zmiany;
- ból, pieczenie lub inne niepokojące objawy z naczyniaka;
- szybkie powiększanie się zmiany;
- towarzyszące gorączka czy wymioty w czasie pojawienia się znamiona;
- znamię powodujące dyskomfort u dziecka, na przykład w okolicy oka lub ust.
Inne znamiona u dziecka
Na twarzy małego dziecka mogą pojawić się również znamiona truskawkowe przypominające pocałunki anioła. Czerwona plamka swoim kolorem oraz kształtem przypomina truskawkę lub malinę i stąd właśnie nazwa tej zmiany. Podobnie jak uszczypnięcie bociana może zmieniać barwę przy gorączce, płaczu czy intensywnej zabawie.
Znamiona należy różnicować z tak zwanymi „plamami czerwonego wina” (naczyniak jamisty), które w przeciwieństwie do naczyniaków płaskich nie znikają samoistnie, a ich usunięcie należy skonsultować z dermatologiem.
Oprócz naczyniaka płaskiego istnieją inne rodzaje naczyniaków, które swoim przebiegiem potrafią bardzo skomplikować życie dziecka. Szybko rosnące naczyniaki lokalizujące się blisko naturalnych otworów ciała z zajęciem oczodołów, powiek czy dróg oddechowych są pilnym wskazaniem do leczenia takich zmian. Wówczas korzysta się również z obrazowania zmiany za pomocą USG czy też w niektórych przypadkach za pomocą rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej.
Naczyniaki występują nie tylko na skórze dziecka, ale mogą się rozwijać w narządach, na przykład w wątrobie.
Dla rodziców oraz dzieci z takim znamieniem w widocznym miejscu miejscu znamię może być przyczyną uczucia dyskomfortu czy złego samopoczucia dlatego nawet jeżeli plama barwnikowa nie jest objawem żadnej choroby to należy rozważyć jej usunięcie.
Bibliografia
- K. Sznurkowska, D. Wyrzykowski, B. Kamińska, Naczyniaki u dzieci — problem interdyscyplinarny, Forum Medycyny Rodzinnej 2011, tom 5, nr 6, 460–467;
- W. Kawalec, R. Grenda, M. Kulus – Pediatria, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018;
- A. Dobrzańska, P. Socha, Ł. Obrycki – Pediatria w praktyce lekarza POZ, Medi Press, 2022.
Komentarze i opinie (0)