Jak oduczyć dziecko spania z rodzicami?

Jakie są przyczyny spania z dzieckiem?

Rodzice, którzy decydują się na spanie z dzieckiem, kładą je do swojego łóżka albo korzystają ze specjalnie dopasowanej dostawki. Przystawka – lub po prostu łóżeczko z opuszczonym bokiem – są dla nich bardziej komfortowe. Dziecko jest blisko, ale partnerzy mają zachowaną dla siebie wspólną przestrzeń i nie muszą się obawiać o bezpieczeństwo dziecka podczas snu.

Poniżej wymieniamy główne powody spania z dzieckiem.

• Tradycja – wspólne spanie ma ok. 190 tys. lat, bo od tak dawna istnieje nasz gatunek.
• Wygoda – szczególnie dla mam, które karmią piersią. Powód? Nie muszą wstawać w nocy do płaczącego, głodnego czy wymagającego przewinięcia dziecka. Dzięki temu mogą się lepiej wyspać i wypocząć. Co więcej, po karmieniu dziecko usypia przy piersi, nie wymagając ponownego usypiania.
• Mniejsze ryzyko wystąpienia SIDS, czyli tzw. nagłej śmierci łóżeczkowej – w łóżku rodziców dzieci statystycznie częściej śpią na plecach lub boku, a to pozycje, które zmniejszają jej ryzyko.
• Spokojniejszy sen – dziecko łatwiej zasypia i śpi spokojniej.
• Bliskość i budowanie więzi – wspólne spanie jest ważnym aspektem zapewniającym niemowlęciu poczucie bezpieczeństwa, które jest niezbędne do prawidłowego rozwoju.
• Lepsza odporność – flora bakteryjna dorosłych jest inna i kontakt z nią zwiększa odporność dziecka.

Wskazania i przeciwwskazania do spania z dzieckiem

Jedne opinie zalecają, inne odradzają wspólne spanie z maluchem, choć tych pierwszych – zwłaszcza jeśli chodzi o wiek niemowlęcy – jest znacznie więcej.

Obecne badania pokazują, że spanie z rodzicami wpływa pozytywnie na: rozwój psychiczny dziecka, jego tętno, oddech, sen, odporność i poziom hormonów, np. zmniejsza się poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu. Przy rodzicach niemowlę nie czuje niepokoju związanego z zasypianiem, a jeśli przebudzi się w środku nocy, bliskość mamy sprawia, że zasypia szybciej, niż gdyby spało w swoim łóżeczku – oddalone od rodziców.

Ważnym wskazaniem jest też komfort rodziców, dbałość o ich wypoczynek i regenerację sił.

Natomiast główne przeciwwskazania do spania dziecka z rodzicami to:

• poważna infekcja jednego z rodziców,
• zażywanie leków nasennych,
• palenie papierosów w łóżku,
• spożywanie alkoholu,
• źle przygotowane łóżko – zbyt duża liczba poduszek i nieodpowiednia pościel, w którą dziecko mogłoby się zaplątać.

Do jakiego wieku spanie z dzieckiem jest normalne? Kiedy oduczyć dziecko spania z rodzicami?

Specjaliści twierdzą, że dziecko może spać samodzielnie po ukończeniu 6 miesięcy. Dobrym momentem, by oduczyć dziecko spania z rodzicami i przenieść je do własnego łóżeczka jest okres między 6. a 8. miesiącem życia, czyli przed pojawieniem się lęku separacyjnego i wzrostem poziomu emocji związanych z raczkowaniem.

Kolejną próbę można podjąć po roku, gdy nasilenie lęku separacyjnego czasowo się obniża, a dziecko ma już tzw. stałość przedmiotu, czyli świadomość istnienia rodziców, nawet gdy nie są oni widoczni.

Psycholodzy twierdzą, że idealnie jest, kiedy dziecko śpi samodzielnie, zanim ukończy 2. rok życia, natomiast granicznym wiekiem normalności jest wiek 3 lat, kiedy dziecko staje się przedszkolakiem.

Istnieją oczywiście wyjątki, np. gdy dziecko jest chore. Najważniejsza jest obserwacja dziecka i jego zachowań. Przenosiny z sypialni rodziców nie powinny być okupione stresem i płaczem .

Co ciekawe, naukowcy z Uniwersytetu w Kapsztadzie namawiają mamy na spanie z dzieckiem przez pierwsze trzy, a nawet cztery, lata życia malca. Przekonują, że maluchy w ramionach mamy zasypiają głębiej, dzięki czemu lepiej wypoczywają, a ich mózg ma czas na rozwój. Poza tym bliskość mamy sprawia, że dzieci są spokojniejsze, a to z kolei wpływa na prawidłową pracę serca.

Najlepszą pozycją dla noworodków i małych niemowląt jest sen na klatce piersiowej mamy. Dzięki temu śpią spokojnie, bez męczących (także rodziców) pobudek. Natomiast starszaki mogą po prostu leżeć obok mamy.

Naukowcy rozprawiają się także z teorią, jakoby sen z rodzicami był przyczyną śmierci łóżeczkowej niemowląt (SIDS).

Jaki jest wpływ spania z dzieckiem na jego rozwój i psychikę?

W pierwszym okresie życia dzieci podczas wspólnego snu zyskują wiele na bliskim kontakcie z rodzicami. Maluchy lubią czuć rodziców w nocy – daje im to poczucie: bezpieczeństwa, akceptacji, przynależności i miłości. Wpływa na umiejętność wyrażania emocji i rozwój samodzielności.

Badania wskazują, że osoby, które we wczesnym dzieciństwie spały w rodzinnym łóżku, w dorosłości: cechują się większą samoakceptacją, są zdrowsze i spokojniejsze, mniej lękliwe, rzadziej miewają problemy psychiczne.

Możliwe powikłania związane ze spaniem z dzieckiem

Inaczej ma się sytuacja, gdy dziecko śpi z rodzicami zbyt długo. Dla rodziców spanie z dzieckiem to znaczne ograniczenie bliskości. Często dochodzi do fizycznego i emocjonalnego oddalenia od siebie w sferze seksualnej. Pojawiają się braki, jeśli chodzi o intymne bycie we dwoje, wspólne rozmowy czy przytulanie się przez sen. Często doprowadza to w końcu do opuszczenia wspólnego łóżka i przeniesienia się partnera na kanapę w salonie. Dziecko, które wygania ojca z sypialni i śpi dłużej niż to konieczne u boku mamy, obarczone jest dużym ciężarem, bywa przytłoczone, staje się lękliwe i bojaźliwe. W tej sytuacji może się wytworzyć toksyczna więź zależnościowa.

Odsetek dzieci regularnie śpiących z rodzicami w wieku kilku lat wynosi kolejno:

• 7% dla trzylatków,
• 6% dla czterolatków,
• 3% dla sześciolatków.

Zdarzają się skrajne przypadki, gdy z rodzicami, a głównie z matką śpią nawet nastoletnie dzieci. Zły wpływ na nastolatka ma uczenie go, że nie jest w stanie zasnąć bez obecności dorosłego. To ważny czas dla latorośli, okres budowania jej niezależnej tożsamości jako młodej osoby, a wspólne spanie znacznie to ogranicza lub wręcz uniemożliwia. Dlatego tym bardziej należy oduczyć dziecko spania z rodzicami w odpowiednim momencie i nie przeciągać tej chwili w nieskończoność.

Podsumowanie zagadnienia: jak oduczyć dziecko wspólnego spania z rodzicami

Należy podkreślić, że samodzielne spanie jest dowodem dojrzałości i samodzielności dziecka. Dlatego najlepiej jest, najpóźniej po 2. roku życia, stopniowo odzwyczaić dziecko od wspólnego spania. Przyjmuje się, że to właśnie w tym okresie dziecko jest w pełni gotowe do tego, by przenieść się do własnego łóżka. Wypracowanie rutyny dotyczącej zasypiania, bliskość rodziców przed zaśnięciem oraz atrakcyjny wygląd pokoju i własnego miejsca do spania zapewne skutecznie przełamią opory malucha przed samodzielnym spaniem. Należy też pamiętać, aby nie wprowadzać zbyt wielu zmian w życiu dziecka naraz. Jeśli chcesz oduczyć dziecko spania razem z Tobą, zrób to, gdy dziecko będzie się mogło skoncentrować tylko na tej zmianie.