Dziecko jest marudne, nie chce jeść i pić? Ma też podwyższoną temperaturę i boli je gardło? To nie musi być angina lecz afty - bardzo bolesne, ale na szczęście niegroźne owrzodzenie jamy ustnej.
Afty – co na afty u dziecka?
Afty może mieć już małe niemowlę. Zwykle nie pojawiają zanim dziecko zacznie ząbkować. Wyżynanie się zębów sprzyja powstawaniu aft ponieważ gdy śluzówka jest rozpulchniona, łatwiej o jej zakażenie. Dziecko nie ma wtedy apetytu, płacze, wkłada ręce do buzi i często także bardzo się ślini. W takiej sytuacji trzeba koniecznie zajrzeć mu do buzi. Przejdźcie do dobrze oświetlonego pomieszczenia, chwyć za latarkę i sprawdź, co tak drażni dziecko. Niekiedy wystarczy odchylenie dolnej lub górnej wargi, by zauważyć chorobowe zmiany na śluzówce.
Jak wyglądają afty?
Jeśli widzisz otoczone czerwoną obwódką grudki, pęcherzyki (po 1-2 dniach pękają, tworząc bolesne nadżerki pokryte biało-szarym nalotem) lub zaczerwienione niewielkie ubytki śluzówki, masz do czynienia z aftami. Mogą być pojedyncze i mieć zaledwie milimetr albo występować w grupach i pokrywać większy obszar śluzówki (nawet kilku centymetrów kwadratowych). Zwykle na początku są niewielkie, potem stopniowo się powiększają, zwłaszcza jeśli nie były leczone. Afty mogą być zlokalizowane na podniebieniu miękkim, języku, wewnętrznej stronie warg i policzków oraz na dziąsłach.
Czym są afty?
Afty to bardzo bolesne owrzodzenie jamy ustnej, które może mieć podłoże bakteryjne lub wirusowe. Niekiedy towarzyszą jakiejś infekcji bądź pojawiają się tuż po chorobie, kiedy odporność dziecka jest jeszcze słaba.
Nie wiadomo, co dokładanie je wywołuje. Wiadomo natomiast, że ich pojawieniu się sprzyja:
- stres i zmęczenie. Dlatego afty często pojawiają się u dzieci po wakacjach, gdy zaczynają chodzić do przedszkola i szkoły;
- osłabiona odporność;
- nieodpowiednia higiena jamy ustnej, w tym np. zranienia podczas zbyt mocnego szorowania zębów (sprawdź, jak prawidłowo dbać o higienę jamy ustnej niemowlaka) . Aftom sprzyja także dotykanie ust brudnymi rękami, jedzenie niemytych owoców i warzyw oraz ssanie brudnego smoczka;
- miniurazy podczas zabiegów stomatologicznych (łatwiej wnikają przez nie wszelkie drobnoustroje);
- ząbkowanie;
- niedobór witamin i minerałów, a zwłaszcza żelaza, kwasu foliowego i witaminy B12;
- dieta zawierająca produkty, które obfitują w chemiczne dodatki i konserwanty;
- przyjmowanie niektórych leków, np. antybiotyków i sterydów
Mówi się także o predyspozycjach rodzinnych - dzieci, których rodzice miewają afty, same również często mają infekcje jamy ustnej.
Przeczytaj też: Co oznacza obłożony język u dziecka?
Co może przynieść dziecku ulgę?
Dziecku, które ma afty, jedzenie może sprawiać ból, nic więc dziwnego że ma kiepski apetyt. Dlatego wybieraj dla niego rozdrobnione dania o łagodnym smaku - rosół z makaronem, purée ziemniaczane, kaszę mannę lub budyń. Nie podawaj potraw gorących, kwaśnych, słonych i mocno przyprawionych. Zrezygnuj z serwowania soków owocowych. Małemu dziecku podawaj lekkie herbatki - szałwiową i rumiankową, zaś starszemu zaproponuj napar z tych ziół jako środek do płukania jamy ustnej. Dziecko może płukać usta także płynami odkażającymi. Dobre efekty daje również stosowanie specjalnych środków w aerozolu oraz rozpuszczalnych plasterków, które nie tylko sprzyjają gojeniu się owrzodzeń, ale też chronią zakażony fragment skóry.
W aptece znajdziesz wiele różnych środków na afty - przeciwzapalnych, przeciwbólowych i ułatwiających gojenie - do kupienia bez recepty. Wybierz takie, które łatwo zastosujesz u swojego dziecka, np. u najmłodszych dobrze sprawdzają się środki do pędzlowania jamy ustnej, zaś starszym możesz bez problemu przykleić plasterki. Pamiętaj jednak, by zdecydować się na jeden lek na afty i nie łączyć jego działania z innymi.
Oczywiście jeśli dziecko ma gorączkę, możesz mu dodatkowo podać środki przeciwgorączkowe z paracetamolem lub ibuprofenem, które mają także działanie przeciwbólowe.
UWAGA!
Jeśli dziecko bardzo cierpi z powodu aft, pozwól mu nie myć zębów pastą (ona nasili ból). Wystarczy, że przemyje zęby miękką szczoteczką, po prostu przepłucze usta letnią wodą albo zrezygnuje z szczotkowania zębów do czasu, aż afty nieco się zagoją.
Kiedy znikną afty?
Afty zwykle ustępują po około tygodniu, maksymalnie dwóch. Jeśli tak się nie dzieje lub po wyleczeniu szybko pojawiły się nowe, warto skonsultować się z lekarzem, który zleci odpowiednie badania, by sprawdzić czy nie jest to objaw jakiegoś innego problemu np. celiakii, cukrzycy czy niedoboru witamin. Może też uznać, że trzeba zastosować inne niż do tej pory leczenie.
Jeśli dziecko mimo aft ma świetne samopoczucie i w miarę dobry apetyt, nie ma przeciwwskazań przed zaprowadzeniem go do przedszkola. Afty nie są zaraźliwe, więc chorego dziecka nie trzeba izolować od rówieśników. Co innego jeśli dziecko ma temperaturę, odczuwa silny ból lub musi dostawać leki, których wychowawca w przedszkolu mu nie zaaplikuje. Wtedy bez wątpienia powinien zostać w domu.
WAŻNE!
Niekiedy afty nazywane są pleśniawkami. Jest to błąd bo to zupełnie inne choroby. Afty to owrzodzenie wywołane przez bakterie lub wirusy, a pleśniawki to infekcja wywołana drożdżakiem (rodzaj grzyba). Afty w zasadzie nie występują u dzieci, które jeszcze nie ząbkowały, natomiast pleśniawki pojawią się czasem już u noworodków.
Opublikowano: 16.12.2021;
Oceń:
5.0
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 05.06.2023