Przyczyną zajadów u dziecka, podobnie jak u dorosłych, jest najczęściej zakażenie grzybami Candida. Powstawaniu zajadów w kącikach ust sprzyjają niedobory witamin, spadek odporności czy nadmierne ślinienie. Stan zapalny kącików ust i bolesna nadżerka wymaga odpowiedniego leczenia. Domowym sposobem na zapalenie kątów ust jest odpowiednio dobrana maść.
Zajady u dziecka – przyczyny i sposoby na zajady w kącikach ust
Zajady u dziecka – nadżerki i pękające kąciki ust
Jak wyglądają zajady u dziecka? Zajady, czyli zapalenie kącików ust, zwane też kątowym zapaleniem warg, to uszkodzenia błony śluzowej w postaci bolesnej nadżerki w jednym kąciku lub dwóch kątach warg. Kąciki ust są zaczerwienione, pieką, utrudniają otwieranie ust, może sączyć się z nich wydzielina, a z czasem usta dziecka zaczynają krwawić.
Przyczyną zapalenia kącików ust jest infekcja bakteryjna lub grzybicza, a do wystąpienia objawów zajadów przyczyniają niektóre stany i nawyki.
Jakie są przyczyny powstawania zajadów?
Zajady pojawiają się najczęściej w wyniku zakażenia grzybami Candida. W mniejszej liczbie przypadków przyczyną są infekcje bakteryjne – gronkowce lub paciorkowce. Zapalenie kątów ust często jest mylone z opryszczką wargową. W przeciwieństwie do bakteryjnych czy grzybiczych zajadów, opryszczka wargowa wywoływana jest przez wirusy i przybiera postać pęcherzyków wypełnionych surowiczą treścią, nie zaś poziomych pęknięć skóry.
Zaniedbanie leczenia, nieleczone zajady lub stosowanie nieodpowiednich preparatów może sprzyjać powstawaniu nieestetycznych blizn po zajadach. A zatem, jak pozbyć się zajadów i złagodzić towarzyszący dziecku dyskomfort?
Zajady w kącikach ust – od czego robią się zajady?
Wśród czynników, które sprzyjają powstawaniu zajadów u dziecka należy wymienić:
- ślinienie się podczas snu,
- częste, nawykowe oblizywanie warg,
- szerokie otwieranie ust,
- nieprawidłową higienę jamy ustnej,
- nadmierne ślinienie się, ale również nadmierna suchość jamy ustnej,
- niedobory witamin, głównie z grupy B, a także kwasu foliowego i żelaza,
- atopowe zapalenie skóry,
- alergie, np. na metale.
Kiedy dziecko ma zajady, winna może być także próchnica i zaniedbana higiena jamy ustnej. Możliwe jest sezonowe występowanie zajadów po antybiotyku, który zaburza prawidłową florę bakteryjną bytującą na skórze i błonach śluzowych, czy po niektórych lekach, np. immunosupresyjnych. Ponadto zajadom na ustach sprzyja przemęczenie i związany z nim spadek odporności. Ryzyko zajadów wzrasta również u dzieci z dietą bogatą w cukry proste czy z nadwagą.
Jakie są domowe sposoby na zajady u dzieci?
Maść na zajady bez recepty – sposób na zajady u dziecka
Co na zajady? Pierwszą zasadą leczenia zajadów powinno być zapobieganie ich powstawaniu poprzez eliminację czynników sprzyjających i prawidłową higienę jamy ustnej. W przypadku zajadów u niemowlaka, należy starać się odstawić smoczek, który sprzyja nadmiernemu ślinieniu się – wilgotne środowisko jest bowiem idealne dla rozwoju wszelakich grzybów i bakterii. Trzeba pamiętać, że wszelkie naruszenia ciągłości skóry i błon śluzowych to wrota do zakażenia przez bytujące na skórze i w otoczeniu bakterie oraz grzyby. Dlatego jeśli zauważamy zajady u dziecka, należy zadbać, aby nie wkładało ono do buzi zabawek i nie ssało palców.
W momencie pojawienia się problemu, na zajady u dziecka możemy stosować wiele dostępnych bez recepty preparatów, które otrzymamy w aptece. W większości maści na zajady wśród składników aktywnych znajdujemy:
- witaminę B2,
- cynk,
- ekstrakty z szałwii lekarskiej,
- olejki z lawendy lub drzewa herbacianego,
- substancje odkażające, m.in. chlorheksydynę.
Preparaty miejscowe działają ściągająco, wspomagają regenerację, zabezpieczają rany w obrębie kątów ust przed drobnoustrojami, a także zmniejszają dolegliwości, takie jak: swędzenie ust, pieczenie nadżerki czy trudności w otwieraniu ust.
Większość z dostępnych bez recepty preparatów jest przeznaczona dla dorosłych i dzieci powyżej 3. roku życia, dlatego u młodszych dzieci z zapaleniem kącików ust przed zastosowaniem maści na zajady należy skonsultować się z lekarzem.
Jak leczyć zajady – czy witaminy na zajady pomagają pozbyć się nadżerek?
W aptekach obok maści na zajady, które stosujemy miejscowo, dostępnych jest również wiele kompleksów witaminowych w tabletkach, przeznaczonych dla osób borykających się z problemem nawracających zajadów. Wśród preparatów tych dominują witaminy z grupy B, przede wszystkim B2, kwas foliowy oraz żelazo, ponieważ to ich niedobór może prowadzić do powstawania nawracających owrzodzeń kącików ust. Często niedobory te nasilają się w trakcie zwiększonego zapotrzebowania organizmu na składniki mineralne, dlatego też zajady w ciąży czy w okresie szybkiego wzrastania są dość częstą dolegliwością.
Należy jednak pamiętać, że stosowanie suplementów diety w domowym leczeniu zajadów, szczególnie w przypadku dzieci, powinno być zawsze skonsultowane z lekarzem. Zwłaszcza że przyczyną niegojących się zajadów często jest bakteryjne lub grzybicze nadkażenie zmian, a nie deficyty witaminowe.
Jeżeli dziecko ma często zajady, należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub stomatologiem, który zaproponuje inne leki, w tym także miejscowe antybiotyki czy leki przeciwgrzybicze. Może być również wskazane pobranie wymazów z ran, aby zastosować leczenie celowane na dany drobnoustrój.
Bibliografia
- Zielnik-Jurkiewicz B., Zapalenia jamy ustnej, „Otolaryngologia Dziecięca”, Bielsko-Biała 2007;
- Knychalska-Karwan Z., Fizjologia i patologia błony śluzowej jamy ustnej, Wydawnictwo Czelej 2002;
- Cabras M., Gambino A., Broccoletti R., Lodi G., Arduino PG, Treatment of angular cheilitis: A narrative review and authors’ clinical experience, Oral Dis, 2019.
Justyna Szcześniak
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Obecnie lekarz-stażysta pracujący w jednym ze szpitali klinicznych w Łodzi.
Komentarze i opinie (0)