Zaburzenia nerwicowe (lękowe) u dzieci nie należą do rzadkości. Przyczyną nerwicy u dziecka może być poczucie osamotnienia, śmierć bliskiej osoby, a nawet nadopiekuńczość rodziców. Niezależnie od rodzaju zaburzenia (fobia społeczna, nerwica natręctw, lęk separacyjny lub lęk uogólniony) objawy są podobne. Kiedy dziecko ma nerwicę, staje się płaczliwe, niespokojne, odczuwa lęk przed innymi. Co robić, by pomóc dziecku z nerwicą? Kiedy udać się do specjalisty?
Nerwica u dzieci – przyczyny, objawy i leczenie zaburzeń nerwicowych
Spis treści
Zaburzenia nerwicowe u dziecka – jak rozpoznać?
Choć lęk jest naturalnym odruchem występującym u każdego człowieka, który chroni oraz mobilizuje do działania, w nadmiarze może zaburzać prawidłowy rozwój i funkcjonowanie. O zaburzeniach lękowych u dzieci będziemy mówić, jeśli lęk pojawia się w sytuacjach, które w rzeczywistości nie powodują zagrożenia, jeśli objawy są zbyt wygórowane w stosunku do danej sytuacji.
Na nerwicę u dziecka wskazuje występowanie lęku powodującego zaburzenie rozwoju i codziennego funkcjonowania dziecka, jak również wystąpienie nasilonych, długo utrzymujących się objawów fizycznych.
Objawy nerwicy u dziecka
Nie ma jednego objawu, który jednoznacznie pokaże, że dziecko ma nerwicę. Na postawienie takiej diagnozy wskazuje wiele symptomów, które często początkowo nie są bardzo nasilone. Wśród objawów nerwicy u dziecka możemy wyróżnić objawy „psychiczne” oraz fizyczne.
Występują objawy psychiczne oraz zamiany w zachowaniu, takie jak:
- niepokój,
- strach,
- zamartwianie się,
- płaczliwość,
- nerwowość.
Dziecko unika towarzystwa, jest nieśmiałe, ma obsesyjne myśli.
Objawom tym towarzyszą symptomy fizyczne:
- bóle brzucha i nudności,
- bóle głowy i zawroty głowy,
- może wystąpić kołatanie serca i ból w klatce piersiowej.
Nerwica u dziecka – przyczyny zaburzeń lękowych
Powstawanie nerwicy u dziecka ma podłoże wieloczynnikowe i często trudno jest ustalić, co spowodowało wystąpienie zaburzenia. Wśród czynników mogących przyczyniać się do zaburzeń lękowych u dziecka możemy wymienić:
- zaburzenia lękowe u najbliższych – dziecko przejmuje zachowania swoich rodziców, rodzeństwa,
- brak poczucia bezpieczeństwa,
- brak wsparcia w rodzinie,
- zaniedbywanie potrzeb dziecka,
- nadmierne krytykowanie dziecka i nadmierne oczekiwania wobec niego,
- nadopiekuńczość rodziców,
- traumatyczne doświadczenia – wypadki, utrata bliskiej osoby, wykorzystywanie seksualne.
Nerwica u dziecka w wieku przedszkolnym czy szkolnym może pojawić się w związku z pójściem do nowej placówki, dotyczy też np. zmiany klasy. Dlatego u dzieci, które przejawiają objawy zaburzeń lękowych (zaburzeń nerwicowych) należy rozważyć, czy nagła zmiana środowiska nie spowoduje pogorszenia stanu zdrowia.
Rodzaje nerwicy – lęk, zaburzenie czy fobia?
Nerwica u dziecka to dość szerokie pojęcie, za którym mogą kryć się odmienne rodzaje zaburzenia. Objawy poszczególnych typów pokrywają się, jednak występują w innych sytuacjach. Wśród zaburzeń lękowych występujących u dzieci najczęściej mamy do czynienia z takimi zaburzeniami, jak:
- lęk separacyjny– u małych dzieci do 3. roku życia jest naturalny i zanika w kolejnych latach, objawy pojawiają się w przypadku rozłąki z rodzicami, szczególnie z matką;
- zaburzenie lękowe uogólnione – są spowodowane zwykle nadmiernym zamartwianiem się, tworzeniem negatywnych historii, które mogą się zdarzyć;
- zaburzenie lękowe napadowe (lęk paniczny) – lęk pojawia się nagle, często objawy są dużo silniejsze niż w lęku uogólnionym, a na pierwszy plan wysuwają się objawy fizyczne;
- fobie specyficzne – oznaczają lęk przed określonymi sytuacjami, zjawiskami lub przedmiotami. Lek ten powoduje unikanie sytuacji go wywołujących i utrudnia funkcjonowanie w społeczeństwie. Jednym z rodzajów jest np. fobia społeczna – nasilony lęk pojawia się podczas kontaktu z nieznajomymi, co przekłada się na usilne unikanie ich towarzystwa;
- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD, tzw. nerwica natręctw u dziecka) – to nawracające natrętne myśli i czynności, które jeśli dziecko stara się zignorować, powodują występowanie objawów lękowych.
Leczenie nerwicy – jak pomóc dziecku z nerwicą?
Co robić, kiedy dziecko ma nerwicę, jak mu pomóc? Początkowo rodzice boją się zwrócić o pomoc do lekarza, pediatry czy psychiatry, myśląc że sami będą potrafili uporać się z problemami. Unikanie czynnika powodującego lęk, jako metoda leczenia lęku przez rodziców, doprowadza jedynie do jego pogłębienia, ponieważ pokazuje dziecku, że zagrożenie jest rzeczywiste.
Główną metodą leczenia wykorzystywaną w zaburzeniach lękowych u dzieci są psychoterapie, odpowiednio dobrane dla dziecka i jego problemów. W terapii zwykle bierze udział nie tylko dziecko, ale także jego rodzice, opiekunowie, a nawet rodzeństwo.
Pomocne są również ćwiczenia relaksacyjne, joga, medytacje czy trening autogenny Schultza.
Ważne jest, aby najbliżsi poznali specyfikę zaburzenia oraz wiedzieli, jak pomóc w sytuacji pojawienia się objawów, oraz jak unikać sytuacji lękotwórczych. W leczeniu zwykle unika się farmakoterapii, rezerwuje się ją dla ciężkich przypadków, a nawet wówczas stosuje się leki doraźnie i krótkotrwale.
Opublikowano: 14.12.2021;
aktualizacja: 24.03.2023
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Justyna Szcześniak
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Obecnie lekarz-stażysta pracujący w jednym ze szpitali klinicznych w Łodzi.
Komentarze i opinie (0)