Nadchodzi taki czas w życiu naszego dziecka, kiedy z małego chłopca zaczyna przemieniać się w dorosłego mężczyznę. Nie dzieje się to za pstryknięciem palca, a podczas kilkuletniego okresu dojrzewania płciowego, który jest prawdziwą przygodą, zarówno dla was – rodziców, jak i dla waszego nastolatka. Pierwszym charakterystycznym sygnałem rozpoczęcia tego wieloetapowego procesu są polucje nocne (inaczej nazywane zmazami, nocnymi wytryskami czy mokrymi snami), które pojawiają się u większości młodych chłopców w przedziale wiekowym między 11 a 17 rokiem życia. Odnalezienie po nocy na pościeli mokrych i lepkich plam nie powinno być dla was zaskoczeniem, warto jednak abyście i wy i wasz nastoletni syn, byli na to zjawisko wcześniej przygotowani. Czym zatem są nocne polucje? Skąd się biorą i w jakich sytuacjach mogą wystąpić?
Polucje u chłopców – co to jest? Od jakiego wieku występują u chłopców?
Polucje nocne a dojrzewanie płciowe
Nocne polucje występują u prawie każdego nastoletniego chłopaka (przyjmuje się, że chociaż raz do momentu nabycia dojrzałości płciowej pojawią się one u 80% osobników płci męskiej) i to nic innego jak nieświadomy, niekontrolowany i mimowolny wytrysk nasienia występujący w czasie snu u dojrzewających chłopców lub mężczyzn nieaktywnych seksualnie. Zazwyczaj ma on miejsce w fazie snu płytkiego, paradoksalnego, inaczej zwanego fazą REM. Ten okres snu charakteryzuje się wzmożoną aktywnością mózgu, szybkim poruszaniem gałek ocznych, wzrostem częstotliwości skurczów pracy serca, nieregularnością oddechu, ale przede wszystkim występowaniem marzeń sennych, które szczególnie w okresie dojrzewania płciowego u chłopców często przyjmują formę snów o charakterze erotycznym. Nic w tym dziwnego. Nastoletni chłopcy szybko zmieniają się pod względem biologicznym (dochodzi u nich do rozwoju drugo- i trzeciorzędnych cech płciowych), trochę wolniej przebiega proces zmian psychologicznych (kształtujący osobowość i seksualność). Podczas nocy mózg intensywnie przetwarza bodźce dochodzące do niego przez cały dzień, a możemy się domyśleć, że w życiu dojrzewającego chłopaka, w chaosie burzy hormonalnej, tych bodźców seksualnych będzie dużo. Zgromadzone napięcie seksualne musi się w jakiś sposób uwolnić.
Czytaj również: Załupek u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie
Mimowolny wytrysk nasienia – naturalne zjawisko
Nocne wytryski to zjawisko naturalne i fizjologiczne, służące samoregulacji i oczyszczeniu organizmu z nadmiaru wyprodukowanej spermy. Ich pojawienie się w życiu nastolatka świadczy o osiągnięciu dojrzałości płciowej, czyli możliwości prokreacji, nie jest to jednak jednoznaczne z tym, iż proces dojrzewania został ukończony. Wręcz przeciwnie, to dopiero jeden z jego pierwszych etapów, za który odpowiedziane są wahania poziomu hormonów płciowych produkowanych przez jądra, głównie androgenów i testosteronu. To między innymi one odpowiadają za częstotliwość polucji.
Nocne zmazy – częstotliwość występowania
Przyjmuje się, że tak zwane mokre sny występują średnio co 10-15 dni (czyli 2-3 razy w miesiącu), ale chłopcy, którzy bywają często i silnie pobudzeni seksualnie mogą nieświadomie ejakulować podczas snu dużo częściej, nawet kilka razy w tygodniu. W środowisku nastolatków zapewne toczą się kuluarowe rozmowy na temat polucji. Czasami jednak bywa tak, że zmazy nocne nie pojawiają się u danej osoby nigdy lub pojawią się bardzo późno. I warto zaznaczyć, że ta sytuacja jest również jak najbardziej normalna. Mimowolnego wytrysku doświadcza większość chłopców i mężczyzn, ale od około 15 do 20% osobników płci męskiej nigdy nie doświadczy podobnego zjawiska i nie powinno to być powodem do niepokoju.
Czytaj również: Lunatykowanie u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie
Zmazy nocne to nie wstydliwy problem
W ciele mężczyzny, niezależnie czy nastolatka czy mocno dojrzałego już osobnika, trwa nieustająca produkcja plemników. Organizm człowieka dąży do homeostazy, w tym wypadku będzie to pozbycie się nadprodukcji ejakulatu w postaci właśnie mimowolnych wytrysków, które są naturalnym zjawiskiem w okresie młodzieńczym. Część chłopców przebudza się w trakcie polucji, zdecydowana jednak większość dopiero rano dowiaduje się, że miało „mokry sen”. Brak wsparcia w postaci męskiej rozmowy z nastolatkiem oraz brak wystarczającej edukacji seksualnej może doprowadzić do sytuacji, że wasz syn będzie się wstydził i krępował tego, co zostawia na pościeli. To wasza rola jako rodziców wytłumaczyć mu, że to co przechodzi to normalne i fizjologiczne zjawisko, które przeżywa większość jego kolegów. Świadczy o tym, że jego ciało dojrzewa i przygotowuje się do pełnienia coraz to nowych ról. Nocne polucje skończą się z chwilą rozpoczęcia regularnego współżycia seksualnego bądź innej formy aktywności seksualnej (np. masturbacji).
Nocne polucje u dorosłych mężczyzn
Pisaliśmy, że zmazy nocne pojawiają się głównie u chłopców dojrzewających płciowo, którzy nie podjęli jeszcze aktywności seksualnej. Nocne polucje zdarzają się jednak także dojrzałym mężczyznom. Sporadyczność takiego zjawiska nie powinna budzić niepokoju, jednak wzmożona częstotliwość powinna być pewnego rodzaju sygnałem alarmowym. O ile nocne polucje występujące kilka razy w tygodniu u nastolatków o niewielkiej lub zerowej aktywności seksualnej są zupełnie naturalne, to taka sama częstotliwość trwająca przez dłuższy czas u dojrzałego i w pełni aktywnego mężczyzny (niezależnie od tego czy napięcie seksualne uwalniałby podczas masturbacji czy współżycia płciowego), wymagałyby kontaktu z lekarzem (urologiem, seksuologiem lub andrologiem), gdyż może świadczyć o istniejących zaburzeniach płodności.
Wizyta u lekarza będzie konieczna także, jeżeli częstym polucjom będą towarzyszyły takie objawy jak:
- bezsenność;
- nudności;
- zawroty głowy.
Czytaj również: Błona dziewicza – jak wygląda? Jak sprawdzić, czy została przerwana?
Bibliografia
- Z. Izdebski, Obraz aktywności seksualnej młodzieży, Kwartalnik Pedagogiczny 2010 nr 2, str. 165-186;
- Z, Izdebski, K. Wąż, Zdrowie reprodukcyjne młodzieży, Zeszyty naukowe ochrony zdrowia – Zdrowie publiczne i Zarządzanie, 2014 nr 12, str. 45-55.
Magdalena Krajewska-Sochala
pedagog
Magdalena Krajewska-Sochala – żona oraz mama dwóch córek, muzyk i pedagog z wykształcenia, animatorka kultury, copywriterka, od niedawna również, po tranformacji zawodowej, rekruterka realizująca się w dziedzinie HR. Romantyczna i kreatywna osobowość, łącząca elementy z natury trudne do połączenia. Interesuje się wychowaniem bliskościowym, zdrowiem, rozwojem osobistym oraz... grą na XIX-wiecznym drewnianym flecie irlandzkim.
Komentarze i opinie (0)