Morsowanie staje się ostatnio dosyć popularne i coraz częściej w okresie jesienno-zimowym w zbiornikach wodnych (w rzekach, jeziorach, otwartych basenach działających na świeżym powietrzu, w morzu), można spotkać duże grupy osób zażywających tych lodowatych kąpieli. Hartowanie ciała (o ile stan zdrowia danej osoby na to pozwala) ma same zalety, bo buduje odporność organizmu, poprawia wydolność układu sercowo-naczyniowego (m.in. normuje nadciśnienie tętnicze i zapobiega występowaniu choroby serca) oraz poprawia stan ogólnego funkcjonowania człowieka, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Co jednak z morsowaniem dzieci? Czy maluchy mogą hartować swoje organizmy w zimnej wodzie na takich samych zasadach, jak dorośli? Kiedy zacząć i jakie są przeciwwskazania?
Morsowanie dziecka – czy dzieci mogą morsować? Jak przygotować dziecko do morsowania?
Małe dzieci nie boją się zimnej wody – czyli jak zacząć morsowanie?
Najważniejsza informacja jest taka, że nie ma dolnej ani górnej granicy wieku, która bezwzględnie wyklucza możliwość morsowania. Już przedszkolaki mogą razem z nami wchodzić zimą do lodowatej wody, oczywiście po odpowiednim przygotowaniu.
Należy jednak pamiętać, że nawet nasze największe doświadczenie i przekonanie do korzystnej dla zdrowia działalności leczniczej, polegającej na zaletach krioterapii, nigdy nie zastępuje porady lekarskiej. Przed rozpoczęciem morsowania należy skonsultować ten zamiar z pediatrą dziecka, który wykluczy ewentualne przeciwwskazania i da zielone światło do podjęcia przez naszego malucha tego typu aktywności ruchowej.
Morsowanie polega na zanurzeniu całego ciała w wodzie, w sytuacji w której temperatura wody, jak i temperatura otoczenia spadają poniżej 15 stopni Celsjusza (najwytrawniejsze morsy nie mają problemu z kąpielą nawet przy temperaturach minusowych, ale należy zaznaczyć, że woda w naturalnym zbiorniku zimą będzie cieplejsza od temperatury panującej na zewnątrz).
W przypadku małych dzieci czas zanurzenia będzie inny, zdecydowanie krótszy niż ten, na który mogą pozwolić sobie osoby dorosłe. Powód? Dzieci mają jeszcze niewiele tkanki tłuszczowej, która ma za zadanie chronić organizm przed znaczącym wyziębieniem.
Maluchom rozpoczynającym przygodę z morsowaniem wystarczy kilkunastosekundowe przebywanie w wodzie (jedno zanurzenie), poprzedzone oczywiście rozgrzewką fizyczną. Bezpieczne zanurzenie w wodzie starszych dzieci, będących już w wieku szkolnym (12 lat i więcej), trwa mniej więcej do 2 minut. Nie powinno się przekraczać tego czasu.
Chcąc morsować razem z dzieckiem, konieczne jest zadbanie o odpowiedni strój: wełnianą czapkę oraz specjalne neoprenowe obuwie, które zapobiegną niepotrzebnemu uciekaniu ciepła. Dobre przygotowanie to także kilkuminutowa rozgrzewka przed samym wejściem do wody, ale również hartowanie organizmu i oswajanie z chłodem już dużo wcześniej, w domu, przygotowując dziecku coraz zimniejsze kąpiele czy polewając je od czasu do czasu lodowatą wodą podczas prysznica.
Przeciwwskazania do morsowania
Przed podjęciem decyzji o morsowaniu dziecka, niezwykle istotne jest wykluczenie przeciwwskazań. Nie jest ich wiele, ale powaga odpowiedzialności wynikającej z niestosowania się do zaleceń lekarskich powinna stopować tych rodziców, którzy chcieliby ominąć wizytę kwalifikacyjną.
Schorzenia i stany chorobowe, które wykluczają lodowate kąpiele:
- wszystkie choroby, przy których szok termiczny mógłby wywołać jej zaostrzenie lub wystąpienie objawów, np. epilepsja, częste omdlenia;
- choroby serca, w tym nadciśnienie tętnicze i wszystkie wady w budowie organu;
- niedoczynność tarczycy;
- zakrzepy żylne;
- miażdżyca;
- ostre dolegliwości dróg oddechowych.
Decyzja dotycząca rozpoczęcia morsowania powinna być podjęta wspólnie. Na pewno nie wolno zmuszać dziecka, jeżeli samo nie jest zainteresowane takim sposobem spędzania czasu.
Pierwsze próby w lodowatej wodzie – zalety morsowania dzieci
Morsowanie przyczynia się do zwiększenia odpowiedzi immunologicznej, czyli pożądanego stanu wzmocnienia odporności. Już kilkusekundowe zanurzenie w lodowatej wodzie prowadzi do skurczu powierzchniowych naczyń krwionośnych, dzięki czemu krew dociera głębiej i poprawia się krążenie w narządach wewnętrznych oraz tkankach, co wpływa na ogólną wydolność organizmu.
Zwiększenie przepustowości układu sercowo-naczyniowego pomaga żyłom w oczyszczaniu się ze złogów tłuszczowych i niepotrzebnych komórek.
Kolejną zaletą morsowania jest fakt, iż układ odpornościowy dziecka, które jest zahartowane, dużo sprawniej radzi sobie z chorobotwórczymi patogenami, nie dopuszczając do częstych przeziębień i innych infekcji wirusowych. Dodatkowo poprawia się kondycja skóry, a tkanka tłuszczowa, występująca w nadmiarze u dzieci otyłych lub z nadwagą, ulega rozbiciu w kontakcie lodowatą wodą.
Morsowanie dzieci przyczynia się nie tylko do poprawy zdrowia i kondycji fizycznej, ale ma również wpływ na sferę psychiczną. Dziecko morsujące jest bardziej pewne siebie. Z reguły ten rodzaj aktywności fizycznej na świeżym powietrzu jest realizowany grupowo, często wspólnie z rodzicami, tworzą się więc wtedy mocne więzi emocjonalne.
Morsowanie dzieci sposobem na zdrowie i wzmocnienie odporności
Morsowanie ma same zalety, ale aby było rzeczywiście zdrowe, trzeba odpowiednio zabezpieczyć się na newralgiczny moment wyjścia z wody i szok termiczny. Dlatego istotne jest odpowiednie przygotowanie. Dzieci mają słabszą odporność niż dorośli, dlatego należy zabezpieczyć ciepłe i suche ubrania, aby móc je natychmiast założyć maluchowi i tym samym nie dopuścić do wychłodzenia organizmu.
W termosie warto mieć rozgrzewające napoje, a do rękawiczek i skarpetek włożyć specjalny kompres żelowy, który dodatkowo rozgrzewa kończyny. I najważniejsza sprawa – nie wolno pozwolić dziecku na wejście spoconym do wody, bo jeżeli w takim stanie zostanie przewiane, kąpiel może skończyć się dla niego przeziębieniem lub nawet zapaleniem płuc.
Bibliografia
- P. Kaniewska, L. Ossowska, Fenomen morsowania w Polsce, Zeszyty naukowe Wydziału Nauk ekonomicznych, Koszalin 2021, str. 79-96;
- R. Wesołowski, M. Gackowska, A. Woźniak, C. Mila-Kierzenkowska, A. Jurecka, Oddziaływanie zimna na organizm człowieka - morsowanie jako forma rekreacji ruchowej, Wiosna młodych fizjoteraputów, str, 39-49.
Magdalena Krajewska-Sochala
pedagog
Magdalena Krajewska-Sochala – żona oraz mama dwóch córek, muzyk i pedagog z wykształcenia, animatorka kultury, copywriterka, od niedawna również, po tranformacji zawodowej, rekruterka realizująca się w dziedzinie HR. Romantyczna i kreatywna osobowość, łącząca elementy z natury trudne do połączenia. Interesuje się wychowaniem bliskościowym, zdrowiem, rozwojem osobistym oraz... grą na XIX-wiecznym drewnianym flecie irlandzkim.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 20.11.2022