Choroba hemoroidalna występuje dość często, szczególnie u osób dorosłych. W rzadkich przypadkach jest ona także udziałem dzieci. Należy do chorób proktologicznych. Żylaki odbytu, zwane potocznie po prostu hemoroidami, to w rzeczywistości powiększone guzki krwawnicze, które powodują świąd i ból odbytu oraz wywołują krwawienia podczas defekacji. Diagnostyka choroby hemoroidalnej u najmłodszych powinna być bardzo dokładnie prowadzona, ze względu na podobieństwo objawów także w innych jednostkach chorobowych. W artykule omówiono charakterystykę hemoroidów, przyczyny, objawy, rozpoznawanie oraz leczenie hemoroidów u dzieci.
Hemoroidy u dzieci – jak wyglądają? Przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
Czym są hemoroidy?
Hemoroidy to – wbrew powszechnemu przekonaniu – prawidłowe, naczyniowe, jamiste struktury anatomiczne, które ułatwiają proces defekacji, czyli wypróżniania. Ich właściwa nazwa to guzki krwawnicze. Znajdują się one w ostatniej części przewodu pokarmowego, czyli w jelicie grubym. Składa się ono z okrężnicy i odbytnicy, która przechodzi w kanał odbytu.
Omawiane guzki umiejscowione są przy kresie grzebieniastej, w miejscu, gdzie odbytnica zwęża się i przechodzi w kanał odbytu. Ze względu na położenie względem kresy, wyróżnia się hemoroidy wewnętrzne — położone powyżej niej i hemoroidy zewnętrze — położone poniżej kresy. Zadania guzków krwawniczych to: utrzymywanie gazów, pomoc w uszczelnianiu odbytu, a także trzymanie stolca razem ze zwieraczami odbytu.
Przeczytaj też: Krew w kale u dzieci – co może oznaczać?
Na skutek różnych nieprawidłowości może dojść do ich patologicznego powiększania, co jest podłożem choroby hemoroidalnej. Polega ona na zbyt dużym ścisku odbytu wskutek powiększonych, wypełnionych dużą ilością krwi guzków po wypróżnieniu i niecałkowitym jej odpływem podczas wypróżniania. W dalszych stadiach choroby obserwuje się także przemieszczanie guzków krwawniczych oraz – w skrajnych przypadkach – ich wypadanie. Ze względu na umiejscowienie tego schorzenia powiększone hemoroidy zwane są też żylakami odbytu.
Częstotliwość występowania choroby hemoroidalnej wzrasta wraz z wiekiem. Nieprawidłowości z nią związane najczęściej zaczynają pojawiać się po 30. roku życia, osiągając szczyt w przedziale wiekowym 45-65 lat. Hemoroidy u dzieci pojawiają się pomiędzy 4. a 8. rokiem życia.
Przeczytaj też: Ból odbytu w ciąży – co oznacza?
Jak wyglądają hemoroidy u dzieci?
Wygląd powiększonych hemoroidów jest charakterystyczny i łatwy do rozpoznania w zaawansowanych stadiach choroby, kiedy to sine guzki z krwią przesuwają się coraz bardziej na zewnątrz odbytu.
Przyczyny występowania choroby hemoroidalnej u dzieci
Choroba hemoroidalna powstaje na skutek różnych przyczyn. Jej etiologia do tej pory nie jest oczywista. Wiadomo jednak, jakie są czynniki ryzyka, a należą do nich:
- siedzący tryb życia. Do tej pory był on znamienny szczególnie dla osób dorosłych, jednak w dobie pandemii dotknął także dzieci;
- otyłość, która dotyczy coraz większej liczby najmłodszych;
- nieprawidłowa dieta uboga w błonnik pokarmowy i nieregularne spożywanie posiłków;
- mała ilość płynów w diecie;
- przewlekłe zaparcia . U dzieci zwykle są to zaparcia nawykowe , które powstają na skutek spowolnionego przesuwania się treści pokarmowej przez jelita. Są one często pokłosiem unikania wizyt w toalecie;
- częste biegunki;
- przewlekła niewydolność krążenia;
- operacje w okolicy odbytu oraz krocza;
- czynniki genetyczne, które odpowiadają m.in. za niewydolność tkanki łącznej.
To też może Cię zainteresować: Hemoroidy po porodzie – przyczyny i leczenie
Diagnostyka i różnicowanie hemoroidów u dzieci
Każde krwawienie z odbytu zarówno u dzieci, jak i dorosłych powinno być konsultowane z lekarzem. Rozpoznanie hemoroidów u dzieci łączy się z wykluczeniem innych schorzeń, które dają podobne do hemoroidów objawy. Należą do nich szczelina odbytu i choroba pasożytnicza, zwana owsicą.
Rozpoznawanie żylaków odbytu u dzieci
Podczas wizyty u lekarza należy opowiedzieć o wszystkich odczuwanych objawach, po to, aby specjalista mógł dobrać najodpowiedniejsze dla danego przypadku metody diagnostyczne, a następnie jak najszybciej wdrożyć właściwe leczenie.
W celu rozpoznania choroby hemoroidalnej u dzieci przeprowadza się szczegółowy wywiad z małym pacjentem oraz jego opiekunem prawnym, a następnie wykonuje się badanie przedmiotowe. Konieczne jest także przeprowadzenie badania proktologicznego, w którym lekarz ocenia stan skóry odbytu oraz wokół odbytu oraz obserwuje, jakie patologiczne zmiany pojawiły się w omawianym obszarze.
Proktolog przeprowadza również badanie palpacyjne, czyli za pomocą palców sprawdza m.in. stan napięcia mięśni zwieraczy odbytu. Następnym elementem diagnostyki żylaków odbytu jest badanie endoskopowe, dzięki któremu można wykluczyć nowotwór ostatniego odcinka jelita grubego i inne zmiany. W razie wątpliwości lekarz może także zlecić wykonanie następujących badań: USG doodbytnicze, kolonoskopia czy wlew doodbytniczy.
Sprawdź również: Krew w kupce niemowlaka
Objawy hemoroidów u dzieci
W chorobie hemoroidalnej u dzieci i dorosłych obserwuje się następujące objawy:
- dolegliwości bólowe w okolicach odbytu. Ból odbytu to sygnał alarmowy, że poza powiększeniem się guzków krwotocznych występują jeszcze inne schorzenia, np. zmiany zapalne czy obrzęki tkanek okołoodbytniczych;
- pieczenie i świąd odbytu , który pojawia się jako jeden z pierwszych objawów, jednak nie należy go lekceważyć;
- niebolesne krwawienie podczas oddawania stolca, widoczne na papierze toaletowym lub bieliźnie dziecka;
- uczucie niepełnego wypróżnienia;
- nietrzymanie gazów oraz stolca;
- wydzielina z odbytu w postaci śluzu, która pojawia się w stolcu i na bieliźnie.
Zobacz również: Co na ukąszenia przez komary?
Jak można zapobiegać hemoroidom u dzieci?
Pozytywną informacją jest to, że w większości przypadków hemoroidom u dzieci można zapobiegać. Ogromne znaczenie ma prawidłowe, regularne odżywianie i picie dużych ilości wody. Zbilansowana, bogata w błonnik dieta umożliwia regularne wypróżnianie się o określonej porze dnia, co zapobiega zaparciom.
Dzieciom należy podawać produkty zawierające błonnik, w tym m.in.:
- otręby pszenne,
- płatki zbożowe,
- nasiona roślin strączkowych,
- warzywa korzeniowe,
- warzywa kapustne,
- świeże owoce ze skórką,
- suszone owoce.
Trzeba unikać produktów bogatych w tłuszcze oraz dań ciężkostrawnych. Poza tym należy ograniczyć słodycze, posiłki typu fast food, pikantne przyprawy i produkty z mąki pszennej.
Niezbędna jest właściwa higiena okolic intymnych. Można ją zapewnić poprzez stosowanie płynów do higieny intymnej wzbogaconych o ziołowe wyciągi z kory dębu czy rumianku.
Należy także wdrażać aktywność fizyczną i wysiłek, który poprawia perystaltykę jelit. Dzieciom szczególnie poleca się bieganie oraz grę w piłkę nożną.
Jak leczyć hemoroidy u dzieci?
Specjalistą w leczeniu hemoroidów jest proktolog, a w przypadku dzieci – proktolog dziecięcy. Zachowawcze leczenie choroby hemoroidalnej we wczesnym stadium polega na wdrożeniu działań opisanych w poprzednim akapicie oraz likwidacji stanu zapalnego z pomocą specjalnych maści czy czopków. Poleca się także stosowanie leków doustnych, np. flawonoidów o działaniu przeciwzapalnym, antyoksydacyjnym i antyalergicznym. W leczeniu hemoroidów u dzieci pomocne będzie także wykonywanie nasiadówek z rumiankiem i korą dębu oraz ciepłe kąpiele.
Leczenie żylaków odbytu opornych na leczenie zachowawcze zakłada wdrożenie leczenia instrumentalnego. Dotyczy ono około 10% pacjentów i ma za zadanie zamknąć dopływ krwi do guzka krwawniczego. W tym celu stosuje się m.in. gumkowanie, czyli zakładanie gumek na hemoroidy, skleroterapię czy laseroterapię.
W przypadku pojawienia się zaawansowanych objawów należy udać się do poradni chirurgicznej. Zaledwie kilka procent wszystkich przypadków wymaga interwencji chirurgicznej. Z tego względu dzieci, które rzadko cierpią na zaawansowane hemoroidy, przeważnie nie wymagają leczenia operacyjnego.
Bibliografia
- G. Krasowski, M. Kruk, „Hemoroidy”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, s. 8, 15-19, 29-33
- A. Obcowska, M. Kołodziejczak, „Choroba hemoroidalna - współczesne poglądy na temat etiopatogenezy oraz metod leczenia”, Nowa Medycyna 2016, s. 61-71
- K. Jończyk-Potoczna, I. Ignyś, M. Krawczyński, „Zaparcia u dzieci”, Nowa Pediatria 2/2003, s. 133-138
- P. Bańczyk, „Hemoroidy. Wylecz zanim będzie za późno!”, Velamed, 2017, s. 6-7
- https://www.hemoroidy24.pl/hemoroidy-u-dzieci-przyczyny-objawy-leczenie/
- https://www.ambasadazdrowiaiurody.pl/hemoroidy-u-dzieci/
- https://kcalmar.com/blog/2017/05/24/leczenie-hemoroidow-za-pomoca-diety/
Opublikowano: 19.01.2022;
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Gilewska
Kosmetolog
Licencjonowany kosmetolog (temat pracy dyplomowej: „Pielęgnacja skóry dotkniętej trądzikiem pospolitym w gabinecie kosmetologa oparta o wybrane metody aparaturowe”) i magister administracji na specjalizacji zarządzania ochroną zdrowia (temat pracy magisterskiej: „Prawne i organizacyjne uwarunkowania wykonywania zabiegów kosmetycznych”). Propagatorka zdrowego trybu życia oraz kosmetyków naturalnych. Poszerza swoją wiedzę na kongresach i targach branżowych. Interesuje się psychologią i medycyną komplementarną.
Komentarze i opinie (0)