Problem pasożytów u dziecka jest częstą przyczyną konsultacji pediatrycznych. Jednym z robaków, który często zakaża organizm malucha, jest glista ludzka. Objawy uzależnione są od miejsca, w którym pasożyt aktualnie przebywa i obejmują wiele układów oraz narządów. Bóle brzucha, zaparcia, wysypki alergiczne czy nocny kaszel to tylko niektóre z symptomów glistnicy u dziecka. Co robić, kiedy dziecko ma glistę? Jak wygląda leczenie?
Glista ludzka u dziecka – przyczyny, objawy i leczenie glistnicy
Spis treści
- Glistnica – choroba pasożytnicza u dziecka
- Jak dochodzi do zakażenia glistą ludzką?
- Zakażenie glistą ludzką u dziecka – jak rozpoznać glistnicę u dziecka?
- Gorączka, wysypka, kaszel – objawy glisty ludzkiej u dziecka
- Z czym można pomylić glistnicę u dziecka?
- Glista ludzka u dziecka – badania, leczenie, dieta
- Jak zapobiegać glistnicy u dzieci?
Glistnica – choroba pasożytnicza u dziecka
Glista ludzka to szeroko rozpowszechniony pasożyt jelita cienkiego człowieka, wywołujący u dorosłych i dzieci chorobę zwaną glistnicą. Jest to robak obły osiągający rozmiary nawet 30 cm. Szacuje się, że w Polsce zarażonych jest nim mniej niż 1 proc. populacji, przede wszystkim jednak są to dzieci.
Pasożyt przechodzi skomplikowany cykl życiowy, migruje kolejno przez wątrobę, płuca, drogi oddechowe, gardło i żołądek zakażonego dziecka, osiedlając się ostatecznie w jego jelicie cienkim. Dlatego też objawy glistnicy związane są ściśle z aktualnym miejscem pobytu pasożyta.
Jak dochodzi do zakażenia glistą ludzką?
Do zakażenia glistą ludzką dochodzi w wyniku połknięcia jaja z dojrzałą larwą. Jaja tego typu pasożyta ludzkiego mogą znajdować się na niemytych warzywach i owocach, zwłaszcza z plantacji nawożonych ludzkimi odchodami, a także na zabrudzonych ziemią rękach czy w nieprzegotowanej wodzie.
Stąd też duża częstość występowania glistnicy u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz wśród osób nieprzestrzegających higieny. Czas życia glisty ludzkiej wynosi ok. 1–2 lata. Po tym czasie glisty obumierają i zostają wydalone ze stolcem, nawet u tych pacjentów, którzy nie zostali poddani leczeniu.
Zakażenie glistą ludzką u dziecka – jak rozpoznać glistnicę u dziecka?
Najbardziej typowy jest bezobjawowy przebieg zakażenia organizmu przez pasożyty. Objawy rozwijają się przede wszystkim u dzieci na skutek obecności licznych robaków w organizmie, np. w wyniku połknięcia większej liczby jaj glisty.
Objawy glistnicy u dziecka to:
- ból brzucha, wzdęcia,
- nudności i/lub wymioty,
- brak apetytu,
- biegunka lub zaparcia,
- odbijanie, uczucie ssania w brzuchu.
Jako że larwa wykazuje tendencję do wędrowania w ustroju, aktualne objawy zależą od miejsca, gdzie akurat znajduje się pasożyt. Wywołane obecnością pasożyta u dziecka objawy nie ograniczają się jednak jedynie do dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Gorączka, wysypka, kaszel – objawy glisty ludzkiej u dziecka
Glisty ludzkie mogą wywoływać świąd skóry czy wysypkę. U małych pacjentów pojawia się obrzęk powiek, ból i zaczerwienienie spojówek, łzawienie, zaburzenia snu, a także objawy grypopodobne, takie jak katar i uczucie zatkanego nosa czy ogólne zmęczenie.
W czasie wędrówki larwy w płucach mogą pojawić się dodatkowo: suchy kaszel w nocy, odkrztuszanie wydzieliny, odbarwionej krwią, nocne zgrzytanie zębami (bruksizm), gorączka.
W przeciwieństwie do pozostałych, płucne objawy zakażenia dziecka glistą ustępują najczęściej samoistnie po ok. 2 tygodniach, co związane jest z opuszczeniem przez glistę płuc i przejściem do kolejnych narządów.
W przypadku masywnej inwazji glist u dziecka może dojść do niedrożności jelit, przewodu trzustkowego, dróg żółciowych czy zapalenia wyrostka robaczkowego. Są to stany nagłe wymagające szybkiego leczenia chirurgicznego.
Najważniejszym objawem potwierdzającym rozpoznanie glistnicy u dziecka jest stwierdzenie dorosłych osobników glisty w kale.
Z czym można pomylić glistnicę u dziecka?
W związku z tym, że objawy zakażenia glistą ludzką mogą obejmować wiele układów i narządów, bardzo łatwo pomylić zakażenie z innymi chorobami. Wyróżnić można tutaj przede wszystkim choroby układu pokarmowego, takie jak biegunki wirusowe i bakteryjne, niewłaściwa dieta, nietolerancja niektórych składników pokarmowych (np. laktozy), celiakia, wrzody żołądka czy dwunastnicy oraz choroby wątroby.
Jeśli u dziecka występują objawy płucne, kaszel, uczucie zatkanego nosa, odkrztuszanie plwociny, trzeba przede wszystkim pomyśleć o zapaleniu oskrzeli, płuc, zatok przynosowych, a także astmie. Wysypkę, obrzęk powiek i zapalenie spojówek łatwo można pomylić z alergią np. na pyłki traw.
Glista ludzka u dziecka – badania, leczenie, dieta
W przypadku podejrzenia glistnicy u dziecka należy niezwłocznie udać się do lekarza. Konieczne może być wykonanie badań parazytologicznych (bada się stolec dziecka w poszukiwaniu jaj pasożyta) lub obrazowych (np. USG), które mają za zadanie potwierdzić, że przyczyną dolegliwości jest glista ludzka.
Leczenie glisty u dziecka opiera się na zastosowaniu jednego z leków przeciwpasożytniczych – albendazolu, mebendazolu lub pyrantelu. W czasie leczenia dziecka powinno się zmniejszyć ilość węglowodanów, cukrów w jego diecie, a zwiększyć spożycie białka. Ze względu na to, iż jaja glisty ludzkiej, aby dojrzeć do postaci zakaźnej, muszą być pozostawione na ok. 3 tygodnie w glebie, nie ma potrzeby leczenia wszystkich domowników, gdyż szansa przeniesienia zakażenia jest bardzo mała.
Nie powinno się również stosować samodzielnych domowych sposobów na glistę ludzką – kwaśna kapusta czy śledzie mogą podrażnić pasożyty i doprowadzić do niedrożności przewodu pokarmowego u dziecka. Glistnica nie pozostawia odporności, więc mogą zdarzyć się kolejne zachorowania – po przechorowaniu konieczne jest zatem przestrzeganie podstawowych zasad higieny.
Jak zapobiegać glistnicy u dzieci?
Jako że glistnica u dziecka jest chorobą szerzącą się głównie w wyniku złych nawyków higienicznych, podstawową metodą zapobiegania jest ich poprawa. Należy dokładnie myć warzywa i owoce, spożywać jedynie przegotowaną wodę oraz każdorazowo myć ręce przed posiłkiem. Dzieci powinny unikać zabawy w brudnych piaskownicach. Nie powinno się natomiast zapobiegawczo stosować u dziecka leków na glistnicę, jeśli nie ma ono objawów choroby.
Bibliografia
- Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H., Pediatria T.2, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013, s.1038–1039.
- Dziubek Z., Choroby zakaźne i pasożytnicze, Warszawa: Wydawnictwo lekarskie PZWL, 2012, s. 546–547.
- Ludwikowska K., Szenborn L., Praktyczne wskazówki postępowania w wybranych chorobach pasożytniczych z perspektywy aktualnej sytuacji epidemiologicznej w Polsce, „Świat medycyny”, 2017, s.36–39.
Opublikowano: 14.12.2021;
aktualizacja: 18.07.2023
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Magdalena Rolek
lekarz
Studentka ostatniego roku Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Działa w kole naukowym przy Katedrze i Klinice Pediatrii ŚUM. Współautorka prac prezentowanych na wielu konferencjach. Szczególnie interesuje się endokrynologią oraz neurologią wieku rozwojowego.
Komentarze i opinie (0)