Ból jądra u dziecka wchodzi w skład zespołu ostrej moszny. Przyczyną jest między innymi skręt jądra, skręt przyczepka jądra czy zapalenie jądra. Poza chorobami jąder powodem bywa również schorzenie ogólnoustrojowe – np. świnka. W zależności od objawów towarzyszących (gorączka, wysypka, ból podbrzusza itp.), okoliczności wystąpienia bólu (przy dotyku, chodzeniu, siedzeniu) czy nawet wieku dziecka (ból może pojawić się zarówno u 5-latka, jak i 12-latka), można podejrzewać daną przyczynę bólu jądra, a następnie zlecić odpowiednie badania i wdrożyć leczenie.
Ból jądra u dziecka – przyczyny bólu prawego i lewego jąderka u dzieci
Spis treści
Ból jądra u dziecka – przyczyny
Ból lewego jądra lub ból jądra po prawej stronie u dziecka to problem, który nierzadko bywa powodem konsultacji pediatrycznej. Bolące jądro może wskazywać na szereg różnych patologii, dlatego dolegliwości nigdy nie należy bagatelizować.
Ból jądra, obrzęk i zaczerwienienie to zespół objawów, które określa się mianem tzw. zespołu ostrej moszny. Ból może mieć różny charakter – może to być ból jądra podczas siedzenia, wysiłku fizycznego, podczas dotyku, może być rozlany lub punktowy. W zależności od przyczyny bólu jądra u dziecka, mogą współwystępować objawy ogólne, takie jak gorączka, nudności, wymioty.
Do przyczyn zespołu ostrej moszny, a zatem i bólu jądra u dziecka należy:
- skręt jądra,
- skręt przyczepka jądra lub najądrza,
- zapalenie jądra lub najądrza,
- uraz jądra,
- wodniak jądra ,
- uwięźnięta przepuklina pachwinowa
Ból jądra przy dotyku – objaw skrętu jądra u dziecka
Skręt jądra to najgroźniejsza z przyczyn zespołu ostrego jądra, może bowiem prowadzić do niedokrwienia i w konsekwencji do martwicy oraz utraty jądra. Najczęściej obserwuje się skręt jądra u noworodków oraz chłopców w okresie dojrzewania. Niezstąpione jądro zwiększa 10-krotnie ryzyko skrętu jądra u dziecka.
Początek dolegliwości jest nagły i ostry. U starszych chłopców często poprzedzony wysiłkiem fizycznym lub urazem. Najpierw pojawia się ból jądra u dziecka przy dotyku (przechodząc następnie w ból samoistny), zaczerwienienie i obrzęk, z możliwym jego poprzecznym ustawieniem w mosznie. Powyższym objawom często współtowarzyszą wymioty oraz nudności.
Lekarz stawia diagnozę skrętu jądra na podstawie wywiadu (np. ból jądra u 12-latka po wysiłku fizycznym lub urazie) oraz badania fizykalnego. Pomocne bywa badanie USG z oceną przepływu naczyniowego. Leczenie skręconego jądra to operacja chirurgiczna mająca na celu odkręcenie jądra, przywracając jednocześnie przepływ naczyniowy.
Jeśli jądro jest wyraźnie zmienione martwiczo, wówczas zostaje ono usunięte, Wczesne rozpoznanie i pilna interwencja chirurgiczna jest tutaj bardzo ważna, ponieważ w ciągu 4 godzin zachodzą nieodwracalne zmiany martwicze w jądrze.
Ból jądra u góry, przy chodzeniu, promieniujący – choroby jąder u dziecka
Skręt przyczepka jądra lub najądrza to najczęstsza z przyczyn bólu jądra u dzieci. Objawy to ból u góry jądra (w górnym biegunie), nieznaczne powiększenie jądra, z możliwym odczynowym wodniakiem jądra. Wodniak jądra to nagromadzenie się płynu między osłonkami jądra. Leczeniem z wyboru jest interwencja chirurgiczna, mająca na celu usunięcie przyczepków.
Zapalenie jądra lub najądrza często współwystępuje z zapaleniem układu moczowego – około połowa przypadków. Wrodzone wady cewki moczowej są czynnikiem zwiększającym ryzyko rozwoju zapalenia najądrza. Powiększone jądro, wyraźne zaczerwienienie oraz rozlany przewlekły ból jądra przy chodzeniu to objawy dominujące w zapaleniu jądra i najądrza. Ból może promieniować do podbrzusza. Często dołącza się gorączka i złe samopoczucie. W leczeniu włącza się antybiotykoterapię.
Wodniak jądra, tak jak już wspomniano, to nagromadzenie się płynu między osłonkami jądra. Występuje głównie u noworodków i mija samoistnie do końca 1. roku życia. Objawy wodniaka to miękki guz w mosznie z wyczuwalnym w środku jądrem. Leczenie chirurgiczne jest wymagane dopiero wtedy gdy wodniak jądra osiąga bardzo duże rozmiary i powoduje dolegliwości bólowe.
Z bólem jądra u chłopca w przypadku przepukliny pachwinowej mamy do czynienia w sytuacji, w której dojdzie do jej uwięźnięcia lub zadzierzgnięcia. Do worka przepuklinowego najczęściej wpuklają się pętle jelita cienkiego. Gdy pierścień przepukliny (wrota przepukliny) ulegną zwężeniu, uniemożliwiając odprowadzenie jelit do jamy brzusznej, dochodzi do zaciśnięcia naczyń jelita, a następnie do ich niedokrwienia. Poza bólem promieniującym do pachwiny występuje niepokój, odmowa przyjmowania posiłków, nudności, wymioty i rozlany ból brzucha. Zadzierzgniecie przepukliny jest stanem wymagającym pilnej interwencji chirurgicznej.
Co jeszcze podejrzewać kiedy dziecko boli jądro?
Kiedy dziecko boli jądro, jako powód pod uwagę należy wziąć również niektóre choroby ogólnoustrojowe. Są to przede wszystkim nagminne zapalenie przyusznic (tzw. świnka) praz choroba Schönleina-Henocha.
Ból lewego jądra i ból prawego jądra
Nagminne zapalenie przyusznic (świnka) jest chorobą wirusową, która poza śliniankami może zaatakować także trzustkę, ośrodkowy układ nerwowy oraz jądra. Zapalenie może dotyczyć jednego lub obu jąder. Zapalenie drugiego jądra często występuje po kilku dniach od wystąpienia zapalania pierwszego. Możemy mieć zatem do czynienia z sytuacją, w której u dziecka występuje najpierw ból lewego jądra, a po 2–3 dniach dołącza się ból prawego jądra.
Ponieważ szczepienia przeciwko wirusowi świnki są obowiązkowe, coraz rzadziej mamy do czynienia z nagminnym zapaleniem przyusznic (świnką) i jej powikłaniami. Jeśli jednak dojdzie do zakażenia i rozwinięcia objawów, w tym do zapalenia i bólu jąder, należy zastosować leki o działaniu przeciwgorączkowym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Antybiotykoterapia nie ma sensu, ponieważ jest to zakażenie o etiologii wirusowej.
Ból jąder, brzucha, wysypka – co to znaczy?
Kolejną chorobą ogólnoustrojową, w przebiegu której dziecko skarży się na ból jądra, i występuje stan zapalny, jest plamica Schönleina-Henocha. W dużym skrócie to zapalna choroba małych naczyń krwionośnych związana z przeciwciałami typu IgA. U około 80 proc. dzieci wystąpienie objawów zespołu Schönleina-Henocha poprzedzone jest infekcją górnych dróg oddechowych.
Do objawów należy wysypka na skórze (głównie na nogach i pośladkach), ból i obrzęk zapalny stawów (najczęściej kolanowych i skokowych), ból brzucha, zajęcie nerek (objawiające się czerwonym moczem) oraz śródmiąższowe zapalenie płuc. Ponadto mogą wystąpić objawy ze strony układu nerwowego (drgawki, bóle głowy) oraz ból jąder i obrzęk moszny w wyniku stanu zapalnego jąder. W leczeniu stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwzalane, steroidy – w zależności od nasilenia objawów.
Bibliografia:
- https://www.mp.pl/chirurgia/chirurgia-dziecieca/69136,zespol-ostrej-moszny-i-skret-jadra-u-dzieci-i-mlodziezy,1
- https://www.mp.pl/pacjent/objawy/165435,bol-jadra
Opublikowano: 14.12.2021;
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Agnieszka Foryś
lekarz
Tworzy teksty dotyczące kwestii zdrowia i pielęgnacji dziecka. Jej opracowania są przystępne i pomagają młodej mamie uporać się z codziennymi trudami macierzyństwa.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 21.06.2022