Blizny po ospie powstają na skutek nadkażenia bakteryjnego wykwitów skórnych lub intensywnego drapania zmian. Jak uniknąć blizn? Zapobieganie śladom po ospie polega głównie na odpowiedniej pielęgnacji skóry i unikaniu jej pocierania. Jak przebiega leczenie blizn? Blizny po ospie wietrznej u dziecka należy smarować odpowiednimi maściami lub kremami. W usuwaniu blizn pomocne będą także żele z silikonem. Sposobem na usunięcie śladów mogą być również silikonowe plastry.
Blizny po ospie – czym smarować, by usunąć ślady po ospie u dziecka?
Blizny po ospie – kiedy powstają?
Początek ospy objawia się zwykle gorączką, bólem głowy oraz ogólnym złym samopoczuciem. W ciągu dwóch – trzech dni od wystąpienia gorączki pojawiają się pierwsze wykwity na skórze, które początkowo mają postać czerwonych, zaognionych plamek, stopniowo uwypuklających się ponad powierzchnię skóry.
Wykwity ospowe przechodzą przez kilka stadiów, do których zalicza się:
- rumieniowe plamki na ciele,
- pęcherzyki wypełnione przezroczystą treścią,
- pęcherzyki wypełnione mętnym płynem surowiczym, przypominające ropne krostki,
- przysychające strupki,
- drobne blizny lub przebarwienia na skórze.
Jednocześnie mogą występować zmiany skórne u dziecka we wszystkich stadiach, ponieważ zwykle pojawiają się one rzutami w ciągu pierwszego tygodnia choroby.
U dziecka można zaobserwować wystąpienie wysypki na głowie (także na skórze owłosionej) i tułowiu, następnie na ramionach, na końcu na kończynach dolnych, rzadziej lokalizuje się na rękach i stopach. Może występować od kilku do kilkuset wykwitów. W 10–20 proc. przypadków zmiany pojawiają się także na błonie śluzowej jamy ustnej i gardła, narządów płciowych oraz na spojówkach i rogówce (drobne owrzodzenia).
Blizny po ospie u dzieci w większości zanikają samoistnie – skóra dziecka ma duże właściwości regeneracyjne w przeciwieństwie do skóry dorosłego. Niestety dzieje się tak tylko wówczas, jeśli strupki mogły prawidłowo się zagoić.
Jak powstają blizny? Jeśli doszło do zadrapania, uszkodzenia czy nadkażenia bakteryjnego wykwitu w trakcie gojenia, dziecko może mieć ślady po ospie, które zostaną z nim przewlekle.
Czy można zapobiec bliznom po ospie u dziecka?
Zapobieganie bliznom po ospie to przede wszystkim zadbanie o to, by dziecko nie drapało wykwitów skórnych, zarówno tych dopiero powstających, jak i tych w fazie gojenia.
Jak zapobiec powstawaniu blizn?
- Aby uniknąć zadrapania skóry, zaleca się obcinanie paznokci dziecka na możliwie krótko, a dodatkowo pomocne mogą okazać się nakładane na noc bawełniane rękawiczki i skarpetki.
- Świąd skóry można zmniejszać poprzez stosowanie dostępnych bez recepty preparatów łagodzących, zawierających: żel z aloesu, betainę, pantenol, alantoinę, wyciąg z ziela lawendy czy kwiatu rumianku.
- W przypadku bardzo silnego swędzenia również leków miejscowych, zmniejszających miejscowy odczyn zapalny i hamujących przykre dolegliwości. Dla zwiększenia skuteczności tych preparatów można przechowywać je w lodówce – zimno daje dodatkowo ulgę choremu dziecku.
- Domowym sposobem na zmniejszenie świądu może być też krótka kąpiel w wannie z dodatkiem płatków owsianych.
Aby uniknąć powstawania blizn i śladów po ospie wietrznej, niezwykle ważne jest także zapobieganie nadkażeniom bakteryjnym wykwitów, które mogą przedłużyć proces gojenia i spowodować powstanie głębokich blizn, nazywanych czasem dziurami po ospie.
Obecnie odchodzi się od stosowania preparatów miejscowych, jak płynne pudry, które zmniejszały dostęp powietrza do wykwitów oraz opóźniały zauważenie zmian ropnych w obrębie wysypki. Podstawą zapobiegania nadkażeniom bakteryjnym są regularne, krótkie kąpiele, po których należy ciało dziecka delikatnie osuszyć ręcznikiem (bez pocierania, by nie uszkodzić wypełnionych treścią płynną pęcherzyków).
Ryzyko powstania blizn po ospie u dziecka będzie mniejsze, kiedy zmiany skórne będą odkażane środkami antyseptycznymi bez alkoholu, takimi jak oktenidyna, która dezynfekuje, nawilża i oczyszcza rany oraz zapobiega powstawaniu blizn. Innym sposobem odkażenia wykwitów jest dodanie kilku kryształów nadmanganianu potasu do wanny z wodą w czasie kąpieli (nadmanganian dostępny jest w formie proszku w aptece).
Kiedy dziecko ma ospę i gorączkę, zaleca się stosowanie tylko paracetamolu, ponieważ istnieją ograniczone dane o zwiększeniu ryzyka zakażeń skórnych u dzieci, którym podawano ibuprofen, co zwiększa ryzyko pozostania blizn. W przypadku wysokiej gorączki, której nie udaje się obniżyć innymi sposobami, lekarz może jednak zalecić również przyjmowanie innych leków przeciwgorączkowych, poza paracetamolem.
Jak usunąć blizny po ospie u dzieci?
Na rynku aptecznym istnieje wiele preparatów, które mają pomóc w leczeniu blizn po ospie. Nie wszystkie z nich mogą być jednak stosowane u dzieci. Czym smarować blizny po ospie i kiedy można zacząć takie leczenie w przypadku świeżych blizn, by zmniejszyć ich widoczność?
Kremy do leczenia blizn zawierają zwykle wyciąg z cebuli, rumianku, allantoinę, a także wyciągi z masy perłowej. Są one dedykowane szczególnie pacjentom z bliznami przerośniętymi, bolącymi oraz tak zwanymi bliznowcami. Mniejszą skuteczność mają w redukowaniu blizn ubytkowych. Zmniejszenie i rozjaśnienie blizny po ospie wymaga systematycznego stosowania przez kilka miesięcy.
Kremy na blizny po ospie można stosować dopiero po całkowitym wygojeniu się wykwitów.
Żel na blizny zawierający w swoim składzie silikon lub plastry silikonowe na blizny to jedna z najnowocześniejszych metod walki z niechcianymi zmianami skórnymi. Ich niewątpliwą zaletą jest możliwość stosowania u dzieci, bez względu na wiek – są one obojętne dla skóry i zwykle dobrze tolerowane. Większość producentów preparatów z silikonem zaleca je już od 6. miesiąca życia. W usuwaniu blizn po ospie lepiej sprawdzą się jednak żele niż plastry – ślady po wykwitach mają zwykle charakter punktowy i drobny, plastry zaś dedykowane są raczej bliznom po zabiegach chirurgicznych.
Jak usunąć głębokie blizny po ospie? Najtrudniejsze do usunięcia są zwykle blizny po ospie na twarzy dziecka. Jeśli kremy na blizny okażą się nieskuteczne, a ślady (wygląd blizn) są trudne do zaakceptowania, rozwiązaniem mogą być zabiegi medycyny estetycznej, jak laserowe usuwanie blizn.
Bibliografia
- Duszczyk E, Talarek E, Marczyńska M., Ospa wietrzna – powikłania, profilaktyka, "Zakażenia" 2011; 2: 136-140.
- Jankowska-Folusiak J, Powikłania ospy wietrznej u dzieci, "Przegląd Pediatryczny" 2011; 2: 86-89.
- Aebi C., Ahmed A., Ramilo O., Bacterial complications of primary varicella in children, "Clinical Infectious Diseases" 1996: 23: 698-705.
- Szenborn L., Zasady pielęgnacji skóry dziecka chorego na ospę wietrzną, "Medycyna Praktyczna. Pediatria" 2012; (3): 96-99.
Sylwia Ziółkowska
Lekarz
Absolwentka kierunku lekarskiego i farmacji Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy. Doktorantka Katedry Patofizjologii CM UMK. Od 3 lat związana zawodowo z Kliniką Geriatrii w Bydgoszczy, pracuje również jako lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. W medycynie najbardziej interesują ją leki i to, jak wpływają na ludzki organizm Po godzinach uwielbia czytać wszystko, co wpadnie jej w ręce, a także wychowywać syna, kota i męża :)
Komentarze i opinie (0)