Czym są i jak działają probiotyki?
Pod nazwą probiotyki kryje się wiele kultur żywych bakterii i chociaż słowo "bakteria" kojarzy nam się raczej z infekcją czy chorobą, to w tym przypadku są to "dobre" bakterie, korzystne oddziałujące na nasz organizm. Probiotyki to produkty lub preparaty farmaceutyczne, które zawierają żywe bakterie probiotyczne poprawiające funkcjonowanie i przywracające równowagę układu pokarmowego, pobudzające perystaltykę jelit. Ponadto probiotyki poprawiają wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza, wspierają układ immunologiczny, obniżają poziom "złego" cholesterolu we krwi, zapobiegają powstawaniu nowotworów oraz zmniejszają ryzyko wystąpienia alergii u osób ze skłonnością do niej.
Zacznijmy od tego, że bez bakterii nie mogłoby zachodzić wiele procesów życiowych w naszym organizmie. W ludzkim ciele żyje więcej bakterii niż komórek. Większość bakterii znajduje się w jelicie grubym - jest ich tam ponad 400 gatunków, których masa wynosi nawet do 2 kg. Skład flory bakteryjnej w jelitach jest decydującym czynnikiem, od którego zależy prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego i odpornościowego, czyli na nasze zdrowie. Dlatego obecność bakterii probiotycznych w organizmie jest niezmiernie ważna - hamują one rozwój bakterii chorobotwórczych, a nawet potrafią je zabijać.
Rodzaje bakterii probiotycznych
Naukowcy w wyniku badań wyróżnili całą grupę bakterii probiotycznych, dlatego należy zwracać uwagę na ich nazwę przy wyborze produktu, ponieważ każdy szczep inaczej działa na nasz organizm.
Lactobacillus acidophilus
Ten szczep bakterii możemy znaleźć w produktach spożywczych takich jak mleko, nabiał, mięso i produkty zbożowe. Obecność bakterii w jelicie hamuje rozwój bakterii chorobotwórczych (np. zapobiega grzybicy pochwy), wspomaga układ krążenia poprzez obniżenie cholesterolu we krwi.
Lactobacillus casei
Ta bakteria dodawana jest do produktów mlecznych. Chroni przed rozwojem guzów nowotworowych, hamuje też rozwój bakterii Helicobacter pylorii (powodującej wrzody i raka żołądka).
Lactobacillus plantarum
Wpływa korzystnie na układ pokarmowy, charakteryzuje się wysoką przeżywalnością oraz przeciwdziała rozwojowi bakterii chorobotwórczych.
Lactobacillus rhamnosus
Bakteria zalecana w czasie i po antybiotykoterapii. Z pewnością stosowanie probiotyku wraz z antybiotykiem przyczynia się do lepszej ochrony organizmu. Poza tym bakterie te łagodzą zaparcia oraz biegunki. Stosowana także w preparatach do higieny intymnej, uzupełnia prawidłową florę bakteryjną pochwy.
Lactobacillus bulgaricus
Ten szczep bakterii pomaga strawić produkty mleczne oraz ułatwia wydalanie substancji toksycznych z jelita grubego.
Bifidobacterium longum
Gatunek bakterii, który hamuje rozwój komórek raka wątroby.
Bifidum bifidobacterium
Zapobiega infekcjom jelitowym, wzmacniając przy tym odporność całego organizmu.
Autentyczność probiotyków
Żywność probiotyczna musi być oznaczona etykietą z dokładnym wykazem zawartych w niej szczepów bakterii. Z tego względu przy zakupie należy dokładnie czytać skład, ponieważ istnieje wiele produktów określanych mianem "probiotyczne", mimo iż w swoim składzie nie zawierają wcale żywych szczepów bakterii. Zatem produkt jest probiotyczny wtedy, gdy na opakowaniu zawarta jest informacja o rodzaju, gatunku i szczepie bakterii, której użyto do jego produkcji, np. Lactobacillus casei DN 114 001. Natomiast żeby bakterie spełniały swe funkcje i poprawiały stan zdrowia naszego organizmu, dany produkt musi zawierać co najmniej 10 milionów żywych szczepów w mililitrze.
Źródła probiotyków
Probiotyki dostępne są w jogurtach, kefirach, jak również w maśle i sokach owocowo-warzywnych. Warto zauważyć, że bakterie zawarte w zwykłym jogurcie nie są w stanie przetrwać w naszym przewodzie pokarmowym, ponieważ są trawione, z kolei bakterie probiotyczne docierają aktywnie do jelit i dopiero tam zaczynają swoją pracę, zapobiegając powstawaniu szkodliwych bakterii.
Również w aptece znajdziemy szereg preparatów probiotycznych, zalecanych głównie podczas terapii antybiotykowej, przy biegunkach i innych zaburzeniach jelitowych. Aby zapewnić odpowiednią ilość żywych szczepów bakterii w organizmie, zaleca się regularne, codzienne spożywanie produktów probiotycznych.
