Zabieg łyżeczkowania jamy macicy jest jednym z najczęściej przeprowadzanych zabiegów ginekologicznych wykonywanych w znieczuleniu ogólnym. Inaczej, jest to czyszczenie macicy i kanału szyjki macicy, zalecane np. w przypadku polipów macicy, nawracających krwawień oraz wielu innych schorzeń. Jak przebiega zabieg łyżeczkowania jamy macicy i z jakimi skutkami ubocznymi może się wiązać?
Łyżeczkowanie macicy – na czym polega, wskazania, czy boli, skutki uboczne
Na czym polega łyżeczkowanie macicy?
Łyżeczkowanie jamy macicy, nazywane też wyłyżeczkowaniem lub abrazją, należy do rutynowych zabiegów ginekologicznych, które wykonuje się w szpitalu w znieczuleniu ogólnym. Procedura trwa zwykle około 10 do 20 minut i polega na oczyszczeniu jamy macicy, często wraz z kanałem szyjki jamy macicy za pomocą specjalnych narzędzi chirurgicznych.
Pobrany w trakcie zabiegu materiał komórkowy jest często przekazywany do dalszej diagnostyki i badania histopatologicznego, aby zidentyfikować ewentualne choroby endometrium (błony śluzowej macicy) czy stany nowotworowe. Do przeprowadzenia zabiegu łyżeczkowania wystarcza jednodniowy pobyt w szpitalu.
Po co się robi łyżeczkowanie macicy?
Łyżeczkowanie macicy jest zabiegiem inwazyjnym, wymagającym podania anestetyków, dlatego wykonuje się je wyłącznie według ścisłych wskazań lekarza ginekologa. Procedurę tę stosuje się często u kobiet w wieku produkcyjnym, przed menopauzą, jeśli występują u nich obfite i długotrwałe krwawienia z dróg rodnych o nieznanej przyczynie, a także przy polipach lub nieprawidłowym rozroście endometrium. Łyżeczkowanie bywa też niezbędne po poronieniach samoistnych, gdy w jamie macicy pozostały fragmenty tkanek płodowych, lub poronieniach zatrzymanych, gdy farmakoterapia okazuje się nieskuteczna.
Choć kobiecy organizm zwykle dąży do samooczyszczania, czasami po porodzie siłami natury okazuje się, że doszło do niekompletnego oddzielenia i wydalenia łożyska. Stwarza to ryzyko późniejszych powikłań, stanów zapalnych i zakażenia, dlatego najszybciej jak to możliwe dąży się do wykonania zabiegu łyżeczkowania macicy. Wskazaniami do wykonania abrazji u kobiet po menopauzie są wszelkie krwawienia i plamienia, które w tym czasie nie powinny występować, a także obecność zgrubień w endometrium i polipów macicy, wykrytych w badaniu ultrasonograficznym.
Przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu czyszczenia macicy jest rozwijająca się ciąża, dlatego w każdym przypadku przed planowanym zabiegiem wykonuje się oznaczenie hormonu gonadotropiny kosmówkowej beta-hCG, czyli testu ciążowego z krwi. Zabiegu nie wolno też przeprowadzić jeśli u pacjentki występuje ostry stan zapalny dróg rodnych i intensywne upławy. W takim wypadku lekarz zdecyduje o wdrożeniu odpowiedniego leczenia farmakologicznego i przełożeniu zabiegu na inny termin.
Możliwe powikłania po zabiegu łyżeczkowania macicy
Wyłyżeczkowanie jamy macicy zwykle traktowane jest jako krótki zabieg rutynowy, który raczej nie niesie dużego ryzyka powikłań i wystąpienia komplikacji. Mimo to, u niektórych pacjentek mogą występować lekkie krwawienia lub plamienia, widoczne na bieliźnie. Regeneracja błony śluzowej macicy powinna nastąpić po około 5-7 dniach, wtedy objawy te powinny ustąpić.
Bardzo rzadko po łyżeczkowaniu mogą wystąpić powikłania stanowiące zagrożenie dla zdrowia. Są to m.in.:
- zakażenie rany jamy macicy;
- infekcje układu moczowego;
- przebicie ściany macicy narzędziem chirurgicznym (co może skutkować koniecznością usunięcia całej macicy);
- masywne krwotoki podczas zabiegu;
- powikłania zakrzepowo-zatorowe;
- uszkodzenie przyległych narządów (pęcherza moczowego, moczowodu lub jelita).
Zbyt radykalne łyżeczkowanie może w przyszłości spowodować, że w miejscach uszkodzonej błony śluzowej powstaną blizny i zrosty wewnątrz jamy macicy. Choroba ta, nazywana zespołem Ashermana , upośledza prawidłowe funkcjonowanie i sprawność macicy, a co za tym idzie znacznie obniża płodność kobiety.
Czego nie wolno robić po łyżeczkowaniu?
Po wykonaniu łyżeczkowania macicy, po 1 -2 dniach pobytu w szpitalu kobieta zwykle wraca do domu. Warto jednak pamiętać, że abrazja jamy macicy wiąże się z ingerencją w delikatną strukturę tkanek wewnętrznych, które potrzebują przynajmniej kilku dni na właściwą regenerację, ukrwienie i zagojenie.
Specjaliści nakazują w tym czasie oszczędny tryb życia, obejmujący m.in.
- zakaz współżycia;
- zakaz dźwigania ciężkich przedmiotów;
- unikanie intensywnego wysiłku fizycznego;
- rezygnację z sauny lub gorących kąpieli.
Po około tygodniu można wrócić do zwyczajnego trybu życia. Jeśli w przeciągu tygodnia po zabiegu pacjentka zaobserwuje niepokojące objawy, jak bóle brzucha, gorączkę, dreszcze czy silne krwawienie z dróg rodnych, należy bezzwłocznie udać się do szpitala. Kobiety po porodzie lub poronieniu, u których wykonano zabieg łyżeczkowania macicy, pomimo braku negatywnych objawów, powinny zgłosić się po około 2-3 tygodniach do swojego ginekologa. Specjalista oceni czy jama macicy oczyszcza się prawidłowo, a zabiegu nie potrzeba powtórzyć.
Bibliografia
- Grzegorz H Bręborowicz, Beata Banaszewska: Położnictwo i ginekologia. T. 2, Ginekologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, s. 927–928. ISBN 978-83-200-3541-4 (t. 2);
- Zwierzchowska Aneta, Głuszak Michał i in. Ocena skuteczności i bezpieczeństwa leczenia zachowawczego w przypadkach ciąży obumarłej w pierwszym trymestrze, Ginekol Pol. 2012, 83, 760-765;
- Katarzyna Bednarek, Agnieszka Gardyszewska i in. Wskazania do abrazji diagnostycznej jamy macicy oraz jej wyniki histopatologiczne u kobiet po menopauzie, Przegląd Menopauzalny 2004; 4: 56–64.
Katarzyna Wieczorek-Szukała
Lekarz
Doktor nauk medycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, absolwentka biotechnologii medycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Pracuje jako asystentka w Katedrze Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej Uniwersytetu Medycznego. Jest autorką wielu publikacji naukowych, a także uczestniczką międzynarodowych projektów badawczych. Wolny czas przeznacza na podróże, fitness i ceramikę artystyczną.
Komentarze i opinie (0)