Badanie elektroencefalograficzne (w skrócie badanie EEG) to często stosowana procedura, wykorzystywana przede wszystkim w diagnostyce neurologicznej. Jakie są wskazania do wykonania badania EEG? Na czym polega to badanie? Co wykrywa EEG? Jak należy przygotować się do badania EEG? Na te i inne pytania obszerne odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule.
Badanie EEG – czy można je zrobić w ciąży i u dziecka?
Spis treści
Czym jest badanie EEG?
Badanie EEG, nazywane inaczej elektroencefalografią, to nieinwazyjne badanie fal mózgowych oraz ocena aktywności bioelektrycznej mózgu. Specjalne elektrody, wykorzystywane podczas badania, rejestrują fale mózgowe, co wykorzystuje się do diagnozowania wielu schorzeń neurologicznych. Aktywności neuronów kory mózgowej, odczytywane przez specjalne elektrody, ulegają zapisowi w postaci elektroencefalogramu, który analizowany jest przez lekarza.
Należy podkreślić, że badanie EEG jest badaniem całkowicie nieinwazyjnym i bezbolesnym. Należy jednak mieć świadomość, że EEG nie jest badaniem obrazowym, co oznacza, że nie pozwala na analizowanie budowy i anatomii mózgu, lecz na odczyt jego czynności.
Warto wiedzieć, że pierwszy zapis EEG w Polsce został przeprowadzony przez Adolfa Becka (Uniwersytet Jagielloński), który swoje osiągnięcia związane z EEG opublikował w 1890 roku.
Co wykrywa badanie EEG?
Wskazania do badania EEG
Badanie EEG wykonuje się w celu diagnozowania schorzeń neurologicznych oraz monitorowania przebiegu zdiagnozowanego już schorzenia. Najważniejsze wskazania do wykonania badania EEG to:
- podejrzenie padaczki – jest to badanie niezbędne do rozpoznania niedrgawkowego stanu padaczkowego,
- stan po urazie mózgu,
- poszukiwanie przyczyny encefalopatii,
- bóle głowy,
- zaburzenia wzroku,
- badanie dodatkowe w przebiegu niektórych guzów mózgu,
- zaburzenia pamięci i zaburzenia snu,
- nawracające omdlenia,
- zaburzenia świadomości,
- ocena aktywności bioelektrycznej mózgu u pacjentów w śpiączce,
- diagnostyka zatruć, w tym zatrucia litem.
Badanie EEG jest czasami wykorzystywane również w celu stwierdzenia śmierci mózgowej.
Przeciwwskazania do badania EEG
Jak już wspomniano, badanie EEG jest badaniem nieinwazyjnym, nie ma więc wielu przeciwwskazań do jego wykonania. Zaliczamy do nich przede wszystkim takie stany, jak:
- urazy oraz infekcje dotyczące skóry w obrębie głowy – uniemożliwia to bezpieczne ułożenie elektrod;
- spożywanie kofeiny na 12 godzin przed badaniem (kawa, napoje energetyzujące);
- spożywanie alkoholu na 12-24 przed badaniem;
- nałożenie na włosy dużej ilości kosmetyków (pianki, odżywki, lakiery, suchy szampon) – zdarza się, że takie produkty mogą zaburzyć wyniki badania i odczyt aktywności mózgu;
- brak zgody pacjenta lub jego opiekuna prawnego.
Jak wspomnieliśmy, badanie EEG to nieinwazyjna metoda diagnostyczna. Nie ma przeciwwskazań, by badanie EEG głowy wykonać u ciężarnej czy u dziecka. U dzieci badanie EEG wykonuje się najczęściej podczas snu.
Przygotowanie do badania EEG
Warto dobrze przygotować się do badania EEG, by jego wyniki były wiarygodne i pomocne diagnostycznie. Należy zastosować się do pewnych zasad, a przede wszystkim pamiętać o:
- umyciu włosów samym szamponem i nie nakładaniu dodatkowych kosmetyków, takich jak: lakier, pianka do włosów, odżywka czy oleje, ale również suchy szampon – produkty te mogą zaburzyć odczyt czynności mózgu;
- na minimum 12 godzin przed badaniem należy powstrzymać się od spożywania napojów z kofeiną, również tak zwanych energetyków, które zawierają dużą ilość tej substancji pobudzającej, wpływającej na aktywność mózgu;
- na 12-24 godziny przed wykonaniem badania należy powstrzymać się od spożywania alkoholu – substancja ta wpływa na czynność mózgu i zaburza uzyskane wyniki;
- zapytaniu o konieczność snu lub jego deprywacji – czasami wykonuje się modyfikację badania, a więc tak zwane EEG po deprywacji snu – jest to badanie wykonywane po nieprzespanej nocy. Należy uzyskać przed badaniem informację, jaki rodzaj procedury będzie u nas wykonywany.
Warto pamiętać, że przed zrobieniem badania należy poinformować lekarza czy też technika wykonującego procedurę, o przyjmowanych na stałe lekach. Zdarza się, że niektóre leki mogą zaburzać wyniki badania i konieczna jest modyfikacja leczenia farmakologicznego.
Przebieg badania EEG
Najczęściej badanie EEG wykonywane jest w specjalnym pomieszczeniu nazywanym pracownią EEG. W pierwszym kroku, na głowie pacjenta umieszcza się elektrody urządzenia. W niektórych przypadkach stosuje się specjalny czepek z elektrodami. Opisywane elektrody są połączone z komputerem, który odpowiada za rejestrowanie aktywności bioelektrycznej mózgu.
Badanie wykonywane jest zazwyczaj w pozycji leżącej lub półleżącej. Jeżeli konieczne będzie wykonywanie pewnych czynności (oddychanie, obserwowanie migających świateł), to osoba prowadząca badanie poinstruuje odpowiednio pacjenta.
Jak długo trwa badanie EEG?
Zazwyczaj badanie trwa około godziny. Jednak niektóre modyfikacje zakładają nawet kilkugodzinny czas jego trwania. W określonych sytuacjach badanie EEG może być prowadzone przez całą noc – szczególnie jeśli wykonuje się je w celu diagnostyki zaburzeń snu.
Istnieje również modyfikacja, która zakłada wykonywanie zapisu w warunkach domowych, podczas prowadzenia normalnych czynności. Wówczas pacjent otrzymuje przenośny rejestrator EEG. Takie badanie wykorzystywane jest często w diagnostyce padaczki, gdy objawów bioelektrycznych nie udaje się uchwyć podczas klasycznego badania.
Wyniki i interpretacja badania EEG
Aktywność bioelektryczna mózgu, mierzona przez elektrody, zostaje opisana w postaci specjalnego zapisu. Taki zapis nazywany jest elektroencefalogramem i jest on interpretowany przez lekarza, najczęściej przez specjalistę neurologa. Po podsumowaniu informacji uzyskanych podczas badania pacjenta, a także badań dodatkowych, lekarz przekazuje pacjentowi informacje o wyniku badania.
Czy badanie EEG wykryje guza mózgu?
Podstawowymi badaniami wykonywanymi w diagnostyce guzów mózgu są badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa. W EEG pacjenta z guzem mózgu można znaleźć pewne nieprawidłowości, jednak nie pozwalają one na potwierdzenie lub wykluczenie jego obecności.
Czy badanie EEG wykryje nerwicę?
EEG nie jest badaniem do potwierdzania i diagnozowania zaburzeń lękowych (a więc potocznie – nerwic). Zaburzenia lękowe są diagnozowane w gabinecie psychiatrycznym, na podstawie badania psychiatrycznego i w oparciu o specjalne kryteria diagnostyczne. Co za tym idzie, podejrzenie istnienia nerwicy jest wskazaniem do konsultacji psychiatrycznej.
Powikłania po badaniu EEG
Badanie EEG jest bardzo bezpiecznym i nieinwazyjnym badaniem diagnostycznym. Nie wiąże się ono z wystąpieniem skutków ubocznych. Po wykonaniu badania pacjent może wrócić do swojej codziennej aktywności.
Badanie EEG nie ingeruje w żaden sposób w czynność mózgu. Procedura ta opiera się wyłącznie na szczycie aktywności mózgu, bez możliwości ingerencji. Jeżeli lekarz zlecił nam wykonanie badania EEG, to warto jak najszybciej zdecydować się na jego realizację.
Podsumowując, EEG to nieinwazyjne i bezpieczne badanie, wykorzystywane w diagnostyce neurologicznej, ale również w poszukiwaniu przyczyny zaburzeń snu i pamięci. Jest to badanie, które nie wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania oraz okresu rekonwalescencji. Badanie EEG służy również badaniom naukowym, które mają na celu jeszcze lepsze poznanie funkcjonowania mózgu.
Bibliografia
- M. Quigg, EEG w praktyce klinicznej. Wrocław, Elsevier Urban&Partner, 2008,
- B. Artemowicz i inni, Badanie EEG w neuropediatrii, Neurologia Dziecięca, vol. 20/2011, nr 41,
- J. Jordan i inni, A Study on Mental State Classification using EEG-based Brain-Machine Interface, „2018 International Conference on Intelligent Systems (IS)”, IEEE, 2018,
- M. Wiercińska, Badanie EEG (elektroencefalografia): jak się przygotować, jak przebiega badanie i co wykrywa, Medycyna Praktyczna - [dostęp online],
- J. Majkowski, Badanie elektroencefalograficzne w padaczce u dzieci, Padaczka i inne stany napadowe u dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1992.
Opublikowano: 29.08.2024;
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Komentarze i opinie (0)