Przysłówek – na jakie pytania odpowiada, przykłady

Co to jest przysłówek?

Przysłówek jest samodzielną, nieodmienną częścią mowy, która określa sposób, miejsce i czas, a także czynności, stany i właściwości oraz inne cechy, takie jak liczbę, stopień, smak, rozmiar, kolor. W zdaniu pełni zazwyczaj funkcję okolicznika.

Przysłówek najczęściej łączy się z czasownikiem, przymiotnikiem oraz mogą określać inny przysłówek.

Przykłady przysłówków:

• Daleko poszedłem;
• Wczoraj wrócił;
• Szybko chodzić;
• Intensywnie myśleć;
• Ubrać się kolorowo;
• Jestem trochę głodny;
• Przyjdę nieco później;
• Gorzko się rozczarował.

Na jakie pytania odpowiada przysłówek?

Przysłówki odpowiadają na pytania jak? gdzie? kiedy?

Większość przysłówków pochodzi od przymiotnika – one odpowiadają na pytanie jak?

Przykłady: szybko, głośno, wolno, doskonale, źle, pięknie, brzydko, ładnie, zabawnie, najlepiej, niedobrze, wysoko, wiecznie, lepiej, powoli, mocno, gorzej, zwykle, niemiło, zimno

Przysłówki, które odpowiadają na pytania gdzie? kiedy? nie pochodzą od przymiotników

Przykłady: Nieopodal, dzisiaj, wczoraj, niedaleko, pojutrze, daleko, gdziekolwiek, wreszcie, najpierw, wszędzie, nigdzie, potem.

Rodzaje przysłówków

Rodzaje przysłówków wyróżnia się na podstawie tego, co określają. Są więc:

• Przysłówki sposobu – odpowiadają na pytanie jak?

Przykład: Miło, pysznie, dobrze, elegancko, ciekawie, pogodnie, wesoło, zimno.

• Przysłówki miejsca – odpowiadają na pytanie gdzie?

Przykład: Wysoko, blisko, niedaleko, obok, nieopodal, wszędzie.

• Przysłówki czasu – odpowiadają na pytania kiedy?

Przykład: Jutro, pojutrze, wczoraj, niedługo, rano, wieczorem.

Ponadto, przysłówki pochodzące od przymiotnika nazywa się przysłówkami odprzymiotnikowymi.

Jak rozpoznać przysłówek w zdaniu?

Przysłówek w zdaniu łatwo rozpoznać po tym, że stoi przy innej części mowy i najczęściej zawiera informacje, które ją dookreślają.

• Gdy przysłówek łączy się z czasownikiem, np. szybko/wolno/nieśpiesznie/śmiesznie idzie, uważnie/niedbale/wolno czyta.
• Gdy przysłówek łączy się z przymiotnikiem, np. bardzo/wyjątkowo/niezbyt elegancki/
• Gdy przysłówek łączy się z innym przysłówkiem, np. bardzo mocno, wyjątkowo brzydko, niezbyt kolorowo, wybitnie smacznie.

Aby znaleźć w zdaniu przysłówek, wystarczy sprawdzić, czy któryś z wyrazów dookreślających odpowiada na któreś z pytań - jak? gdzie? kiedy?

Stopniowanie przysłówków

Przysłówki są nieodmiennymi częściami mowy, ale te, które pochodzą od przymiotnika i odpowiadają na pytanie jak? można stopniować w taki sam sposób, jak przymiotniki.

Wyróżnia się trzy stopnie przysłówków – równy, wyższy i najwyższy.

Przykład: wolno – wolniej – najwolniej.

Można wyróżnić także rodzaje w stopniowaniu przysłówków:

• Proste – regularne, np. mało – mniej – najmniej;
• Nieregularne, gdzie dochodzi do zmiany tematu np. dobrze – lepiej – najlepiej;
• Opisowe – wtedy, kiedy konieczne jest dodatnie słowa bardziej, np. kolorowo – bardziej kolorowo – najbardziej kolorowo (nie mówi się kolorowo – kolorowiej – najkolorowiej).

Pisownia nie z przysłówkami

Zasada pisowni nie z przysłówkami jest dość prosta i łatwo ją zapamiętać.

• Nie z przysłówkami odprzymiotnikowymi w stopniu równym zapisujemy łącznie, np. niemiło, nieźle, niedobrze, nierówno, niefajnie, nieciekawie.
• Nie z przysłówkami odprzymiotnikowymi w stopniu wyższym i najwyższym piszemy osobno, np. nie najlepiej, nie bardziej, nie lepiej, nie gorzej, nie szybciej.
• Nie z przysłówkami nieodprzymiotnikowymi także zapisuje się osobno, np. nie jutro, nie tylko.

Przysłówek w zdaniu łatwo poznać po tym, że jest podobny do przymiotnika, jednak nie odpowiada na pytanie jaki? jaka? jakie? tylko jak? Warto więc zwracać uwagę na wyrazy dookreślające inne – spora część z nich to właśnie przysłówki.