W poszukiwaniu najlepszych dla swoich pociech metod nauczania, rodzice coraz częściej interesują się systemami nowoczesnej edukacji. Mają one wiele zalet, wspomagają rozwój dziecka, biorą pod uwagę jego potrzeby i autentyczny, naturalny sposób bycia. Kładą nacisk na obserwację i poznanie dziecka w jego środowisku. Nowoczesna edukacja to rodzaj kształcenia, który skupia się przede wszystkim na uczniu, wykorzystuje nowoczesne technologie i pozwala na uczenie się nie tylko w szkole i klasie, ale również w domu. Jednym z takich nowoczesnych podejść jest metoda Reggio Emilia.
Metoda Reggio Emilia w przedszkolach i szkołach – na czym polega?
Spis treści
Czym jest metoda Reggio Emilia?
Jest to metoda stworzona, wdrożona i rozwijana po II wojnie światowej przez włoskiego pedagoga i psychologa – Lorisa Malaguzziego we współpracy z rodzicami i samorządem miasta Reggio Emilia. Podejście to stosowane jest na etapie wczesnego nauczania w żłobkach i przedszkolach. Uznaje, że każde dziecko ma nieograniczony potencjał rozwoju, jest chętne do współdziałania i poznawania otaczającego go świata. W związku z tym nie należy narzucać dziecku wiedzy. Główną zasadą tego systemu jest brak ustalonego z góry planu nauczania. Wychowawcy na początku zakładają tylko ogólne cele. Dalej program nauczania jest płynny, a tematy mogą być proponowane zarówno przez dzieci, nauczycieli czy rodziców, jak i szerszą społeczność.
Charakterystyka metody Reggio Emilia
Główne założenia metody
- Dziecko w sposób naturalny jest ciekawe otaczającego świata, dlatego nauka powinna odbywać się poprzez obserwację oraz odkrywanie najważniejszych uzdolnień dziecka.
- Ważna jest integracja z otoczeniem, tzw. pedagogika relacji – maluch uczy się poprzez budowanie więzi, tworzenie relacji w kontakcie z innymi ludźmi i światem. Dziecko otrzymuje w ten sposób informacje, że to, co robi, jest ważne dla jego otoczenia.
Zobacz też: Leśne przedszkole – co to jest?
- To dziecko kreuje swój proces nauczania, a nauczyciel czy opiekun jest dla niego wsparciem, źródłem informacji i doświadczeń. Jest też osobą, która motywuje do poszukiwań własnych odpowiedzi, gdyż rolą nauczycieli i rodziców nie jest przedstawianie gotowych rozwiązań. Nauczyciel jest obserwatorem i udostępnia dzieciom materiały edukacyjne, które one same wybierają.
- Zajęcia artystyczne odgrywają główną rolę i stawiane są ponad naukę pisania i czytania. Np. zajęcia z rysunku odbywają się codziennie. Dzieci zachęcane są również do udziału w takich zajęciach, jak lepienie z gliny, teatrzyk kukiełkowy czy teatrzyk cieni, malowanie, taniec, muzyka oraz budowanie.
Malaguzzi twierdził, że „dziecko ma sto języków”, poprzez które komunikuje się i wyraża swoje potrzeby. Tymi językami są np. malowanie, rysowanie czy rzeźbienie.
- Na równi z zajęciami szkolnymi traktowane są zajęcia pozaszkolne, spotkania z rówieśnikami, a także wspólne spędzanie czasu z rodzicami. Uważane są za elementy mające istotny wpływ na rozwój dziecka.
- Dzieci mają możliwość poznawania rzeczywistości przez doświadczanie w wyniku prób i możliwość popełniania błędów. W ten sposób w naturalny sposób rozwija się u nich proces samodzielnego wyciągania wniosków.
- Podstawą jest spontaniczność i radość, a nauka powinna sprawiać dzieciom przyjemność. Ważny jest wpływ dziecka na to, co się dzieje w przedszkolu, dlatego są współorganizatorami codziennego życia. Przedszkole jest współtworzonym przez nie miejscem.
- Placówki są jasne i przytulne, uczniowie dobrze się w nich czują. Przestrzeń dostępna dla dzieci jest całkowicie otwarta, a pomieszczenia w takiej szkole płynnie przechodzą jedno w drugie.
Kwintesencją spojrzenia na dzieci w przedszkolach i sednem metody Reggio Emilia jest wiersz Malagguziego „100 języków”:
„Dziecko składa się ze stu. Ma sto języków, sto rąk, sto myśli, sto sposobów, w jakie myśli, bawi się i mówi.
Sto – zawsze sto rodzajów słuchania, dziwienia się i kochania. Sto radosnych sposobów na śpiewanie i rozumienie, na odkrywanie stu światów, na swobodne wymyślanie stu światów, na marzenie o stu światach.
Dziecko ma sto języków i sto, i sto, i sto. Dziewięćdziesiąt dziewięć z nich jednakże zostają mu ukradzione, ponieważ szkoła i otoczenie oddzielają jego głowę od ciała.
Każą mu: myśleć bez rąk, tworzyć bez głowy, słuchać i nic nie mówić, rozumieć bez radości, kochać i dziwić się tylko w czasie Wielkanocy i Bożego Narodzenia.
Każą mu odkrywać świat dawno już odkryty. Dziewięćdziesiąt dziewięć ze stu zostają mu ukradzione.
Mówią mu: zabawa i praca, rzeczywistość i fantazja, nauka i wyobraźnia, niebo i ziemia, rozsądek i marzenie są rzeczami, które nie pasują do siebie.
Mówią mu krótko i zwięźle, że nie ma stu języków.
Dziecko jednak mówi: A gdyby tak było sto?”.
Dla kogo metoda Reggio Emilia?
Metoda Reggio Emilia stosowana jest na początkowym etapie nauczania w żłobkach i przedszkolach. Dostępna jest dla wszystkich dzieci, a wykorzystywana przez placówki, którym zależy na nowoczesnym podejściu do kształcenia oraz empatycznym i skupionym na dziecku procesie nauczania. Działa w wielu krajach, głównie w Austrii, Niemczech, Włoszech, Holandii, krajach skandynawskich, ale także w USA, Kanadzie i Ameryce Pd.
To też może Cię zainteresować: Nowoczesne nauczanie – pedagogika waldorfska
Wady i zalety metody Reggio Emilia
Najważniejsze zalety:
- środowisko różnorodnych możliwości,
- radość i przyjemność z nauki,
- otwartość na potrzeby i zainteresowania,
- komfort psychiczny dziecka,
- wspieranie rozwoju,
- rozbudzanie kreatywności,
- indywidualne podejście,
- budowanie więzi z otoczeniem,
- tworzenie relacji i komunikacji.
Główne wady:
- brak dyscypliny,
- trudności w radzeniu sobie w sytuacjach stresowych,
- brak przystosowania do współczesnych realiów,
- wysokie czesne.
Sprawdź, w którym dniu cyklu miesiączkowego jesteś
Metoda Reggio Emilia w Polsce
Metoda nauki Malagguziego nie jest jeszcze zbyt znana i raczej rzadko spotyka się ją w szkołach w Polsce. Jednak niepubliczne placówki, które ją stosują, należą do najbardziej nowoczesnych w kraju. Prywatne żłobki i przedszkola opierają naukę w całości lub częściowo na metodzie Reggio Emilia. Są wśród nich też przedszkola językowe i międzynarodowe. Znajdują się one m.in. w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Gdańsku, Słomnikach i Olsztynie.
Bibliografia
- Małgorzata Karwowska-Struczyk „Edukacja przedszkolna. W poszukiwaniu innych rozwiązań”, 2017 r.
- Abbott Lesley „Experiencing Reggio Emilia”, 2001 r.
- Carlina Rinaldi „In Dialogue with Reggio Emilia: Listening, Researching and Learning”, 2005 r.
Opublikowano: 14.12.2021;
Oceń:
0.0
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 13.09.2023
opublikowany 16.09.2023