Jak nauczyć dziecko tabliczki mnożenia?

Do kiedy dziecko powinno nauczyć się tabliczki mnożenia?

Mnożenie jest kolejnym etapem kształcenia dzieci, które opanowały już dodawanie i odejmowanie. Zgodnie z programem nauczania, uczeń klas 1-3 musi opanować posługiwanie się tabliczką mnożenia. Naukę tabliczki mnożenia rozpoczyna się na lekcjach matematyki zazwyczaj w 2 klasie szkoły podstawowej, w przypadku kiedy większy odsetek dzieci z klasy ma 7 lat.

To bardzo wcześnie, ponieważ do przyswojenia wiedzy, jaką jest mnożenie, potrzebne jest myślenie abstrakcyjne. Co prawda, zaczyna się ono powoli kształtować już od 3. r.ż. dziecka, jednak dopiero po 10. r.ż. osiąga ono poziom umożliwiający naukę mnożenia bez większego trudu.

Na szczęście istnieją przyjemne i efektywne sposoby na zrozumienie omawianych działań matematycznych, bez konieczności żmudnego wkuwania ich na pamięć. Warto rozpocząć z dzieckiem naukę liczenia jeszcze przed pójściem do szkoły, czyli w 5. r.ż., aby powoli oswajać je z liczbami i pozwolić mu się z nimi zaprzyjaźnić. Sposoby przedstawione w dalszej części artykułu sprawią, że dziecko odnajdzie przyjemność w nauce tabliczki mnożenia, co będzie procentowało w kolejnych latach nauki matematyki.

Przeczytaj też: Jak pomóc dziecku w nauce alfabetu?

Co jest potrzebne do efektywnej nauki tabliczki mnożenia?

Dorosłym często wydaje się, że nie ma nic prostszego od tabliczki mnożenia. Niestety, zapominają oni o tym, że kiedy raz dobrze przyswoi się daną wiedzę, wydaje się ona prosta, jednak sam etap nauki nie jest łatwy. Warto pamiętać, że wybór i dostosowanie metody oraz sam proces nauki mogą zająć trochę czasu. Z tego względu, rodzice powinni przede wszystkim uzbroić się w cierpliwość i wykazać się empatią w stosunku do własnych dzieci.

Komfort psychiczny podczas nauki jest bardzo ważny, ponieważ jego brak może spowodować zniechęcenie nie tylko do samej tabliczki mnożenia, ale także matematyki i innych nauk. Do nauki potrzebne są więc:

• czas,
• dobra motywacja,
• chęci do działania,
• cierpliwość.

To też może Cię zainteresować: Tablica motywacyjna dla dzieci – wady i zalety

Jakie są główne zasady nauki tabliczki mnożenia?

Aby ułatwić dziecku mnożenie, warto na wstępie nauczyć je kilku podstawowych reguł:

• mnożna to pewna liczba, którą mnoży się przez inną liczbę, czyli mnożnik, a wynikiem działania mnożenia jest iloczyn;
• mnożenie jest działaniem przemiennym, co oznacza, że nieważna jest kolejność mnożonych przez siebie liczb. Wynika z tego, że zarówno 3 x 4, jak i 4 x 3 dają wynik 12;
• jakakolwiek liczba pomnożona przez 0 zawsze da wynik 0;
• każda liczba, którą mnoży się przez 1, pozostanie tą samą liczbą, np. 3 x 1=3, 7 x 1=7;
• przy mnożeniu przez 9, suma cyfr z wyniku zawsze da 9, np. 4 x 9=36, a 3+6=9;
• w mnożeniu przez 10, aby uzyskać wynik, do drugiej liczby wystarczy dopisać 0, np. 10 x 7=70.

Sprawdź również: Jak zachęcić dziecko do czytania książek?

Sposoby nauki tabliczki mnożenia

Nauka tabliczki mnożenia nie musi być trudna ani męcząca! Dużą rolę odgrywa odpowiednie nastawienie zarówno rodzica, jak i dziecka. Najlepszym sposobem jest nauka przez wspólną zabawę i aktywne działanie.

Gry i zabawy edukacyjne, czyli nauka przez zabawę. Jakie akcesoria można wykorzystać do nauki tabliczki mnożenia?

Ze względu na to, jaką trudność sprawia dzieciom zapamiętanie tabliczki mnożenia, powstaje wiele pomocy naukowych, które mają ułatwić i uprzyjemnić dzieciom to zadanie. Żeby nauczyć dziecko mnożenia, przy nauce warto wykorzystać, m.in.:

• karty matematyczne, np. rekomendowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki Karty Grabowskiego, dzięki którym za pomocą 2 talii kart można przetestować nawet 45 gier;
• kartki papieru w kratkę, na których można rysować linie, np. 5 x 4, oznacza narysowanie pięciu linii poziomych i przecięcia je 4 liniami pionowymi. Wynikiem działania będą punkty wspólne przeciętych linii, których będzie w tym przykładzie 20;
• fiszki matematyczne, które można kupić lub stworzyć samemu, analogicznie jak w przypadku fiszek językowych. Na jednej stronie karteczki trzeba zapisać działanie np. 6 x 8, a na jej odwrocie wynik działania, czyli 48;
• kolorowanki matematyczne;
• karteczki w formie memory, które można zrobić własnoręcznie. W tym celu wystarczy pociąć sztywny karton np. na 12 kawałków. Na 6 z nich należy zapisać działania mnożenia, a na pozostałych 6 – ich wyniki. Po pomieszaniu kartek i ułożeniu ich pustą stroną do góry można zacząć zabawę.

Przeczytaj też: Nauka pływania – kiedy zacząć?

Programy internetowe

Do nauki mnożenia służą także specjalne programy online w Internecie. Maluch może uczyć się tabliczki mnożenia, np. poprzez interaktywne quizy, podzielone na różne stopnie trudności.

Technika mnemoniczna

To metoda skojarzeń, która polega na przyporządkowaniu poszczególnym cyfrom określonych zwierzątek lub postaci z bajek i wymyślaniu dla nich historii. Przykładowo, jeśli cyfra 2 oznacza dużą kaczkę, 3 – jajo, a 5 – małą kaczuszkę, to działanie 2 x 3=15, można opowiedzieć dziecku tak: duża kaczka, która wysiadywała jajko, doczekała się słodkiej, małej kaczuszki. Można samodzielnie wymyślać historie lub zakupić gotowy zestaw do nauki, w postaci bajkowej tabliczki mnożenia.

Bajkowa tabliczka mnożenia

Bajkowa tabliczka mnożenia to znana od kilku lat metoda Małgorzaty Aszyk, która wykorzystuje zdolności dziecka do przenoszenia się w świat wyobraźni i kojarzenia postaci. Dziecko uczy się poprzez zabawę, słuchając specjalnie skonstruowanych bajek o zwierzątkach, którym są przyporządkowane cyfry. Dodatkowo techniki obrazowe ułatwiają zapamiętywanie przytoczonych w bajkach przykładów. Za pomocą tej metody dziecko opanuje tabliczkę mnożenia w bezstresowy sposób. Nauka tabliczki mnożenia za pomocą bajek jest przeznaczona dla dzieci w wieku od 5 do 12 lat, także tych cierpiących na autyzm, dysleksję, dyskalkulię czy zespół Aspergera.

To też może Cię zainteresować: Nauka gry na instrumencie – od kiedy zacząć?

Szybka nauka tabliczki mnożenia na palcach

Żeby dziecko nauczyło się tabliczki mnożenia w jak najkrótszym czasie, można pokazać mu, jak wykorzystać w tym celu własne palce. Będą one pomocne w mnożeniu powyżej cyfry 5. Do stosowania tej techniki dziecko musi już mieć opanowane mnożenie do 5.

Palce na obu dłoniach numerujemy w ten sam sposób, od 6 do 10. To znaczy, że jeśli kciuk prawej dłoni otrzyma cyfrę 6, to kciuk prawej dłoni też ma mieć przyporządkowany numer 6, na małych palcach kończąc z przyporządkowaną im liczbą 10.

Na prawej dłoni będą mnożne, na lewej – mnożniki. Aby wykonywać działania matematyczne tym sposobem, należy przyjąć, że zgięte palce oznaczają liczbę 10, a wyprostowane palce jednej i drugiej dłoni to jedności, które trzeba przez siebie pomnożyć. Następnie trzeba dodać iloczyn otrzymany ze zgiętych palców (jeśli będą 2 zgięte palce to 2 x 10=20) do iloczynu otrzymanego z prostych palców obydwu dłoni. Suma tego działania to wynik mnożenia.

Przykładowo, najmniejsze działanie, jakie można wykonać z pomocą tej techniki, to 5 x 6, gdzie 5 oznacza mnożną, a 6 jest mnożnikiem. Palców prawej dłoni w tym przypadku się nie zgina. Na lewej dłoni należy zgiąć kciuk, ponieważ otrzymał on numer 6. Wynik tego działania będzie następujący: do liczby 10, otrzymanej ze zgiętego palca trzeba dodać wynik działania 4 x 5 (z wyprostowanych palców), czyli 10+20=30.

Powyższe przykłady pokazują, że można nauczyć dziecko tabliczki mnożenia w niezwykle zróżnicowany, kreatywny, a zarazem efektywny sposób.