Liraglutyd – w jaki sposób działa?
Substancją czynną leku Saxenda jest liraglutyd. To analog glukagonopodobnego peptydu-1 o znacznie przedłużonym działaniu. Jest szeroko stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2 i podawany w postaci wstrzyknięć podskórnych raz dziennie. Mechanizm działania tej substancji wiąże się ze:
Zwiększeniem wydzielania insuliny – liraglutyd stymuluje trzustkę do produkcji i wydzielania insuliny w odpowiedzi na wzrost poziomu glukozy we krwi. Działa to głównie w warunkach hiperglikemii, co oznacza, że nie powoduje nadmiernego wyrzutu insuliny w normalnych lub niskich poziomach glukozy.
Zmniejszeniem wydzielania glukagonu – substancja hamuje wydzielanie glukagonu (hormonu, który zwiększa poziom glukozy we krwi poprzez stymulację wątroby do produkcji glukozy). Dzięki temu zmniejsza się ilość glukozy uwalnianej do krwiobiegu.
Spowolnieniem opróżniania żołądka – opóźnienie opróżniania żołądka wiąże się ze zmniejszeniem tempa wchłaniania glukozy. Przekłada się to na bardziej stabilny poziom cukru we krwi po posiłkach.
Zwiększeniem uczucia sytości – substancja wpływa na ośrodek głodu w mózgu, w efekcie zwiększa się uczucie sytości. Pomaga to w kontrolowaniu apetytu oraz redukcji masy ciała.
Dodatkowo badania sugerują, że liraglutyd może mieć działanie ochronne na komórki beta trzustki, więc może poprawiać ich funkcję i wydolność w długofalowym działaniu.
Przeczytaj również:
Mounjaro na odchudzanie po ciąży – czy to bezpieczne?
Saxenda – wskazania do stosowania leku
U dorosłych lek Saxenda jest przeznaczony do stosowania w połączeniu z dietą o obniżonej kaloryczności oraz zwiększoną aktywnością fizyczną. Ma on na celu kontrolę masy ciała u dorosłych pacjentów, których początkowy wskaźnik masy ciała (BMI) wynosi:
• ≥ 30 kg/m² (otyłość) lub
• ≥ 27 kg/m² do < 30 kg/m² (nadwaga) z co najmniej jedną chorobą współistniejącą związaną z nieprawidłową masą ciała, taką jak: zaburzenia gospodarki węglowodanowej (stan przedcukrzycowy lub cukrzyca typu 2), nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia lub obturacyjny bezdech senny.
Leczenie należy przerwać, jeśli po 12 tygodniach stosowania Saxendy w dawce 3,0 mg na dobę pacjent nie stracił przynajmniej 5% początkowej masy ciała.
Młodzież w wieku 12 lat i starsza może stosować produkt leczniczy Saxenda jako wsparcie dla zdrowego stylu odżywiania i zwiększonej aktywności fizycznej w celu kontroli masy ciała, jeśli spełniają następujące kryteria:
• mają otyłość (wskaźnik masy ciała, BMI, wynoszący co najmniej 30 kg/m² jak u dorosłych, zgodnie z międzynarodowymi standardami);
• ich masa ciała przekracza 60 kg.
Należy zaprzestać stosowania i ocenić skuteczność leczenia, jeśli po 12 tygodniach przyjmowania Saxendy w dawce 3,0 mg dziennie lub maksymalnej dawce tolerowanej przez pacjenta nie zaobserwowano spadku wartości wskaźnika BMI lub BMI z jednym odchyleniem standardowym o co najmniej 4%.
Przeciwwskazania do stosowania leku
Nadwrażliwość na liraglutyd lub na którykolwiek składnik preparatu.
Substancje pomocnicze zawarte w leku Saxenda to: fosforan dwuwodny disodu, glikol propylenowy, fenol,kwas chlorowodorowy (do dostosowania pH), wodorotlenek sodu (do dostosowania pH) oraz woda do wstrzykiwań.
Przeczytaj również:
Ozempic – czy można go stosować na odchudzanie po ciąży?
Dawkowanie leku Saxenda
Początkowa dawka preparatu wynosi 0,6 mg raz dziennie. Aby poprawić tolerancję leku w przewodzie pokarmowym, zaleca się stopniowe zwiększanie dawki o 0,6 mg na dobę, przy czym odstępy między zwiększeniami powinny wynosić co najmniej tydzień, aż do osiągnięcia dawki 3,0 mg raz na dobę. Jeśli przez kolejne 2 tygodnie po zwiększeniu dawki lek jest źle tolerowany, warto rozważyć zaprzestanie leczenia. Nie zaleca się stosowania dawek przekraczających 3,0 mg na dobę.
Harmonogram zwiększania dawki leku wygląda następująco:
Saxenda – możliwe działania niepożądane
Ból głowy, zawroty głowy, zaburzenia smaku.
Bezsenność – głównie w okresie pierwszych 3 miesięcy leczenia.
Nudności, wymioty, biegunka, zaparcia, suchość w jamie ustnej, dyspepsja, zapalenie błony śluzowej żołądka, refluks żołądkowo-przełykowy, ból w nadbrzuszu, nadmierna produkcja gazów jelitowych, odbijanie się, wzdęcie brzucha.
Wysypka, reakcje w miejscu wstrzyknięcia,
Astenia, zmęczenie, złe samopoczucie.
Zwiększone stężenie lipazy, zwiększone stężenie amylazy.
Zapalenie trzustki, zapalenie pęcherzyka żółciowego.
Saxenda – skuteczność leku
Wskaźnik otyłości na całym świecie wciąż rośnie – jest to bardzo poważny problem zdrowotny. Otyłość często współwystępuje z innymi poważnymi schorzeniami, takimi jak choroby serca czy cukrzyca. Istotnymi elementami leczenia otyłości są ograniczenie spożycia kalorii oraz zwiększenie aktywności fizycznej. Jednak w niektórych przypadkach leczenie farmakologiczne może być zasadne.
Badania wykazały, że wysokie dawki liraglutydu mogą zmniejszać apetyt i wspierać utratę wagi i powodować zmniejszenie objętości tkanki tłuszczowej –zarówno u pacjentów z cukrzycą, jak i bez niej, przez okres do roku. Liraglutyd może również być korzystny dla otyłych pacjentów z zespołem policystycznych jajników (PCOS). Ogólnie rzecz biorąc, liraglutyd jest dobrze tolerowany, a najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi są problemy żołądkowo-jelitowe. Należy pamiętać, że monitorowanie bezpieczeństwa, skuteczności i tolerancji leku jest ważne. Liraglutyd jest obiecującą opcją w przewlekłym zarządzaniu wagą u osób z nadwagą lub otyłością. Dodatkowe badania są uzasadnione w celu zbadania jego roli w skojarzonych metodach odchudzania.
Cena leku Saxenda
Cena leku Saxenda (nie podlega refundacji) wynosi od ok. 400 zł do ok. 1100 zł. Ważne jest, aby uświadomić pacjentów o wysokich kosztach związanych z terapią.
Saxenda a ciąża i okres po ciąży
Stosowanie leku Saxenda u kobiet ciężarnych jest niezalecane. Preparat nie powinien być przyjmowany także przez pacjentki, które starają się o dziecko.
Roztwór do wstrzykiwań nie powinien być stosowany również w okresie laktacji.
