W przypadku kobiet ciężarnych badanie moczu powinno być wykonywane raz w miesiącu. Jeżeli w wynikach stwierdzone zostaną bakterie, leukocyty czy białko, należy wykonać posiew moczu w ciąży. Badanie bakteriologiczne uwzględnia także antybiogram. Kiedy można mówić o infekcji dróg moczowych – np. zapaleniu pęcherza w ciąży? Jak przygotować się do posiewu moczu?
Posiew moczu w ciąży – jak odczytać wyniki?
Spis treści
Co oznaczają bakterie w moczu w ciąży?
Ciąża to stan sprzyjający rozwojowi infekcji dróg moczowych (np. zakażeniu cewki moczowej, zapaleniu pęcherza), stąd konieczność wykonywania badań ogólnych moczu raz w miesiącu.
Analiza wyników badań moczu to jednak coś więcej niż tylko detekcja infekcji – to także oszacowanie ilości białka czy glukozy w moczu, co ma niemałe znaczenie w rozpoznaniu odpowiednio – stanu przedrzucawkowego czy cukrzycy ciężarnych.
Badanie moczu w ciąży nie powinno wykazywać obecności bakterii, zatem pożądany wynik to: bakterie nieobecne. Gdy pojawiają się bakterie w moczu, należy niezwłocznie zdiagnozować przyczynę takiego stanu, gdyż mogło dojść do zakażenia układu moczowego.
Niekiedy bakterie w moczu w ciąży wynikają z niestarannego pobrania próbki moczu – z pierwszej objętości, a nie ze środkowego strumienia oraz bez podmycia okolic płciowych. Jeśli jednak próbka moczu została pobrana we właściwy sposób, a mimo to stwierdzony jest bakteriomocz, należy wykonać badania dodatkowe.
Najprawdopodobniej przyczyną bakteriomoczu jest zapalenie pęcherza w ciąży lub zakażenie cewki moczowej. Takie stany chorobowe diagnozowane są u niemal 15 proc. kobiet w ciąży.
Wyniki badań moczu a zakażenie dróg moczowych w ciąży
Niekiedy infekcję dróg moczowych rozpoznać można jeszcze zanim odbierze się wyniki badania moczu w ciąży. Pojawiają się bowiem charakterystyczne jej objawy: pieczenie i ból podczas oddawania moczu, szczypanie cewki moczowej, parcie na mocz, ból podbrzusza (ból pęcherza) czy gorączka. Niekiedy zauważyć można mętny lub spieniony mocz oraz krew w moczu w ciąży. Jeśli infekcja ma przebieg bezobjawowy, rozstrzygające są wyniki. W przypadku infekcji dróg moczowych wyniki wskazują na:
- obecność bakterii w moczu w ciąży,
- liczne leukocyty w moczu,
- białko w moczu w ciąży,
- liczne nabłonki w moczu,
- krwinkomocz lub krwiomocz w ciąży,
- podwyższone, zasadowe pH moczu.
Jeśli tak charakterystyczne zmiany zostaną stwierdzone w badaniu moczu, konieczne jest wykonanie posiewu w ciąży.
Posiew moczu w ciąży i antybiogram – jak odczytać wynik?
Posiew moczu w ciąży wykonywany jest poprzez pobranie próbki moczu do jałowego pojemniczka. Zasady pobrania próbki moczu są identyczne jak dla badania ogólnego moczu – należy pobrać mocz poranny, ze środkowego strumienia, po uprzednim podmyciu okolic płciowych.
Jeśli infekcji towarzyszą objawy ze strony układu moczowego, do rozpoznania zakażenia wymagana jest obecność 1000 bakterii na ml moczu. Jeżeli natomiast mamy do czynienia z bakteriomoczem bezobjawowym, konieczne jest dwukrotne wykonanie posiewu oraz stwierdzenie bakterii w ilości 105/ml moczu.
Bakteriologiczne badanie moczu w ciąży obejmuje także wykonanie antybiogramu, czyli sprawdzenie wrażliwości konkretnego szczepu bakterii na antybiotyki. Umożliwia to wdrożenie skutecznej antybiotykoterapii. Co oznacza wynik posiew jałowy? Świadczy o braku bakterii w moczu.
Poznaj również: Kalendarz ciąży
Zakażenie układu moczowego (ZUM) w ciąży – jak leczyć?
Najczęstsze przyczyny zakażeń układu moczowego w ciąży to bakterie Gram (-). W posiewie stwierdzana jest bakteria Escherichia coli w moczu, rzadziej – Staphylococcus lub Enterococcus.
W leczeniu infekcji należy stosować bezpieczny – zarówno da ciężarnej, jak i dla płodu – antybiotyk w ciąży. Lekiem pierwszego rzutu jest nitrofurantoina lub amoksycylina. Można stosować także cefaleksynę lub cefuroksym.
Terapia trwa 7 do 14 dni, a po upływie tygodnia – dwóch tygodni od przyjęcia ostatniej dawki antybiotyku należy wykonać kontrolny posiew moczu w ciąży.
W ciąży zakażenie układu moczowego wymaga dokładnego wyleczenia. Jest to kluczowe dla zapobiegnięcia poważnym powikłaniom, jak: pęknięcie wód płodowych, przedwczesny poród, wewnątrzmaciczne niedotlenienie płodu, infekcje okołoporodowe, odmiedniczkowe zapalenie nerek u kobiety ciężarnej.
Bibliografia
- W. Sears, M. Sears, Księga ciąży, tłum.G. Chamielec, Mamania, Warszawa 2014.
- H. Murkoff, W oczekiwaniu na dziecko,Wydawnictwo Rebis, Poznań, 2020.
- O. Ciepiela, Diagnostyka laboratoryjna w pielęgniarstwie i położnictwie, Wydawnictwo Lekarskie, 2021.
Opublikowano: 14.12.2021;
aktualizacja: 19.11.2024
Oceń:
5.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Justyna Mazur
Analityk medyczny
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Analityki Medycznej Collegium Medicum na UJ w Krakowie. Kontynuuje edukację, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Kilkuletnie doświadczenie zawodowe zapewniła jej znajomość realnych wątpliwości i obaw pacjentów związanych z wykonaniem, a także interpretacją badań laboratoryjnych.
Komentarze i opinie (0)