Badanie moczu w ciąży umożliwia rozpoznanie wielu chorób, np. cukrzycy ciężarnych, na którą wskazuje obecność glukozy oraz ciał ketonowych (ketonów) w moczu. Prawidłowo ketony w moczu są nieobecne. Ketonuria w ciąży w niektórych przypadkach może zagrażać zdrowiu matki, jak i dziecka. Jeśli ketonom towarzyszy glukoza w moczu, należy wykonać badanie glukozy w ciąży na czczo.
Ketony w moczu w ciąży – co oznaczają ciała ketonowe w badaniu moczu?
Spis treści
Badanie moczu w ciąży a ketony w moczu – czy to cukrzyca ciężarnych?
Badanie moczu w ciąży to podstawowe badanie wykonywane podczas każdej wizyty ginekologicznej, raz w miesiącu.
Analiza moczu dostarcza cennych informacji o zdrowiu kobiety ciężarnej, umożliwiając rozpoznanie wielu chorób. Jedną z nich jest cukrzyca, którą może zwiastować glukoza oraz ciała ketonowe w moczu.
Ciała ketonowe – czym są ketony?
Ciała ketonowe to produkty przemian metabolicznych tłuszczów. Jeśli energia pozyskiwana jest ze związków tłuszczowych, a nie glukozy – podstawowego źródła energii dla organizmu – wtedy mamy do czynienia z ciałami ketonowymi w moczu.
Prawidłowo ketony w moczu są nieobecne. Ich wykrycie w badaniu ogólnym moczu powinno skłonić do dalszej diagnostyki, ze szczególnym uwzględnieniem cukrzycy. Jednak nie zawsze ciała ketonowe w moczu są zwiastunem choroby.
To też może Cię zainteresować: Cukrzyca ciążowa – przyczyny, objawy i leczenie
Ketony w moczu w ciąży (ketonuria) – co to znaczy?
Oznaczanie ciał ketonowych w moczu to stały element analizy ogólnej moczu. Dzięki wykonaniu testu paskowego w warunkach laboratoryjnych można wykryć ich obecność.
Możliwe jest także wykonanie szybkiego, przesiewowego badania na ketony(badanie ketonów) w moczu z wykorzystaniem testów paskowych dostępnych w aptece. Zasada wykonania oznaczenia jest zawsze taka sama – należy oddać poranny mocz ze środkowego strumienia do czystego pojemniczka. Ważne jest, by pamiętać o uprzednim podmyciu okolic intymnych.
Występowanie ciał ketonowych w moczu określane jest mianem ketonurii. Najpoważniejszą przyczyną pojawienia się ciał ketonowych w moczu w ciąży jest cukrzyca oraz jej powikłanie – kwasica ketonowa. Cukrzyca ciężarnych dotyka 3–5 proc. kobiet w ciąży i wymaga jak najszybszej diagnostyki i wdrożenia leczenia.
To też może Cię zainteresować: Badanie moczu w ciąży – jak odczytać wyniki?
Ciała ketonowe w moczu – jakie są przyczyny?
Ciała ketonowe w moczu w przebiegu cukrzycy są następstwem braku wrażliwości tkanek na insulinę oraz niemożności wykorzystania glukozy jako źródła energii.
Ketony w moczu mogą pojawić się przejściowo także z powodu:
- diety o bardzo niskiej zawartości węglowodanów,
- unikania posiłku przed snem,
- częstych wymiotów towarzyszących początkowemu okresowi ciąży (ketony w moczu na początku ciąży),
- intensywnemu wysiłkowi fizycznemu,
- gorączce.
Wtedy na drodze wywiadu lekarskiego lekarz powinien zidentyfikować przyczynę ketonurii oraz skontrolować ketony w moczu podczas następnej wizyty pacjentki.
Zobacz również: Białko w moczu w ciąży – co oznacza?
Ketonuria a cukrzyca w ciąży i kwasica ketonowa
Sytuacją groźną zarówno dla kobiety w ciąży, jak i jej rozwijającego się dziecka jest cukrzyca w ciąży oraz kwasica ketonowa.
Jeśli ketonom w moczu towarzyszy glukoza w moczu, a dodatkowo u pacjentki w ciąży występują objawy wskazujące na kwasicę ketonową, wymagana jest szybka diagnostyka w kierunku cukrzycy, m.in. badanie glukozy w ciąży na czczo lub przygodne oznaczenie glukozy.
Niepokojące objawy, które mogą wskazywać na wysokie ketony w moczu to:
- owocowy zapach z ust, którego źródłem jest aceton,
- bóle brzucha i nudności, biegunka i wymioty,
- wielomocz,
- suchość w ustach i wzmożone pragnienie,
- częste zmęczenie i bóle głowy.
Objawy te są mało charakterystyczne i mogą być zinterpretowane jako normalne dolegliwości towarzyszące okresowi ciąży. Stąd tak duża rola badania moczu w ciąży, które pozwala na właściwą interpretację takich symptomów.
Ciała ketonowe w bardzo dużych stężeniach mogą bowiem działać toksycznie na mózg, ostatecznie prowadząc do śpiączki ketonowej, a nawet śmierci.
Bibliografia
- W. Sears, M. Sears, Księga ciąży, tłum.G. Chamielec, Mamania, Warszawa 2014.
- H. Murkoff, W oczekiwaniu na dziecko,Wydawnictwo Rebis, Poznań, 2020.
- O. Ciepiela, Diagnostyka laboratoryjna w pielęgniarstwie i położnictwie, Wydawnictwo Lekarskie, 2021.
Opublikowano: 14.12.2021;
Oceń:
3.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Justyna Mazur
Analityk medyczny
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Analityki Medycznej Collegium Medicum na UJ w Krakowie. Kontynuuje edukację, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Kilkuletnie doświadczenie zawodowe zapewniła jej znajomość realnych wątpliwości i obaw pacjentów związanych z wykonaniem, a także interpretacją badań laboratoryjnych.
Komentarze i opinie (0)