Leukocyty w ciąży są podwyższone fizjologicznie w porównaniu z normą białych krwinek w wynikach morfologi krwi u kobiety, która nie spodziewa się dziecka. Leukocytoza, czyli nadmiar leukocytów, bywa jednak niebezpieczna. Zagrożenie stwarza także leukopenia u ciężarnej, czyli stan, w którym poziom leukocytów jest za niski. Jakie są przyczyny podwyższonych i obniżonych krwinek białych w czasie ciąży?
Leukocyty w ciąży – norma, niskie i podwyższone leukocyty w ciąży
Leukocyty w ciąży – norma białych krwinek
Leukocyty, czyli białe ciałka krwi (krwinki białe, WBC), to elementy morfotyczne krwi, których kluczową funkcją jest ochrona organizmu przed drobnoustrojami – bakteriami, wirusami, grzybami i pasożytami. Pod pojęciem leukocyty kryją się w rzeczywistości różne typy komórek: neutrofile, eozynofile, bazofile, monocyty i limfocyty.
Poziom leukocytów we krwi wzrasta w obecności jakiejkolwiek infekcji czy stanu zapalnego. Reakcja ta jest stosunkowo szybka i utrzymuje się w czasie. Prawidłowy wynik badania leukocytów mieści się w zakresie 4–10, 8 x 10⁹/l, zaś norma leukocytów w ciąży sięgać może wartości 13–14, 5 x 10⁹/l.
Dopiero przekroczenie górnej granicy tego zakresu świadczy o tym, że leukocyty są podwyższone, co powinno wzbudzić niepokój i skłonić do dokładniejszej diagnostyki.
To też może Cię zainteresować: Badanie moczu w ciąży – jak odczytać wyniki?
Podwyższone leukocyty w ciąży (leukocytoza)
Za wysoki poziom białych krwinek, czyli leukocytoza w ciąży, może mieć przyczyny zarówno fizjologiczne, jak i patologiczne. Nie wzbudzające niepokoju przyczyny podwyższonych leukocytów w ciąży to: nadmierna aktywność fizyczna, stres czy nadmierna ekspozycja na słońce i przegrzanie organizmu. Leukocyty powyżej normy w ciąży mogą wystąpić także podczas gorączki.
Wysoki poziom leukocytów we krwi w ciąży może towarzyszyć jednak wielu stanom chorobowym. Każdy stan zapalny o dowolnej lokalizacji czy infekcja sprawia, że leukocyty są podwyższone. Bardzo często kobiety w ciąży borykają się z infekcjami układu moczowego, zwłaszcza z zapaleniem pęcherza moczowego czy cewki moczowej (obserwuje się wówczas podwyższone leukocyty w moczu).
Inne możliwe przyczyny za wysokich leukocytów w ciąży to: alergie, uszkodzenia tkanek, zatrucia, reakcja na niektóre leki, nowotwory, infekcje jamy ustnej i przyzębia.
Morfologia w ciąży – monocyty, eozynofile, bazofile, neutrofile
Aby móc powiedzieć więcej o przyczynie białych krwinek powyżej normy u ciężarnych, warto zwrócić uwagę na poziom poszczególnych frakcji komórkowych w wynikach morfologii: bazofilów, eozynofilów, neutrofilów, monocytów i leukocytów w ciąży.
Podwyższone eozynofile w ciąży (eozynofilia ciąży) najczęściej towarzyszą zakażeniom pasożytniczym oraz alergiom, astmie, chorobom autoimmunologicznym czy stosowaniu niektórych leków. Bazofilia w ciąży, czyli podwyższone bazofile, wskazywać mogą na reakcje alergiczne, a podwyższone neutrofile w ciąży – na infekcję, stan zapalny, stan przedrzucawkowy, nagłą niewydolność nerek czy białaczkę.
Wzrost monocytów w ciąży zdarza się stosunkowo rzadko i towarzyszy gruźlicy, kile, nowotworom oraz mononukleozie zakaźnej. Nadmiar limfocytów w ciąży, czyli limfocytoza, wynika najczęściej z obecności infekcji wirusowych lub białaczki limfocytowej.
Niskie leukocyty (leukopenia) – obniżone leukocyty w ciąży
Za niski poziom leukocytów w ciąży, czyli leukopenia, spotykany jest znacznie rzadziej leukocytoza. Najczęściej leukocyty poniżej normy u ciężarnej spowodowane są niektórymi chorobami wirusowymi: grypą, wirusowym zapaleniem wątroby, odrą, różyczką, ospą czy HIV.
Inną przyczyną niskiego poziomu białych krwinek jest uszkodzenie szpiku przez promieniowanie jonizujące lub leki, a także ciężkie zakażenia bateryjne przebiegające ze wstrząsem anafilaktycznym. Leukocyty w ciąży poniżej normy towarzyszą ponadto niektórym białaczkom oraz przerzutom nowotworowym do szpiku kostnego.
Podobnie jak w przypadku leukocytozy, także przyczyny leukopenii mogą być doprecyzowane poprzez oznaczenie poziomu poszczególnych typów neutrofilów:
- niskie bazofile w ciąży są efektem stosowania niektórych leków lub hormonów;
- niskie eozynofile w ciąży wynikają ze stosowania glikokortykosteroidów oraz nadczynności kory nadnerczy;
- niskie neutrofile w ciąży towarzyszą chorobom wirusowym, białaczkom, reumatoidalnemu zapaleniu stawów oraz zażywaniu cytostatyków;
- niskie limfocyty w ciąży są najczęściej wynikiem anemii aplastycznej lub nawracających infekcji wirusowych;
- niskie monocyty w ciąży zdarzają się rzadko i towarzyszą terapii glikokortykosteroidami lub przewlekłym infekcjom wirusowym.
Jak wygląda badanie poziomu leukocytów we krwi?
Oznaczenie leukocytów we krwi to jeden z elementów morfologii krwi. Automatycznie określany jest poziom leukocytów we krwi (WBC) oraz poszczególnych frakcji: monocytów (MONO), limfocytów (LYMPH), bazofilów (BASO), eozynofilów (EOS) i neutrofilów (NEUT).
Cennych informacji dostarcza ponadto rozmaz krwi w ciąży, szacujący procentową zawartość poszczególnych frakcji białych ciałek krwi.
Jak wygląda badanie poziomu białych krwinek? Oznaczenie leukocytów wykonywane jest w próbce krwi żylnej pobranej na czczo i nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania, poza unikaniem spożycia posiłku na 8 godzin przed badaniem.
Justyna Mazur
Analityk medyczny
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Analityki Medycznej Collegium Medicum na UJ w Krakowie. Kontynuuje edukację, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Kilkuletnie doświadczenie zawodowe zapewniła jej znajomość realnych wątpliwości i obaw pacjentów związanych z wykonaniem, a także interpretacją badań laboratoryjnych.
Komentarze i opinie (0)