OB i CRP w ciąży – markery stanu zapalnego i infekcji

Badanie OB a białko C-reaktywne (CRP)

Przez wiele lat jedynym wskaźnikiem stanu zapalnego było badanie OB. Obecnie najczęściej oznaczany jest poziom białka CRP, czyli białka C-reaktywnego.

W przypadku podejrzenia jakiegokolwiek stanu zapalnego u kobiety ciężarnej zalecane jest oznaczanie CRP. Badanie OB natomiast zaleca się rzadziej. Co oznacza wysokie lub podwyższone CRP w ciąży? Czy zawsze świadczy o poważnej chorobie?

Białko ostrej fazy – CRP w ciąży

CRP to dodatnie białko ostrej fazy co oznacza, że parametr ten reaguje dynamicznym wzrostem stężenia na każdy stan zapalny organizmu bez względu na jego lokalizację. Oznaczanie CRP w ciąży wydaje się być zatem prostym badaniem przesiewowym w kierunku infekcji i stanów zapalnych.

Ponadto białko C-reaktywne umożliwia monitorowanie przebiegu choroby czy skuteczności leczenia. Z czego wynika taka uniwersalność badania CRP w ciąży?

Norma CRP we krwi wynosi poniżej 3 mg/l, choć niektóre laboratoria uznają normę poniżej 5 mg/l. Taka sama jest norma CRP w ciąży.

Bardzo często wynik CRP poniżej 5 mg/l wyrażany jest po prostu jako „CRP w normie” albo CRP < 5mg/l, bez podawania dokładnych wartości liczbowych.

Gdy w organizmie pojawi się stan zapalny, poziom CRP wzrasta bardzo szybko, zaś ustanie stanu zapalnego powoduje szybką normalizację poziomu białka CRP. Jest to zatem bardzo czuły marker stanów chorobowych.

W związku z tym, że w ciąży każda infekcja w ciąży stanowi potencjalnie poważne zagrożenie dla matki i dziecka, oznaczanie CRP jest jak najbardziej uzasadnione.

To też może Cię zainteresować: Badanie moczu w ciąży – jak odczytać wyniki?

Wynik OB – ciąża a Odczyn Biernackiego

Odczyn Biernackiego, czyli OB, określa szybkość opadania krwinek czerwonych w próbce krwi w ciągu godziny. U kobiet norma OB to 6–11 mm/godzinę. Bezpośrednio zależy ona od objętości osocza, które w czasie ciąży fizjologicznie wzrasta.

OB w ciąży jest stale podwyższone, lecz nie świadczy to o obecności stanu chorobowego, a jedynie o odmienności tego parametru u kobiet ciężarnych.

Zatem badanie OB w ciąży nie ma większego znaczenia diagnostycznego. Jednak gdy zostanie zlecone, a jego wynik okaże się znacznie podwyższony, należy znaleźć przyczynę tego stanu.

Badanie CRP w ciąży – kiedy wykonać badanie krwi?

Wykonanie badania CRP w ciąży zalecane jest m.in. w celu różnicowania infekcji wirusowych i bakteryjnych. Białko CRP można także oznaczyć przy stwierdzeniu w badaniu ogólnym moczu obecności bakterii lub przy wystąpieniu charakterystycznych objawów zakażenia układu moczowego (ból podbrzusza, parcie na mocz, pieczenie podczas mikcji).

Wtedy antybiotykoterapia powinna być wdrożona jak najszybciej, jednak czas oczekiwania na posiew moczu jest niekiedy długi. Wtedy podwyższone CRP w ciąży może potwierdzić bakteryjny charakter infekcji. Co więcej parametr ten doskonale umożliwia monitorowanie skuteczności antybiotykoterapii.

Innym wskazaniem do badania CRP w ciąży jest oszacowanie ryzyka zakażenia wewnątrzowodniowego noworodka oraz ryzyka sepsy u matki w przebiegu przedwczesnego pęknięcia wód płodowych. CRP należy oznaczyć także przy wystąpieniu niespecyficznych objawów infekcji: utracie masy ciała, podwyższonej temperatury ciała, hipoalbuminemii czy niedokrwistości bez niedoboru żelaza.

Czytaj również: Ospa party – co to jest? Dlaczego zarażanie ospą jest niebezpieczne?

Wynik CRP a infekcja w ciąży

Wysokie CRP w ciąży zawsze świadczy toczącym się w organizmie stanie zapalnym. Najczęściej wartości białka C-reaktywnego poniżej 40 mg/l wskazują na infekcję wirusową lub łagodną infekcję bateryjną.

CRP wysokie w przedziale 40–200 mg/l świadczy natomiast o infekcjach bakteryjnych lub pasożytniczych.

Wynik CRP w ciąży powyżej 200 mg/l występuje natomiast w przypadku zawału serca sepsy czy nowotworów. Warta uwagi jest także dynamika zmian tego białka wyrażająca narastanie procesu chorobowego lub jego ustępowanie.

Ponadto CRP szybko reaguje na skuteczne leczenie – wdrożenie odpowiedniego antybiotyku powoduje spadek CRP nawet o 50 proc. już w czasie pierwszej doby leczenia. Zaś brak tendencji malejącej świadczy o zastosowaniu niewłaściwego leku.