RPG są grami fabularnymi, a skrót wywodzący się od angielskiego określenia „role-playing games”, oznacza dosłownie „gry w odgrywanie ról”. Gra RPG w głównej mierze bazuje na snuciu opowieści. Gracze, spotykając się w określonym miejscu, tworzą historię. Jest to świetny sposób spędzania czasu z dzieckiem, wspólnego działania i rozwijania wielu umiejętności. W czym tkwi fenomen gier fabularnych dla dzieci, którą grę wybrać i dlaczego gra RPG jest taka wyjątkowa?
RPG dla dzieci – co to jest i na czym polega? Jak wybrać grę fabularną dla dziecka?
RPG dla dzieci – na czym polega?
Gry RPG dla dzieci opierają się na wspólnym układaniu opowieści i wzajemnym przekazywaniu sobie narracji. Akcja toczy się w jednym miejscu, na przykład przy stole lub na łące, ma swój scenariusz. To, co dzieje się dookoła, opisuje Mistrz Gry, a pozostali gracze wcielają się w swoje role. Tworząc historię, opowiadają, rozmawiają ze sobą i gestykulują.
Ważne miejsce w grach RPG zajmuje taktyka – każda postać, w które wcielają się gracze, ma oryginalne i niepowtarzalne zdolności. Można je z powodzeniem wykorzystać do zmierzania się dzieci z wyzwaniami i zadaniami stawianymi przez Mistrza Gry. Z upływem czasu i wraz z następnymi przygodami akcja staje się jeszcze ciekawsza, a odgrywane postacie zdobywają kolejne unikatowe umiejętności.
Czy da się zaplanować płeć dziecka?
Dlaczego warto grać z dziećmi w gry fabularne?
Gry fabularne są świetną alternatywą dla tradycyjnych planszówek , posiadając bogate walory edukacyjne, łącząc zabawę, zagadki i umiejętności bohatera. Angażują nie tylko nastolatków i dorosłych, ale również dzieci, które tworzą własne postacie, podejmują decyzje, uczą się rozwiązywania konfliktów. Nade wszystko, są okazją do spędzania czasu razem, do budowania relacji face to face.[1]
Gry fabularne rozwijają przede wszystkim inne umiejętności niż te zdobywane w grach planszowych czy karcianych, zajmując ważne miejsce w kategorii edukacji. O jakich korzyściach z gier RPG możemy mówić?
Gry RPG rozwijają wyobraźnię
W grze RPG dla dzieci moc wyobraźni jest podstawą. Mistrz Gry (rodzic, bądź inna wyznaczona osoba) przybiera postać narratora i rozpoczyna snucie opowieści, a dziecko pełni funkcję głównego bohatera tworzonej historii. Narrator opowiada o otaczającej rzeczywistości, o sytuacjach, z jakimi dana postać się zmierza, o tym czego doświadcza, jakie ma przygody, co widzi, słyszy i co czuje. Ponadto, narrator wciela się w pozostałe osoby (bohaterów niezależnych) obecne w fabule, a podejmując dialog z dzieckiem, odrywa role.
Gry RPG uczą cierpliwości, radzenia sobie z przeciwnościami i porażkami
Grając z dziećmi, możemy zaobserwować, w jaki sposób zmierzają się z trudnościami, jak reagują na sukces czy próbują rozwiązać konflikty. W grach pokonuje się wyzwania, a wcielanie się w postaci pozwala na spojrzenie z dystansu. Czasami bowiem łatwiej jest pracować na czyimś zachowaniu i emocjach niż na własnych. Co więcej, system RPG stwarza przestrzeń do tworzenia idealnego obrazu samego siebie. Rodzice mogą przypatrzeć się potrzebom ich dzieci, poznać ich oczekiwania i wyobrażenia co do własnej osoby, ale też otaczającego świata.
Gry RPG ćwiczą słuchanie siebie nawzajem i komunikowania się z innymi
W grach fabularnych konieczne jest porozumiewanie się i konstruktywne rozwiązywanie konfliktów. Ważna jest empatia, pewna doza sprytu, a zdarza się, że również dyplomacja. Nie ma tu miejsca na przemoc. Gra staje się więc świetnym ćwiczeniem w szczególności dla dzieci nieśmiałych, nadpobudliwych (mających trudność z czekaniem na swoją kolej), a nawet wymagających treningu logopedycznego.
Gry RPG poszerzają zdolności edukacyjne
Dziecko ćwiczy podstawowe umiejętności szkolne, jakimi są czytanie, pisanie i liczenie, których wymaga chociażby operowanie kostką do gry. Ponadto, narrator może zawrzeć w fabule elementy z różnych dziedzin nauki, na przykład z przyrody czy z historii. W snutą opowieść dobrze jest wpleść morał, co jeszcze bardziej podniesie walory edukacyjne gry. Dotyczyć on może na przykład wzajemnego szacunku, tolerancji czy potrzeby wzajemnego pomagania sobie.
Gry RPG zwiększają pewność siebie
Dziecko odczuwa sprawczość, ma wpływ na przebieg gry, zachęcane do działania nabiera pewności w swoich działaniach.
Jak zacząć grać z dziećmi w gry fabularne?
W gry RPG można grać dosłownie wszędzie, zarówno w domu, jak i podróży czy w miejscu wymagającym oczekiwania, na przykład w kolejce do lekarza.
Podstawą jest zaopatrzenie się w podręczniki RPG. Papierowe RPG potrzebują wyposażenia w kostki, kartki i coś do pisania. Przed wcieleniem się w rolę Narratora i przed snuciem opowieści warto się wcześniej przygotować, aby poznać zasady gry, jej przebieg czy karty postaci. Opowiadanie o wydarzeniach doświadczających bohaterów można poprowadzić w oparciu o gotowe scenariusze lub wedle własnego pomysłu, puszczając wodze fantazji. W kreowaniu świata, w opisywaniu sytuacji, otoczenia i emocji liczy się pomysłowość. Co więcej, scenariusze warto realizować na wiele różnych sposobów, w zależności od funkcjonowania i zaangażowania uczestników, ich umiejętności oraz stopnia rozwiązywania problemów i konfliktów. Bohaterowie są już wybierani przez samych uczestników. Bohaterowie mają przypisany wygląd, cechy charakteru, dodatkowe wyposażenie.
Które gry fabularne dla dzieci wybrać?
Na początek można sięgnąć do gier RPG: „Jagodowy Las” i „Mistrz Baśni”, w których znajdziemy interesujący dla dziecka fantastyczny świat, proste zasady i gotowe scenariusze dla młodszych graczy.
Gra fabularna „Jagodowy Las” jest to gra przeznaczona dla dzieci od czwartego, a nawet trzeciego roku życia. Gracze jako krasnoludki zwane Strażnikami rozwiązują problemy mieszkańców tytułowego Jagodowego Lasu. Celem ich działań jest odkrycie w wyobrażonym świecie swojej misji życiowej i kim chciałyby zostać. Krasnoludki, w role których przyjdzie się wcielić maluchom, są niesamowicie pomocne – wspierają innych w potrzebie, zajmują się zwierzętami, urządzają wyprawy po rzeczy potrzebne ich rodzinnej osadzie.
Natomiast gra fabularna „Mistrz Baśni” (przeznaczona dla trochę starszych dzieci – od 5 do 10 roku życia) polega na wcielaniu się uczestników w baśniowe postaci, między innymi podróżnika, rycerza czy czarodziejkę. W krainie bohaterów i fantazji przeżywa się różne przygody, w czasie których trzeba wykazać się samodzielnością, pomysłowością, sprytem, a także umiejętnością rozwiązywania problemów bez użycia przemocy. Gra „Mistrz Baśni” zawiera elementy bajkoterapii, podejmując temat dziecięcych lęków, jest więc idealna dla najmłodszych graczy.
Tak naprawdę każda z tych gier jest wyjątkowa i stanowi zaczątek zabawy z młodszymi graczami i przedsmak świata gier fabularnych. Ponadto, zakres każdej gry można poszerzać o kolejne przygody, dokupując dodatki.
Bibliografia
- Pawłowicz B., Srebnicki T., Cyfrowe dzieci. Sztuka skutecznego porozumiewania się z dziećmi, Warszawa 2021.
Anna Chmielewska
pedagog
Pedagog, terapeuta pedagogiczny, surdopedagog, redaktor. Absolwentka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, interesuje się między innymi psychologią dziecka, dialogiem motywacyjnym, mediacjami, technikami szybkiego zapamiętywania. Autorka dziesiątek artykułów ułatwiających czytelnikowi zrozumienie mechanizmów rozwoju i wychowania dziecka oraz wspierających w rodzicielstwie.
Komentarze i opinie (0)