Płaczliwość, rozdrażnienie, przygnębienie – niemal każdej przyszłej mamie zdarza się doświadczać takich nastrojów. Mogą one być wynikiem burzy hormonalnej, ale czasem świadczą o czymś o wiele poważniejszym. Przeczytaj, czym jest depresja ciążowa, jakie są jej symptomy i w jaki sposób się ją leczy. Czy nieleczona depresja w ciąży powoduje depresję poporodową?
Depresja w ciąży – objawy, czy ma wpływ na dziecko? Jakie leki na depresję ciążową?
Spis treści
Objawy depresji w ciąży
Zdiagnozowanie depresji ciążowej nie należy do prostych zadań. Wiele jej objawów, jak np. problemy ze snem, rozdrażnienie czy płaczliwość, może rzeczywiście mieć związek z podwyższonym poziomem hormonów. Niepokojące jest przede wszystkim to, gdy stan przyszłej mamy nie poprawia się po kilku tygodniach odmiennego stanu lub gdy dolegliwości przybierają na sile.
Do podstawowych objawów depresji w ciąży należą:
- przygnębienie (ciągły smutek, utrata radości z życia, brak chęci robienia rzeczy, które wcześniej sprawiały danej kobiecie przyjemność);
- poczucie winy („Powinnam się cieszyć, a nie umiem. Jestem do niczego”);
- niska samoocena, w tym niska ocena kompetencji wychowawczych („Na pewno nie będę dobrą mamą”);
- trudności ze snem, zaburzenia snu – bezsenność lub ciągłe, uporczywe zmęczenie;
- brak apetytu lub nagły jego wzrost – zajadanie stresu.
Nierzadko objawem depresji są również drażliwość, wybuchowość, irytacja. Podsumowując: to szereg nietypowych, negatywnych zmian w zachowaniu przyszłej mamy, utrzymujących się przed kilka tygodni.
Sprawdź, jaki kolor oczu będzie miało Twoje dziecko
Depresja w trakcie ciąży – komu najbardziej zagraża?
Istnieje kilka czynników, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia depresji w ciąży. Są to między innymi:
- nieplanowana ciąża,
- niskie wykształcenie,
- słaby status ekonomiczny (brak pracy, kiepskie warunki zamieszkania, brak pieniędzy),
- złe relacje z partnerem,
- komplikacje przy wcześniejszych ciążach (a także poronienie, martwy poród), choroby psychiczne.
Na depresję ciążową w mniejszym stopniu narażone są kobiety, które są otwarte, odważne i optymistyczne. Ryzyko wystąpienia depresji zwiększa się w przypadku pesymistek, kobiet nadwrażliwych, reagujących lękowo, niepotrafiących prosić o wsparcie.
Czy wszystko powyższe oznacza, że depresja ciążowa nie może wystąpić u kobiety w planowanej, wyczekiwanej ciąży, mającej własne mieszkanie, dobre zarobki i wspierającego partnera? Niestety nie. Prawdopodobieństwo jest w takim przypadku mniejsze, ale należy pamiętać, że ostatecznie depresja może „przytrafić się” każdemu człowiekowi.
Depresja ciążowa – czy ma wpływ na płód?
Depresja w ciąży traktowana jest przede wszystkim jako problem dotyczący matki – niewiele osób łączy ją z dobrostanem płodu. Tymczasem, jak wynika z przeglądu wielu badań klinicznych, choroba ta ma znaczący wpływ na dziecko, zwiększając ryzyko:
- powikłań ciążowych,
- przedwczesnego porodu,
- powikłań okołoporodowych,
- niskiej masy urodzeniowej dziecka.
Niektórzy specjaliści podejrzewają również, że depresja ciążowa może wpływać na zdrowie psychiczne dziecka w przyszłości, w tym w dorosłości. Potencjalne zagrożenia to zwiększenie ryzyka występowania zaburzeń lękowych, płaczliwość, niepokój oraz podatność na stres.
Jak leczyć depresję w ciąży?
Leczenie depresji w ciąży jest nie tylko możliwe, ale wręcz bardzo wskazane – prawdopodobieństwo, że przyszła mama zażegna niepokojące objawy „na własną rękę”, jest niestety bardzo niskie.
Podstawowy krok to udanie się do specjalisty – psychologa lub psychiatry. Oceni on, czy rzeczywiście przyszła mama choruje na depresję i na tej podstawie zadecyduje o dalszym działaniu. W wielu przypadkach polega ono tylko na podjęciu psychoterapii. Dzięki niej ciężarna może nie tylko zacząć rozumieć przyczyny swojego samopoczucia, ale poznaje też doraźne metody na radzenie sobie z objawami.
Jeśli specjalista uzna, że depresja ciążowa jest już zbyt zaawansowana, może zadecydować o włączeniu leków (robi to tylko psychiatra, nie psycholog). Alternatywą dla nich są elektrowstrząsy. Szczególnie, jeśli u kobiety w ciąży pojawiają się myśli samobójcze. Zabieg ten budzi przerażenie, ale dzisiaj jest naprawdę bezpieczny i wyjątkowo skuteczny.
Czy skoro kobieta chorowała na depresję w ciąży jest również skazana na depresję poporodową? Ryzyko jest wyższe, ale depresja poporodowa może też wystąpić u pań, które w będą w ciąży czuły się bardzo dobrze.
Jakie leki antydepresyjne w ciąży?
Niestety żaden z obecnie dostępnych na rynku preparatów antydepresyjnych nie należy do tzw. grupy A, czyli takich leków, które można stosować w ciąży bez ryzyka dla przyszłej mamy bądź dziecka. W przypadku niektórych pojawiają się nawet przypuszczenia, że mogą one powodować wystąpienie wad wrodzonych.
Z uwagi na powyższe przyszłym mamom zazwyczaj odradza się stosowanie leków antydepresyjnych. Jeśli już nie można od tego odejść, to należy wybrać takie preparaty, o których wiadomo, że rzadko wywołują zaburzenia rozwoju dziecka (np. fluoksetyna).
Bibliografia
- Kabat-Zinn Jon, Teasdale John, Segal Zindel ii., „Świadomą drogą przez depresję”, wyd. Czarna Owca, 2018
- Solomon Andrew, „Anatomia depresji. Demon w środku dnia”, wyd. Zysk i S-ka, 2004
Opublikowano: 10.05.2024;
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Karolina Wojtaś
Psycholog
Karolina Wojtaś – psycholog, redaktor. Absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego, interesuje się między innymi komunikacją interpersonalną oraz psychologią rodziny. Autorka dziesiątek artykułów ułatwiającym czytelnikom zrozumienie mechanizmów psychologii i wprowadzenie ich we własne życie.
Komentarze i opinie (0)