Dyżury przedszkoli w wakacje – jak zapisać dziecko?

Co zrobić z przedszkolakiem w wakacje?

Można oczywiście rozdzielić urlop jednego i drugiego rodzica, i tym sposobem zbliżyć się do stanu zapewniającego pełną opiekę w wakacje, jednak dzieje się to kosztem spędzenia wspólnego czasu. Nie jest to więc najkorzystniejszy model i zdecydowanie go nie polecamy. Pewnym pocieszeniem jest fakt, iż przedszkola nie są zamykane na cały okres wakacji i w sprzyjających okolicznościach urlop planowany przez rodziców pokrywa się z przerwą wakacyjną w przedszkolu. A co zrobić, jeżeli sytuacja nie jest jednak aż tak korzystna, albo przedszkola pełnią jedynie dwutygodniowe dyżury? Pewnym wyjściem mogą okazać się niepracujący dziadkowie, jeżeli tylko chcą i są w stanie zaopiekować się wnukiem. Babcie jednak często są nadal aktywne zawodowo, a w rodzinie zdarza się, że nie ma żadnej bliskiej osoby, która byłaby chętna zaopiekować się maluchem. Z pomocą przychodzą wtedy dyżury wakacyjne w przedszkolach publicznych, przedszkola prywatne oraz kluby malucha.

To też może Cię zainteresować: Jak zaplanować wakacje, będąc w ciąży?

Przedszkole – jak działa w wakacje?

Jeżeli nasze dziecko uczęszcza do przedszkola publicznego, to od organu prowadzącego zależy, czy i w jakich terminach instytucja nie będzie pracowała podczas sezonu urlopowego. Z założenia przedszkola, w przeciwieństwie do szkół, są jednostkami nieferyjnymi. Co to oznacza? Podczas ferii i wakacji letnich szkoły nie pracują i są zamknięte dla uczniów, a nauczyciele w tym czasie sami wypoczywają. Nauczyciele wychowania przedszkolnego i przedszkola działają z kolei na podstawie innego rozporządzenia i jako placówki całoroczne powinny w tym czasie normalnie funkcjonować. Rozporządzenie MEN stwierdza, że organizację pracy przedszkola określa ramowy rozkład dnia ustalony przez dyrektora przedszkola na wniosek rady pedagogicznej, z uwzględnieniem zasad ochrony zdrowia i higieny nauczania, wychowania i opieki, potrzeb, zainteresowań i uzdolnień dzieci, rodzaju niepełnosprawności dzieci oraz oczekiwań rodziców.

Szczególnie na uwagę zasługuje tu ostatnie wyrażenie. Placówki te mogą być zamknięte tylko w warunkach wskazanych w rozporządzeniu MEN w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli. Zazwyczaj przerwy w pracy instytucji ustalane są na wniosek organu prowadzącego przedszkole. Najczęściej jest nim gmina lub powiat, na terenie którego przedszkole ma siedzibę. Przerwa taka może być ustalona na wspólny wniosek dyrektora przedszkola i rady przedszkola lub dyrektora przedszkola i rady rodziców przedszkola. Jeżeli dyrektor przewiduje, że w wakacje będzie miał znikome zapotrzebowanie rodziców na opiekę nad dziećmi, może zawnioskować wraz z radą rodziców o ustanowienie przerwy.

To tyle w teorii. Prawda jest jednak taka, że opieka wakacyjna w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych wywołuje zawsze wiele dyskusji. Rodzice chcą, by dzieci mogły z niej korzystać jak najdłużej, jednak zamknięcie tych instytucji w okresie wakacyjnym wynika z bardzo prozaicznych powodów. Nauczyciele i pracownicy administracyjni pragną wykorzystać w tym czasie urlopy wypoczynkowe, by zregenerować siły przed nowym rokiem przedszkolnym, a organy prowadzące potrzebują tej przerwy w funkcjonowaniu, aby móc przeprowadzić wszystkie niezbędne remonty. W trakcie roku przedszkolnego, kiedy placówka tętni życiem, wszelkie większe modernizacje budynku stają się trudniejsze do zrealizowania. Dlatego też większość instytucji przedszkolnych w wakacje pełni jedynie dyżury wakacyjne i przyjmuje do siebie dzieci, których rodzime przedszkole w tym terminie jest akurat zamknięte.

Zobacz też: Przedszkole leśne – co to jest?

Dyżury w przedszkolach w wakacje – jak to wygląda?

Idealną sytuacją jest taka, gdy urlop rodziców przypada na okres, kiedy przedszkole jest zamknięte, a po zakończeniu wolnego można wysłać malucha do placówki, do której uczęszczało przez cały rok przedszkolny. Niestety, z reguły taki wzorcowy model zdarza się rzadko. Co więc robić?

Przedszkolak jest jeszcze za mały, aby mógł wyjechać samodzielnie na kolonie, czy nawet uczestniczyć w półkoloniach organizowanych w mieście. To nadal maluszek wymagający bacznej uwagi, opieki i pomocy przy czynnościach samoobsługowych. Zatem, jeżeli nie mamy możliwości pozostawienia naszej pociechy z babcią, ciocią czy zaufaną osobą możemy spróbować skorzystać ze zorganizowanej opieki zastępczej.

Organy prowadzące przedszkola mają obowiązek zorganizowania opieki nad wychowankami również w czasie wakacji, jednak podaż w tym przypadku jest słabsza od popytu. Niektóre samorządy dzielą dyżury wakacyjne na poszczególne przedszkola i każde czynne jest jedynie przez 2-3 tygodnie. W związku z powyższym dziecko, które szczęśliwie trafi na listę przyjętych do danej placówki, spędzi w nim zaledwie część wakacji i zanim zaaklimatyzuje się, pozna dobrze nowe panie nauczycielki oraz zaprzyjaźni się z kolegami, zmuszone będzie zmienić otoczenie i przejść do kolejnej instytucji pełniącej dyżur wakacyjny. Dla niektórych dzieci taki tryb pracy nie będzie stanowić przeszkody. Maluchy będą cieszyć się nowością: nowymi zabawami, nowymi kolegami i koleżankami, nowym placem zabaw.

Może zdarzyć się jednak i tak, że przeniesienie dziecka na miesiąc do innego otoczenia może stanowić dla niego poważne źródło stresu i bardziej wrażliwe dzieci mogą mieć problemy z adaptacją. Niektóre będą bardzo tęsknić za poprzednim, bezpiecznym w ich mniemaniu miejscem, będą mocno protestować i zapierać się przed wyjściem z domu, inne mogą płakać, wycofywać się lub nawet przejawiać agresywne zachowania. Reakcja na nową sytuację jest nieprzewidywalna i zawsze bardzo indywidualna.

Sytuacji nie poprawia również fakt, iż panie pracujące w przedszkolach pracujących w trybie dyżuru wakacyjnego również często same się zmieniają, w związku z tym grupy są łączone, dzieci znające przedszkole łączą się z przedszkolakami z innych placówek, a oferta przedszkolna jest znacznie ograniczona. Wiele przedszkoli cieszących się dobrą opinią zdobywa w wakacje łatkę „przechowalni”, a z ich oferty korzystają zazwyczaj rodzice, którzy nie mają innej opcji.

Kiedy zapisać dziecko do przedszkola w wakacje?

Z reguły zapisy na okres urlopowy zaczynają się na przełomie kwietnia i maja, już po zakończeniu rekrutacji do przedszkoli na następny rok przedszkolny, ale znowu – co gmina to inne zasady naboru. W większych miastach prowadzona jest podobna rekrutacja, jak podczas procedury przyjęcia do danej placówki. Obowiązuje zapis przez system rekrutacyjny, w którym pojawiają się wolne miejsca. W tym przypadku liczy się czas – bo kto pierwszy, ten lepszy. Po zapisaniu trzeba jak najszybciej wydrukować odpowiedni dokument, podpisać i sprintem pobiec do odpowiedniej instytucji prowadzącej nabór, żeby szczęśliwie zobaczyć swoje nazwisko na liście przyjętych. Czyli powtórka ze znanej już z wcześniejszych lat rozrywki. Niestety, jest jedna różnica.

O ile przy przyjęciu do przedszkola decydują również punkty, np. za wielodzietność, za niepełnosprawność dziecka, za samotną opiekę, w przypadku zapisu na dyżur wakacyjny wszyscy są sobie równi. Czy to dobrze czy źle? Trudno oceniać, ale chyba nikt nie chciałby się postawić w sytuacji matki wielodzietnej, której trójka dzieci w wieku przedszkolnym nie dostała się do żadnej placówki na wakacje, albo dostała się, ale do trzech różnych, w przeciwległych sobie dzielnicach.

Innym przykładem rozwiązania sytuacji z zapisem dzieci na dyżur wakacyjny jest system, w którym dyrektorzy instytucji wymagają przedstawienia zaświadczenia od pracodawcy, że w terminie kiedy ich przedszkole prowadzi dyżur wakacyjny, nie przewidują oni możliwości udzielenia urlopu rodzicom dziecka. Zaświadczenie takie powinni przedstawić obydwoje opiekunowie i ma to na celu wyeliminowanie sytuacji, kiedy rodzice, którzy mają możliwość zapewnić opiekę swojemu maluchowi w danym momencie, blokują miejsce innym, niemającym tak korzystnych warunków.

To też może Cię zainteresować: Żłobek czy niania – co wybrać?

Prywatne przedszkole w wakacje

Zdarza się niestety tak, że zapotrzebowanie na opiekę instytucjonalną w danym terminie przewyższa podaż i część przedszkolaków nie znajduje jednak miejsca w żadnej z funkcjonujących i dyżurujących placówek w mieście. Alternatywą jest wynajęcie opiekunki, to jednak rozwiązanie bardzo kosztowne. Opiekunka do dzieci bierze nawet 20-30 złotych za godzinę, co daje około 200 zł dziennie, a przemnożywszy to przez całe wakacje – wydatek kilku tysięcy złotych.

Przedszkola prywatne czynne są przez cały rok i dzieci uczęszczające do tego typu instytucji w ciągu roku nie muszą zmagać się z problemem braku miejsc. Część rodziców jednak ma możliwość zapewnienia opieki w domu i dzięki temu zwalniane są miejsca dla maluchów, dla których zabrakło miejsc w przedszkolu publicznym. Dyrekcje wychodzą na przeciw takiemu zapotrzebowaniu i oferują możliwość zapisu na dowolną liczbę dni, również na kilka, w dodatku nie pobierane jest w takiej sytuacji wpisowe.

Opieka nad dziećmi w wakacje podczas COVID-19

W sytuacji wyjątkowej, jaką jest pandemia COVID-19, w niektórych miastach zmieniły się zasady związane z organizacją opieki przedszkolnej w wakacje. Zakładanie i prowadzenie przedszkoli jest zadaniem własnym obowiązkowym gmin, jednak gminy powinny zaspokajać potrzeby swoich mieszkańców. Ponieważ wielu rodziców upłynniło już wszystkie dni wolne, przysługujące im w ciągu roku pracy, na opiekę nad dziećmi w czasie, kiedy instytucje te były obligatoryjnie zamknięte w trakcie roku przedszkolnego, część samorządów zdecydowało się nie zamykać przedszkoli w okresie wakacyjnym. W związku z zagrożeniem epidemicznym z kolei duża grupa przedszkoli i oddziałów przedszkolnych prowadzi dla swoich wychowanków zajęcia przez 6 tygodni wakacyjnych (jedynie z dwutygodniową przerwą) i nie przyjmuje do siebie dzieci spoza listy. Chcąc zapewnić maksymalne bezpieczeństwo dzieciom i pracownikom, opieka zorganizowana jest w ten sposób, aby unikać rotacji nauczycieli podczas sprawowania opieki nad dziećmi i uniemożliwić stykanie się ze sobą poszczególnych grup maluchów.

Bibliografia
Czy przedszkole powinno pracować w wakacje?, portal internetowy prawo.pl, https://www.prawo.pl/oswiata/czy-przedszkole-powinno-pracowac-w-wakacje,501831.html, dostęp z dn. 03.07.2021

Wakacje w przedszkolu – „biedne dziecko”, portal sosorodzice.pl,https://www.sosrodzice.pl/wakacje-przedszkolu-biedne-dziecko/, dostęp z dn. 03.07.2021