Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt jest jedną najczęstszych dermatoz (chorobą skóry), obok atopowego zapalenia skóry i pieluszkowego zapalenia skóry. Objawy ŁZS u niemowlaka to głównie żółta łuska na skórze. Jeśli obejmuje głowę, mamy do czynienia z ciemieniuchą. Łuski na skórze nie bolą, a choroba mija samoistnie. Ważne jest jednak stosowanie odpowiednich kosmetyków. Domowym sposobem leczenia jest m.in. smarowanie zmienionego miejsca maścią i stosowanie emolientów.
Łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt – objawy, czym smarować, domowe sposoby
Spis treści
- Jakie są przyczyny łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt?
- Łojotokowe zapalenie skóry głowy u niemowlaka – ciemieniucha
- Łojotokowe zapalenie skóry – objawy ŁZS u niemowląt
- Jakie są domowe sposoby na ŁZS?
- Sposoby na ŁZS – czym smarować skórę, kiedy niemowlę ma zapalenie?
- Dieta w łojotokowym zapaleniu skóry – czy pomaga w leczeniu?
Jakie są przyczyny łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt?
Wyprysk łojotokowy jest częstą chorobą skóry u dzieci i u dorosłych. Przyczyny zapalenia skóry nie zostały do końca poznane. Często wymienianą przyczyną choroby jest zakażenie drożdżakiem z rodzaju Mallassesia spp. U podstaw łojotokowego zapalenia skóry u noworodka upatruje się zakażenia również innym drożdżakiem (Candida albicans) w obrębie skóry lub przewodu pokarmowego. Wyróżnia się także nadmierne gromadzenie się łoju, które jest uzależnione od gospodarki hormonalnej.
Co zatem wywołuje łojotokowe zapalenie skóry? ŁZS u niemowląt wywoływane jest przez nadmiar androgenów pochodzących od matki. Androgeny mają wpływ na pracę gruczołów łojowych. W późniejszym okresie życia łojotokowe zapalenie skóry występuje rzadziej, czasem dochodzi do ponownego jego ujawnienia się w okresie pokwitania. Ważną informacją dla rodziców, którzy po raz pierwszy stykają się z tym problemem, jest to, że łojotokowe zapalenie skóry nie jest zaraźliwe.
Łojotokowe zapalenie skóry głowy u niemowlaka – ciemieniucha
Ciemieniucha, czyli żółte łuski na owłosionej skórze głowy niemowlaka, mogą pojawić się już kilka dni po narodzinach. Zmiany mogą występować na niewielkim obszarze skóry głowy lub na zajmować znaczny jej obszar, przyjmując postać żółto-brązowego nalotu.
Przy zapaleniu skóry głowy u dzieci nie dochodzi do przerzedzenia włosów, które może być zauważalne u dorosłych. Zmiany skórne mogą występować także poza skórą owłosioną głowy. Wymienia się inne lokalizacje zmian skórnych, tj: brwi, twarz, okolice mostka, między łopatkami, w fałdach skórnych lub zgięciach stawowych.
Łojotokowe zapalenie skóry – objawy ŁZS u niemowląt
Ciemieniucha czy czepiec kołyskowy to najczęściej używane określenia dla łojotokowego zapalenia skóry głowy u niemowląt. Przytoczone nazwy doskonale obrazują najczęstszą lokalizację u dzieci. Zmiany skórne w przebiegu ŁZS określane są jako zmiany rumieniowo-złuszczające. Są to grudki, wokół których skóra jest zaczerwieniona (podłoże rumieniowe), wytwarzające tłustą, żółtą wydzielinę zastygającą w postaci łusek lub strupków, które mocno przylegają do podłoża. Na ogół ognisko jest wyraźnie odgraniczone od skóry zdrowej.
U niemowląt z łojotokowym zapaleniem skóry zmiany łojotokowe mogą też występować na ramionach i podudziach, ale mają odmienny charakter. Są to z reguły ogniska suchej skóry. Swędzenie w łojotokowym zapaleniu skóry jest niewielkie, a sam przebieg jest łagodny i po kilku tygodniach samoistnie się wygasza. Zmiany skórne przy ŁŻŚ nie bolą.
W przypadku rozległych zmian skórnych obejmujących twarz, szyję lub klatkę piersiową dziecka może dojść do mylnego zdiagnozowania schorzenia jako atopowe zapalenie skóry.
Jakie są domowe sposoby na ŁZS?
Kiedy niemowlę ma łojotokowe zapalenie skóry podczas pielęgnacji należy:
- zmiękczyć łuskę, stosując emolienty zawierające ciekłą parafinę, wazelinę, oliwę z oliwek,
- wyczesywać zmiany skórne na głowie miękką szczoteczką,
- codziennie kąpać dziecko,
- nawilżać skórę, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się zmian,
- unikać mydeł, które mogą wysuszać skórę dziecka,
- stosować bawełniane czapeczki.
Często jest tak, że jeden preparat lub jedna metoda nie jest wystarczająca. Przy łojotokowym zapaleniu skóry u niemowlaka kosmetyki o różnych właściwościach można stosować wówczas naprzemiennie.
Sposoby na ŁZS – czym smarować skórę, kiedy niemowlę ma zapalenie?
Każdy rodzic dziecka chorującego na ŁZS zastanawia się jakich kosmetyków używać? Czy są maści na łojotokowe zapalenie skóry? A może odpowiednie szampony? Odpowiedź na wszystkie te pytania jest twierdząca.
Leczenie ŁZS u niemowląt należy rozpocząć od odpowiedniej pielęgnacji. Podstawowe znaczenie ma usuwanie nadmiaru łuski. W aptekach są dostępne bez recepty dermokosmetyki pomagające w pielęgnacji zmienionej skóry. Jeśli samo nawilżanie i wyczesywanie nie przynosi spodziewanego efektu należy użyć produktów kosmetyczno-lecznicze zawierających kwas acetylosalicylowy, mocznik, siarczek selenu i pirytionian cynku. W aptekach dostaniemy specjalistyczne szampony, kremy, żele itp.
Kiedy istnieje podejrzenie nadkażenia grzybiczego, stosuje się preparaty zawierające substancje azolowe np. 2 proc. ketokonazol, który działa złuszczająco. Przed zastosowaniem leczenia farmakologicznego warto sobie uświadomić, że jest to schorzenie samoistnie przemijające, a leki należy zarezerwować dla cięższych przypadków.
Dieta w łojotokowym zapaleniu skóry – czy pomaga w leczeniu?
Rozwój łojotokowego zapalenia skóry u niemowlaka nie zależy od stosowanej diety. Dziecko poniżej 1. roku życia żywi się głównie mlekiem matki bądź modyfikowanym. Należy zaznaczyć, że nie istnieje dieta, która wspomaga lub zaostrza występowanie łojotokowego zapalenia skóry. Dieta zawsze powinna być dobrze zbilansowana i zawierać odpowiednie mikroelementy i witaminy.
Łojotokowe zapalenie skóry u dzieci najczęściej przyjmuje postać tłustego, żółtego czepca na głowie niemowląt. ŁZS wygląda jak nieprzyjemna, swędząca zmiana. Jednak dziecku nie przeszkadza. Nie jest również zaniedbaniem ze strony rodziców. Wiele dzieci poniżej 1. roku życia jest dotkniętych tą dermatozą, która mija samoistnie. Główną metodą leczenia jest pielęgnacja, czyli nawilżanie i złuszczanie. Nie u wszystkich jest konieczność stosowania leczenia farmakologicznego. Schorzenie u niemowląt jest łagodne i nie powinno budzić większego niepokoju.
Bibliografia
- Jabłońska Stefania, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, wyd. I, Warszawa, PZWL, 2010, ISBN 978-83-200-4154-5
- Dobrzańska A., Ryżko J., Pediatria, wyd. II, Wrocław, Edra Urban & Partner, 2014, ISBN 978-83-65195-64-73.
- https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/50176,postepowanie-wlojotokowym-zapaleniu-skory-udzieci
Opublikowano: 14.12.2021;
aktualizacja: 11.05.2023
Oceń:
1.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Magdalena Rosińska
Lekarz
Magdalena Rosińska, absolwentka wydziału lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, obecnie lekarz stażysta w MCM im. K. Jonschera w Łodzi
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 29.09.2022