Leukocyty (neutrofile, eozynofile, bazofile, monocyty i limfocyty) to inaczej białe krwinki, które oznaczane są w badaniu morfologii krwi. Wskazaniem do ich oznaczania jest gorączka o nieznanej etiologii czy rozpoznawanie infekcji bakteryjnych i wirusowych. Przed badaniem krwi dziecko musi być na czczo. Normy leukocytów u noworodka czy starszego pacjenta będą różne. Jak odczytać wyniki badania WBC? Co oznacza niski poziom leukocytów, a co wysoki poziom leukocytów we krwi dziecka?
Leukocyty u dzieci – badanie, wskazania, przygotowanie, normy, wyniki WBC u dziecka
Spis treści
- Leukocyty we krwi u dziecka
- Leukocyty – badanie. Kiedy wykonać morfologię u dziecka?
- WBC u dzieci, czyli badanie leukocytów – przygotowanie i przebieg
- Leukocyty u dziecka – norma WBC
- Leukocyty u noworodków i starszych dzieci w rozmazie krwi
- Podwyższone leukocyty u dziecka to objaw leukocytozy
- Niskie leukocyty u dziecka, czyli leukopenia u dziecka
Leukocyty we krwi u dziecka
Leukocyty to białe krwinki, które decydują o procesach odpornościowych organizmu. Powstają w szpiku, po czym wraz z krwią docierają do komórek docelowych.
W obrębie puli leukocytów wyróżnić można następujące grupy komórek:
- granulocyty: obojętnochłonne (neutrofile), kwasochłonne (eozynofile), zasadochłonne (bazofile),
- agranulocyty: monocyty i limfocyty.
Najliczniejszą grupą leukocytów we krwi są neutrofile, których rolą w organizmie jest obrona organizmu przed bakteriami.
Eozynofile odpowiadają przede wszystkim za obronę przeciwko pasożytom, zaś bazofile biorą udział w reakcjach alergicznych.
Limfocyty odpowiadają za syntezę immunoglobulin, cytokin prozapalnych, zwalczają wirusy czy komórki nowotworowe. Monocyty odpowiadają za procesy fagocytozy, czyli unieszkodliwiania drobnoustrojów chorobotwórczych.
Z punktu widzenia diagnostyki, ważne są zarówno zmiany ilościowe, jak i jakościowe poszczególnych frakcji leukocytów. Oznaczane są ponadto leukocyty w moczu u dziecka.
Sprawdź nasz kalkulator siatek centylowych
Leukocyty – badanie. Kiedy wykonać morfologię u dziecka?
Leukocyty oznaczane są w ramach morfologii krwi. Badanie to oznaczane jest skrótem WBC. Badanie liczby leukocytów może być wykonywane rutynowo w ramach okresowych badań kontrolnych u dzieci. Istnieją ponadto szczególne wskazania do badania białych krwinek u dziecka, takie jak gorączka o nieznanej etiologii czy rozpoznawanie infekcji bakteryjnych i wirusowych.
Badanie WBC u dziecka (white blood cells) wykonuje się również w przypadku podejrzenia zakażeń pasożytniczych, białaczki u dziecka czy zaburzeń odporności.
WBC u dzieci, czyli badanie leukocytów – przygotowanie i przebieg
Leukocyty u dziecka oznaczane są w ramach morfologii krwi – jest to oznaczenie określane jako WBC – poziom leukocytów we krwi. Poza całkowitą ich ilością, w ramach morfologii krwi, oznaczane są także poszczególne frakcje białych krwinek krwi:
- neutrofile NEUT,
- bazofile BASO,
- eozynofile EOS,
- limfocyty LYMPH,
- monocyty MONO.
U dzieci bardzo ważna jest także manualna ocena rozmazu krwi pod mikroskopem – ma ona znacznie większą wartość diagnostyczną niż automatyczna analiza obrazu krwi.
Przygotowanie do oznaczania leukocytów u dziecka wymaga przybycia na badanie morfologii krwi na czczo. Czas, który powinien upłynąć od ostatniego posiłku, to minimum 8 godzin. W dniu poprzedzającym oznaczanie białych krwinek u dziecka warto unikać ciężkostrawnych potraw oraz wzmożonej aktywności fizycznej.
Badanie morfologii wykonywane jest z próbki krwi żylnej. Ta do oznaczania leukocytów u noworodków pobierana jest najczęściej na drodze nakłucia główki bądź pięty, u niemowląt i małych dzieci preferowane jest pobranie krwi z opuszki palca. U dzieci w wieku 4–5 lat można próbować już pobierać krew do badania z żyły łokciowej.
Morfologia krwi z rozmazem u dziecka to badania refundowane – wystarczy mieć skierowanie do lekarza. Jeśli badania te wykonywane są prywatnie, cena morfologii krwi wynosi kilkadziesiąt złotych – w zależności od miasta i placówki leczniczej.
Jaka jest norma leukocytów?
Leukocyty u dziecka – norma WBC
Aby móc prawidłowo zinterpretować badanie leukocytów u dziecka, należy zwrócić uwagę nie tylko na całkowitą ilość krwinek białych, ale także ilość poszczególnych frakcji leukocytów u niemowlaka i starszego dziecka. Normy różnią się od wartości u dorosłych i zależne są od grupy wiekowej.
Wartości mieszczące się w normach białych krwinek u dzieci przedstawiają się następująco:
- noworodki: 9,1–34x10⁹/l,
- niemowlęta do 1. roku życia: 6–14x10⁹/l,
- dzieci w wieku 2–9 lat: 4–12x10⁹/l,
- dzieci w wieku 10–17 lat: 4–10,5 x10⁹/l.
Bardzo istotne są ponadto normy dla poszczególnych rodzajów leukocytów. Zmiany ich wartości bezwzględnych oraz wzajemnych proporcji warunkują rozpoznanie wielu schorzeń.
Neutrofile u dziecka – normy
Normy neutrofili u dzieci przedstawiają się następująco:
- noworodki: 6–23: 5 x10⁹/l,
- niemowlęta do 1. roku życia: 1,1–6,6 x10⁹/l,
- dzieci w wieku 2–9 lat: 1,4–6,6 x10⁹/l,
- dzieci w wieku 10–17 lat: 1,5–6,6 x10⁹/l.
Jakie są normy limfocytów u dzieci?
Normy limfocytów u dziecka są następujące:
- noworodki: 2,5–10,5 x10⁹/l,
- niemowlęta do 1. roku życia: 1,8–9 x10⁹/l,
- dzieci w wieku 2–9 lat: 1–5 x10⁹/l,
- dzieci w wieku 10–17 lat: 1–5 x10⁹/l.
Monocyty u dziecka – normy w morfologii krwi
Wartości prawidłowe monocytów u dziecka są następujące:
- noworodki: poniżej 3,5 x10⁹/l,
- powyżej 1. roku życia: poniżej 1x10⁹/l.
Eozynofile i bazofile u dzieci – prawidłowe wyniki
Normy eozynofilów u dzieci są następujące:
- noworodki: poniżej 2x10⁹/l,
- powyżej 1. roku życia: poniżej 0,7x10⁹/l.
Normy bazofilów u dzieci to:
- noworodki: poniżej 0,4x10⁹/l,
- powyżej 1. roku życia: poniżej 0,1x10⁹/l.
Leukocyty u noworodków i starszych dzieci w rozmazie krwi
Bardzo ważny jest także skład odsetkowy białych krwinek oceniany w rozmazie krwi. Uwzględnia on analizę neutrofilów, czyli granulocytów o jądrze pałeczkowatym i segmentowanym, bazofilów, eozynofilów, limfocytów oraz monocytów. U noworodków w rozmazie krwi dominują neutrofile, u dzieci w wieku 2–6 lat zauważalna jest z kolei przewaga limfocytów.
Wynik zawsze powinien być interpretowany przez lekarza w oparciu dla normy dla określonej grupy wiekowej. Niekiedy wynik morfologii i rozmazu krwi zawiera normy dla dorosłych, co może być źródłem błędnej interpretacji przez rodzica i przyczyną zupełnie niepotrzebnego niepokoju.
Podwyższone leukocyty u dziecka to objaw leukocytozy
Leukocyty powyżej normy u dziecka mogą być spowodowane wzrostem każdej z poszczególnych frakcji.
Leukocytoza ze wzrostem neutrofilów obserwowana jest w:
- zakażeniach bakteryjnych,
- zakażeniach grzybiczych lub pierwotniakowych,
- niektórych infekcjach wirusowych, np. półpaścu,
- urazach, oparzeniach, stanach pooperacyjnych,
- nowotworach,
- białaczkach,
- gorączce, stresie, intensywnych ćwiczeniach fizycznych.
Wzrost poziomu całkowitego leukocytów oraz bazofilów (bazofilia) obserwowany jest w przebiegu przewlekłej białaczki szpikowej czy w innych chorobach nowotworowych, zaś wysokie leukocyty u dziecka ze wzrostem eozynofilów (eozynofilia) – w przebiegu odczynów alergicznych, zakażeń pasożytniczych czy niektórych nowotworów. Fizjologicznie występują podwyższone leukocyty u noworodka i niemowlaka (leukocytoza u niemowlaka).
Zwiększenie liczby leukocytów z limfocytozą, czyli wysokimi limfocytami u dziecka, stwierdzane jest w: przewlekłej białaczce limfatycznej, mononukleozie zakaźnej, aplazji szpiku.
Z kolei wzrost liczby monocytów charakterystyczny jest dla mononukleozy zakaźnej, białaczce mielomonocytowej oraz monoblastycznej i w przebiegu hemolizy.
Niskie leukocyty u dziecka, czyli leukopenia u dziecka
Obniżone leukocyty u dziecka najczęściej występują z obniżeniem poziomu neutrofilów oraz zwiększonym odsetkiem limfocytów. Główną przyczyną jest aplazja i hipoplazja szpiku, uszkodzenie szpiku przez leki, środki chemiczne i promieniowanie. Dochodzi wtedy do zaburzenia produkcji w szpiku komórek krwi.
Inne przyczyny za niskich leukocytów u dziecka to niektóre nowotwory zajmujące szpik, posocznica, zakażenia wirusowe, przebycie ostrej infekcji wirusowej lub infekcji bakteryjnej, wstrząs anafilaktyczny bądź niedokrwistość z niedoboru żelaza.
Bibliografia
- Badania laboratoryjne w hematologii, B. Mariańska, J. Fabijańska – Mitek, J. Windyga. Wydawnictwo lekarskie PWN, 2003.
- Interpretacja badań laboratoryjnych, J. Wallach. Medipage, 2011.
- Podstawy hematologii, A. Skotnicki, W. Nowak. Wydawnictwo MP, 2011.
Opublikowano: 14.12.2021;
aktualizacja: 04.01.2024
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Justyna Mazur
Analityk medyczny
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Analityki Medycznej Collegium Medicum na UJ w Krakowie. Kontynuuje edukację, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Kilkuletnie doświadczenie zawodowe zapewniła jej znajomość realnych wątpliwości i obaw pacjentów związanych z wykonaniem, a także interpretacją badań laboratoryjnych.
Komentarze i opinie (0)