Zdrowie dziecka to priorytet dla każdego odpowiedzialnego rodzica. W dobie postępującej cyfryzacji łatwo zapomnieć o tym, że niektóre obligatoryjne do okazania dokumenty wciąż mają formę papierową. Przykładem jest książeczka zdrowia dziecka, której prowadzenie jest od 1 stycznia 2016 roku obowiązkowe dla wszystkich wyznaczonych do tego pracowników służby zdrowia. W książeczce znajdują się m.in. informacje o przebiegu ciąży oraz porodu, aż po ostatnie obowiązkowe szczepienia i monitoring stanu zdrowia osoby, która ukończyła 19. rok życia. W artykule omówiono najważniejsze elementy, które zawiera omawiana książeczka. Zebrano także praktyczne porady dotyczące postępowania w przypadku zgubienia książeczki zdrowia dziecka oraz sytuacji, w których należy mieć ją przy sobie.
Książeczka zdrowia dziecka – co zawiera, gdzie ją wyrobić, co zrobić, gdy zginie?
- Czym jest książeczka zdrowia dziecka i gdzie można ją wyrobić?
- Kiedy warto mieć przy sobie książeczkę zdrowia dziecka?
- Czy książeczka zdrowia dziecka i książeczka szczepień to ten sam dokument?
- Co można znaleźć w książeczce zdrowia dziecka?
- Jak postępować, w sytuacji zaginięcia książeczki zdrowia dziecka?
- Wirtualna książeczka zdrowia dziecka
Czym jest książeczka zdrowia dziecka i gdzie można ją wyrobić?
Książeczka zdrowia dziecka należy do medycznej dokumentacji indywidualnej typu zewnętrznego. Jest wydawana za pokwitowaniem opiekuna prawnego nowo narodzonego dziecka. Do 1 stycznia 2016 roku książeczka funkcjonowała na zasadach dobrowolności.
W świetle obowiązującego prawa jest ona obowiązkowym dokumentem, wydawanym rodzicom przy wypisie ze szpitala. Do jej przekazania, włącznie z książeczką szczepień, zobowiązany jest szpital, w którym nastąpił poród dziecka. W przypadku, kiedy kobieta urodzi w warunkach pozaszpitalnych, obowiązek wydania omawianej książeczki spoczywa na podmiocie leczniczym, który przyjął noworodka już po narodzinach. Przy porodach domowych książeczkę zdrowia wydaje obecny przy nim lekarz lub położna.
Celem powrotu do obligatoryjnego prowadzenia książeczki jest zapobieganie zjawiskom przemocy i możliwościom zaniedbywania dziecka przez rodziców lub opiekunów prawnych. Książeczka zdrowia ma także pomóc rodzicom w monitorowaniu zdrowia swojego dziecka oraz przypominać im o obowiązkowych bilansach i szczepieniach ochronnych.
Zobacz też: Czym jest karta szczepień dziecka?
Kiedy warto mieć przy sobie książeczkę zdrowia dziecka?
Informacje zawarte we wstępie książeczki zdrowia dziecka pouczają, że należy ją mieć ze sobą przy każdej wizycie lekarskiej, stomatologicznej, szpitalnej, a także we wszystkich innych sytuacjach, kiedy informacje w niej zawarte mogą się przydać, np. podczas wyjazdu wakacyjnego z dziećmi.
Kto dokonuje wpisów w książeczce zdrowia?
Do wprowadzania zmian w książeczce zdrowia dziecka upoważnione są osoby wykonujące zawody medyczne, a w szczególności: lekarze, pielęgniarki oraz położne. Wpisy powinny być umieszczane w książeczce każdorazowo po udzieleniu dziecku danego świadczenia zdrowotnego. W przypadku braku możliwości bieżącego uzupełnienia książeczki, zaleca się szczegółowe dopełnienie tego obowiązku w trakcie następnej wizyty, oczywiście na podstawie dokumentacji wewnętrznej danej placówki medycznej.
Przeczytaj również: Zmiana lekarza, zmiana przychodni – jak to zrobić, co z dokumentacją?
Czy książeczka zdrowia dziecka i książeczka szczepień to ten sam dokument?
Książeczka szczepień jest oddzielnym dokumentem, włączonym do obecnie obowiązującej książeczki zdrowia dziecka. Ma ona format kartki A5 i zajmuje 2 strony. Zawiera podstawowe dane dziecka, takie jak: imię, nazwisko, numer pesel i datę urodzenia, a także tabelę obowiązkowych szczepień ochronnych. Jest w niej też miejsce na wpisanie przeciwwskazań do wykonania szczepień oraz innych uwag.
Co można znaleźć w książeczce zdrowia dziecka?
Zamysł obligatoryjnego prowadzenia tej formy dokumentacji medycznej dziecka ma na celu zebranie wszystkich najważniejszych informacji o nim w jednym miejscu. W spisie treści książeczki zdrowia dziecka, zgodnej z załącznikiem nr 3 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 roku, można znaleźć następujące punkty:
- dane osobowe dziecka i jego rodziców lub opiekunów prawnych;
- informacje o ciąży, porodzie wraz z jego przebiegiem i sposobem;
- dane z dnia wypisu noworodka ze szpitala;
- opinie o stanie dziecka zaraz po urodzeniu, m.in. ilość otrzymanych punktów w skali Apgar;
- wnioski z obserwacji noworodka;
- dane z odbytych wizyt patronażowych i profilaktycznych;
- informacje o stanie uzębienia dziecka;
- informacje o przebytych chorobach zakaźnych;
- dane o odbytych konsultacjach u lekarzy specjalistów;
- informacje o uczuleniach, przyjmowanych lekach i reakcjach anafilaktycznych;
- dane z leczenia dziecka w szpitalu i z wykonanych procedur radiologicznych;
- uwagi i inne informacje o stanie zdrowia dziecka, m.in. zwolnienia z zajęć sportowych czy informacje o rekomendowanym sprzęcie i wyrobach medycznych.
Dodatkiem do książeczki są umieszczone na ostatnich stronach siatki centylowe, dotyczące m.in.:
- masy ciała dziewcząt i chłopców,
- obwodów głowy u dzieci do lat 3,
- wysokości dziewcząt i chłopców od 3 do 18 lat,
- BMI dziewczyn i chłopców w wieku od 3 do 18 lat,
- ciśnienia krwi dla dzieci obydwu płci.
To też Cię może zainteresować: Dziecko na kwarantannie – zasady, dla kogo?
Jak postępować, w sytuacji zaginięcia książeczki zdrowia dziecka?
Nie od dziś wiadomo, że dokumentów trzeba pilnować jak oka w głowie. Zdarzają się jednak sytuacje, w których książeczka zdrowia zaginie. W takim przypadku konieczne będzie uzyskanie duplikatu tego dokumentu oraz odtworzenie wszystkich wpisów.
Otrzymanie nowej książeczki jest najmniejszym problemem, ponieważ można poprosić o wydanie nowej szpital, który wydał jej poprzedniczkę, albo zakupić ją w sklepie z dokumentacją lub przez Internet. Koszt uzyskania duplikatu nie przekracza 10 zł. Kolejnym, zdecydowanie mniej przyjemnym etapem, jest jej uzupełnianie. W tym celu należy udać się do wszystkich placówek medycznych, w których było leczone dziecko. Niezbędne będzie także odtworzenie karty szczepień dziecka.
Dobrym, polecanym wszystkim rodzicom i opiekunom sposobem, jest robienie zdjęć wypełnionych stron książeczki zdrowia. Takie postępowanie znacznie ułatwi późniejsze odzyskanie danych, w przypadku zniszczenia lub zaginięcia omawianej książeczki.
Przeczytaj również: Książki o seksie o dojrzewaniu dla dzieci – jakie wybrać?
Wirtualna książeczka zdrowia dziecka
Narodowy Fundusz Zdrowia nie zdecydował się jeszcze niestety na zastąpienie papierowych książeczek wirtualnymi. W 2017 roku przeprowadzona była zbiórka na dofinansowanie prywatnych prac nad aplikacją Helfi, czyli wirtualną książeczką zdrowia. W założeniu miała ona być dostępna bezpłatnie dla każdego posiadacza smartfona.
Pomysłodawcą aplikacji był Piotr Harasymczuk — lekarz i tata, który najlepiej wie, jakich informacji o dzieciach potrzebują zarówno rodzice, jak i medycy. Aplikacja miała zapewniać, m.in.: dostęp do historii medycznej dziecka w każdym miejscu na świecie, wskazówki dotyczące rozwoju dziecka czy e-konsultacje z lekarzami. Pomysł był przemyślany, ponieważ zakładał zgodność plików z rozporządzeniem o prowadzeniu dokumentacji medycznej, co oszczędzałoby czas lekarzy. Niestety pomysłodawcy nie uzyskali pełnego dofinansowania, przez co nie mogli ukończyć prac nad aplikacją. Pozostaje mieć nadzieję, że Narodowy Fundusz Zdrowia zajmie się wprowadzaniem zmian odpowiadających rozwojowi technologii informatycznych i rzeczywistym potrzebom rodziców, w tym m.in. zastąpieniem papierowej książeczki zdrowia jej wersję elektroniczną.
Bibliografia
- A. Mastalerz-Migas, „Książeczka zdrowia dziecka jako dokumentacja medyczna”, Lekarz POZ 1/2016, s. 83-84
- Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej polskiej poz. 666: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania, załącznik nr 3: Książeczka Zdrowia Dziecka, dostęp online: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20200000666/O/D20200666.pdf
- https://zekspertemodzieciach.pl/zgubiona-ksiazeczka-zdrowia-dziecka/
- https://fathers.pl/elektroniczna-ksiazeczka-zdrowia/
- https://wspieram.to/helfi
Anna Gilewska
Kosmetolog
Licencjonowany kosmetolog (temat pracy dyplomowej: „Pielęgnacja skóry dotkniętej trądzikiem pospolitym w gabinecie kosmetologa oparta o wybrane metody aparaturowe”) i magister administracji na specjalizacji zarządzania ochroną zdrowia (temat pracy magisterskiej: „Prawne i organizacyjne uwarunkowania wykonywania zabiegów kosmetycznych”). Propagatorka zdrowego trybu życia oraz kosmetyków naturalnych. Poszerza swoją wiedzę na kongresach i targach branżowych. Interesuje się psychologią i medycyną komplementarną.
Komentarze i opinie (0)