Nieodłączną częścią każdego z nas jest sfera seksualna. Seks dostarcza nam przyjemności, rozluźnia, nierzadko jest miernikiem temperatury w związku. Stanowi również drogę do prokreacji, czyli posiadania dzieci. Niektóre osoby odczuwają jednak paniczny lęk przed stosunkiem. Jest to tak zwana genofobia, która najczęściej wykształca się na skutek traumatycznych doświadczeń.
Genofobia (strach przed seksem) – przyczyny, objawy, leczenie
Co to jest genofobia?
Genofobia to po prostu silny lęk przed seksem. Mówiąc o tym zaburzeniu, należy jednak jasno wskazać, że nie ma on charakteru niewielkiego stresu, jaki towarzyszy wielu osobom zwłaszcza na początku relacji. Chcemy wówczas wypaść przed partnerem jak najlepiej, a pojawiający się stres działa mobilizująco. Genofobia to irracjonalny lęk, z którym cierpiąca na nią osoba nie potrafi sobie poradzić. Konsekwencją jest unikanie współżycia. Seks staje się tematem tabu, co sprawia, że nie można cieszyć się stosunkiem płciowym. Osoby zmagające się z genofobią najczęściej w ogóle nie współżyją.
Jak się objawia genofobia?
Genofobia to przede wszystkim silne objawy lękowe. To oznacza, że osoba cierpiąca na to zaburzenie zmaga się z takimi dolegliwościami, jak:
- nasilone pocenie;
- drżenie rąk;
- problemy z oddychaniem;
- przyspieszone bicie serca.
Pojawić może się również suchość w ustach. Należy wyraźnie zaznaczyć, że symptomy mogą pojawić się nie tylko w sytuacjach ewidentnie kojarzących się z bliskością i seksem. Już sama myśl na temat stosunku seksualnego może sprowokować wyzwolenie reakcji lękowej. Również wszystko to, co kojarzy się z aktem seksualnym może być przyczyną wystąpienia objawów.
Osoby cierpiące na genofobię bardzo często robią wszystko, aby uniknąć zbliżeń. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni mogą na przykład zaniedbywać higienę po to, aby nie być atrakcyjnymi dla partnera.
Jakie są przyczyny lęku przed seksem?
Genofobia może mieć różne podłoże. Warto zaznaczyć, że zaburzenie to może występować zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. W obu przypadkach przyczyny mogą być bardzo podobne. Najczęściej za paniczny lęk przed seksem odpowiadają przykre, a nierzadko wręcz traumatyczne doświadczenia. Zaburzenie to często rozwija się u osób, które były ofiarą:
- gwałtu;
- wykorzystania seksualnego.
Bliskość i seks kojarzą się wówczas z bólem, cierpieniem, przymusem. Genofobia może być wynikiem również problemów medycznych. W przypadku panów bardzo często stoi za nią przedwczesny wytrysk. Jeśli chodzi o panie, to ciężki poród również może doprowadzić do powstania tego zaburzenia. Lęk przed seksem często występuje u kobiet, które zmagają się z problemem nietrzymania moczu.
Zdarza się, że genofobia jest konsekwencją klimatu panującego w domu rodzinnym. Osoby dorastające w przekonaniu, że seks jest czymś złym, brudnym mogą w dorosłym życiu zmagać się z tym zaburzeniem.
Ustalenie podłoża problemu jest niezwykle ważne dla sporządzenia odpowiedniego planu leczenia. Pamiętaj, że strach przed zbliżeniem można wyeliminować.
Czy genofobię można leczyć?
Genofobia jest zaburzeniem, które istotnie wpływa na jakość życia seksualnego. Co więcej, u osób nią dotkniętych życie seksualne praktycznie nie istnieje. Stosunek płciowy postrzegany jest bowiem jako coś zagrażającego, wywołującego ból i cierpienie. W efekcie osoby cierpiące na genofobię robią wszystko, aby uniknąć seksu. Dlatego tak ważne jest, aby podjąć odpowiednie leczenie genofobii. Tym, co pomaga w wielu przypadkach jest połączenie terapii z leczeniem farmakologicznym. Pomocne okazują się być niektóre antydepresanty.
Jeśli chodzi o psychoterapię, to zalecanym nurtem jest poznawczo-behawioralny. W przypadku zaburzeń lękowych, a do takich zaliczana jest genofobia, jest to terapia pierwszego wyboru. Obejmuje ona psychoedukację w zakresie zaburzenia, a także odpowiednio dobrane techniki, które ukierunkowane są na redukcję lęki. Terapeuta pomaga pacjentowi nauczyć się opanowywać objawy takie jak szybszy oddech, a także przeprowadza restrukturyzację poznawczą myśli dotyczących seksu i bliskości. Leczenie może obejmować również ćwiczenia ekspozycyjne. Plusem psychoterapii poznawczo–behawioralnej jest to, że naprawdę szybko przynosi efekty. Jednocześnie wszystkie podejmowane interwencje są zaplanowane i stosowane są dopiero wtedy, kiedy pacjent wyrazi na nie zgodę.
Jedną z technik, która stosowana jest w pracy z pacjentem w nurcie poznawczo-behawioralnym jest desensytyzacja. Pierwszym krokiem, który trzeba w jej przypadku zrobić jest opracowanie wspólnie z terapeutą hierarchii bodźców wzbudzających lęk. Następnie terapeuta przeprowadza pacjenta przez każdą z sytuacji, poczynając od tych najmniej lękotwórczych.
Nie wszyscy potrafią cieszyć się stosunkiem seksualnym. Wiele osób już na samą myśl o zbliżeniu może odczuwać lęk. Na szczęście wdrożenie odpowiedniej terapii i, w niektórych przypadkach, leczenia farmakologicznego przynosi dobre efekty. Jeśli odczuwasz lęk przed seksem, nie jesteś w stanie współżyć, jednocześnie chcesz cieszyć się z bliskości z drugim człowiekiem, nie odkładaj wizyty u specjalisty na później.
Bibliografia
- Cysarz D., Zaburzenia seksualne a terapia poznawczo - behawioralna w: Seksuologia Polska, 2012, 10, 1, 41–45;
- Kratochvil S. Leczenie zaburzeń seksualnych. Czcibor-Piotrowski A. (tłum.)., Jakima S. (red.). Iskry, Warszawa 2002.
Katarzyna Krakowiak
Psycholog
Absolwentka psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II, studiów podyplomowych z zakresu seksuologii klinicznej pod kierunkiem profesora Zbigniewa Lwa-Starowicza oraz Studium Interwencji Kryzysowej. Ukończyła szereg szkoleń i kursów między innymi z zakresu metod diagnostycznych w seksuologii, technik pracy z pacjentami z hiperseksualnością, zaburzeniami preferencji seksualnych, prewencji zachowań suicydalnych. Obecnie w trakcie szkolenia psychoterapeutycznego w nurcie poznawczo-behawioralnym.
Komentarze i opinie (0)