Adopcja, czyli przysposobienie, jest uznaniem dziecka innych rodziców, z którym nie ma się więzi biologicznej, za własne. Ma ona nie tylko wymiar psychologiczny, lecz także prawny. Kto może adoptować dziecko w Polsce, a w jakich krajach adopcja możliwa jest przez pary jednopłciowe?
Adopcja dzieci przez pary jednopłciowe – wady i zalety
Spis treści
Kto może zaadoptować dziecko w Polsce?
Według powszechnie obowiązującego prawa, adopcja występuje pod nazwą – przysposobienie. To dokładnie to samo, zatem pojęcia mogą być używane zamiennie.
W Polsce dzieci mogą zostać adoptowane przez:
- Osoby, które posiadają pełną zdolność do czynności prawnych. Osiągnęły pełnoletność (18 lat lub 16 lat w przypadku kobiety, która osiągnęła dorosłość drogą zawarcia związku małżeńskiego).
- Osoby, które są starsze nie więcej niż 40 lat od przysposabianego dziecka. Między przysposabiającym a przysposobionym powinna istnieć „odpowiednia różnica wieku”. To sąd rozstrzyga w każdym przypadku, kiedy ta różnica jest wystarczająca. Przyjmuje się, że jest to właśnie maksymalnie 40 lat.
- Osoby niezależnie od stanu cywilnego. Jedynym wyjątkiem jest próba wspólnej adopcji dziecka bez ślubu – przez parę pozostającą w nieformalnym związku partnerskim. Możliwa jest adopcja dziecka bez partnera, indywidualnie przez rozwodników i osoby owdowiałe. Na adopcję mogą się zdecydować małżeństwa bezdzietne, jak i te posiadające biologiczne potomstwo.
Osoba przysposabiająca powinna posiadać odpowiednie kwalifikacje osobiste, które sprawdzi ośrodek adopcyjny w trakcie zapoznawania się z życiorysem kandydata na rodzica.
Zobacz też: Adopcja – najczęstsze pytania
Zasady adopcji dziecka w Polsce
Głównym i nadrzędnym celem adopcji jest wyłącznie dobro dziecka. Do adopcji może zostać oddana osoba małoletnia, czyli taka, która nie ukończyła jeszcze 18. roku życia i nie wstąpiła w związek małżeński. W przypadku, gdy dziecko ukończyło 13. rok życia, wymagana jest jego zgoda do orzeczenia adopcji (chyba, że nie jest do tego zdolne albo traktuje przysposabiających jako swoich rodziców).
Droga do przysposobienia wiedzie przez ośrodek adopcyjny. Adoptować można wyłącznie dziecko opuszczone , czyli takie, którego biologiczni rodzice zmarli lub żyją, jednak zrzekli się władzy rodzicielskiej lub sąd ich jej pozbawił. Przysposobienie dziecka oznacza, że władza rodzicielska naturalnych rodziców wygasa.
Do adopcji nie mogą być oddane dzieci porzucone – także te, które znalazły się w oknie życie. W pierwszej kolejności należy ustalić, kim są i gdzie znajdują się biologiczni rodzice. Niestety sprawy dotyczące pozbawienia władzy rodzicielskiej trwają bardzo długo, niekiedy nawet latami. Tym samym droga do adopcji dzieci porzuconych jest niezwykle długa i trudna.
Adopcja jest bardzo ważną decyzją, powinna być dokładnie przemyślana. Jej konsekwencje nie są odwracalne. Co ważne, matka, która zrzekła się dziecka, w ciągu 6 tygodni może zdanie zmienić. Tym samym adoptowanie dziecka przed ukończeniem 6. tygodnia życia nie jest możliwe. Nie ma możliwości zawarcia umowy, ustaleń o adopcji dziecka podczas ciąży.
Zobacz też: Na czym polega adopcja na odległość?
Pierwszy etap procesu przysposobienia wymaga od kandydatów na rodziców adopcyjnych złożenia w dowolnym ośrodku adopcyjnym w Polsce następujących dokumentów:
- wniosku o przysposobienie,
- odpisu aktu małżeństwa lub aktu urodzenia (gdy o adopcję stara się osoba samotna),
- jeśli kandydat zawarł kolejne małżeństwo konieczne jest zaświadczenie o rozwodzie,
- życiorysu kandydatów,
- zaświadczenia o niekaralności,
- dokumentów potwierdzające dochody,
- zaświadczenia od lekarza o stanie zdrowia i braku przeciwwskazań do adopcji.
Rodzic biologiczny może wskazać konkretną osobę do przysposobienia swojego dziecka (przysposobienie ze wskazaniem) – jednak może to być tylko jego małżonek bądź krewny.
Rodzice biologiczni mogą wyrazić również blankietową zgodę na przysposobienie swojego dziecka. To zgoda na adopcję bez wskazania osoby adoptującej.
Co ważne, na adopcję przez konkretną osobę zgodę muszą wyrazić również rodzice dziecka. Istnieją jednak pewne wyjątki. Zgoda rodziców biologicznych na adopcję nie jest wymagana, wówczas gdy została odebrana im władza rodzicielska lub w przypadku gdy są nieznani.
Przeczytaj też: Transpłciowe dziecko – jak mu pomóc?
Ile czasu trwa adopcja dziecka?
Do ośrodka adopcyjnego trafiają dzieci porzucone przez rodziców, pozostawione w oknie życia lub z interwencji. Niestety proces przysposobienia dziecka jest długotrwały. Od momentu rejestracji potencjalnych rodziców adopcyjnych do momentu orzeczenia sądu o adopcji mogą minąć minimum dwa lata. Często czas wydłuża się, głównie ze względu na czas oczekiwania na rozpoczęcie szkolenia dla rodziców adopcyjnych. Tym samym, zanim dziecko trafi do rodziny adopcyjnej, mija jeszcze więcej czasu, niekiedy nawet i trzy lata.
To też może Cię zainteresować: Uważny rodzic – czyli jaki?
Adopcja dzieci przez pary jednopłciowe – historia
W Polsce adopcja dzieci przez pary jednopłciowe nie jest dozwolona. Nie oznacza to, że tak jest na całym świecie. Co więcej, historia przysposobienia dzieci przez pary gejów czy lesbijek liczy już sobie kilkadziesiąt lat.
- Przed 1950 rokiem w Stanach Zjednoczonych odnotowano jeden przypadek sądowy dotyczący sprawy nad przyznaniem prawa do opieki nad dzieckiem, którego jeden z rodziców był osobą homoseksualną.
- W 1976 roku Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne przyjęło stanowisko, że „płeć, tożsamość płciowa czy orientacja seksualna naturalnych lub potencjalnych rodziców adopcyjnych bądź zastępczych nie powinny być jedyną lub główną cechą rozpatrywaną w sprawach dotyczących przyznania opieki nad dzieckiem bądź umieszczenia go w rodzinie adopcyjnej czy zastępczej”.
- W styczniu 1977 roku hrabstwo Miami-Dade na Florydzie wprowadziło prawo, które zakazało dyskryminacji na podstawie orientacji seksualnej.
- W latach 80. zapoczątkowane zostało zjawisko nazywane „lesbian baby boom” lub „gay baby boom”. Coraz więcej homoseksualistów, głównie lesbijek, zaczęło zostawać rodzicami, do czego przyczyniły się głównie techniki wspomaganego rozrodu.
- New Jersey w 1997 roku stało się pierwszym stanem USA, który zalegalizował adopcję dzieci przez pary homoseksualne.
- Holandia w 2001 roku, jako pierwsze państwo na świecie, umożliwiła parom homoseksualnym zawieranie małżeństw i adopcję dzieci.
W jakich krajach pary jednopłciowe mogą adoptować dziecko?
Lista krajów, w których pary jednopłciowe mogą wychowywać dziecko, wciąż się wydłuża. Adopcja przez związki jednopłciowe jest legalna w poniższych państwach i niektórych regionach Meksyku.
- Andora
- Austria
- Belgia
- Cypr
- Dania
- Estonia
- Finlandia
- Francja
- Grecja
- Hiszpania
- Holandia
- Irlandia
- Islandia
- Luksemburg
- Malta
- Niemcy
- Norwegia
- Portugalia
- Słowenia
- Szwajcaria
- Szwecja
- Wielka Brytania
- Włochy
Szereg innych państw rozważa taką możliwość, w tym także przyznanie prawa do adopcji parom, które są niespokrewnione z dzieckiem.
Adopcja dzieci przez pary jednopłciowe – wady i zalety
Adopcja i wychowywanie dzieci przez pary jednopłciowe, czyli gejowskie i lesbijskie, w wielu krajach jest przedmiotem kontrowersji. Zdaniem przeciwników praw osób LGTB, rodzicielstwo przez pary jednopłciowe ma negatywny wpływ na rozwój dzieci. Twierdzą, że chłopiec wychowany przez gejów również będzie gejem, a dziewczynka wychowana przez lesbijki zostanie lesbijką. Jednak nie wykazano, by orientacja seksualna rodziców miała negatywny wpływ na rozwój dzieci. Dzieci wychowywane przez pary jednopłciowe rozwijają się równie dobrze. A przekonanie, że maluchy potrzebują zarówno matki jak i ojca, nie znalazło potwierdzenia w przeprowadzonych badaniach naukowych. Co ciekawe, zdaniem niektórych naukowców umiejętności rodzicielskie par jednopłciowych są być może nawet lepsze w porównaniu do umiejętności heteroseksualnych rodziców.
Opublikowano: 14.12.2021;
Oceń:
4.8
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 10.05.2022
opublikowany 18.05.2022
opublikowany 15.07.2024