Zaparcia w ciąży – jakie są ich najczęstsze przyczyny?
Zaparcia w ciąży wynikają z kilku współistniejących czynników. Istotną rolę odgrywają tutaj zmiany hormonalne, a przede wszystkim – wzrost stężenia progesteronu, który zwiększa relaksację mięśni gładkich, w tym mięśni jelita grubego. Zmniejszona perystaltyka przewodu pokarmowego powoduje spowolnienie przesuwania się treści pokarmowej w układzie trawiennym, co sprzyja gromadzeniu mas kałowych w jelitach i utrudnia ciężarnej wypróżnienie.
Kolejnym czynnikiem jest powiększająca się w miarę rozwoju ciąży macica, która uciska jelita, co również zaburza ich pracę.
Równie istotny jest ograniczony poziom aktywności fizycznej przyszłej mamy oraz niekorzystne zmiany nawyków żywieniowych. Dieta uboga w błonnik i niedostateczne nawodnienie organizmu tylko nasilają problemy z zaparciami.
Czym są czopki glicerynowe i jak działają?
Czopki glicerynowe to preparaty doodbytnicze uznawane za wyrób medyczny, które działają miejscowo w obrębie jelita grubego. Ich podstawowym składnikiem aktywnym jest glicerol (gliceryna) – substancja osmotycznie czynna, która poprzez zwiększenie uwodnienia mas kałowych, ułatwia ich przesuwanie i wydalenie.
Czopki glicerynowe działają delikatnie drażniąco na błonę śluzową odbytnicy, co stymuluje odruch defekacji. Często w ich składzie znajduje się również wodorowęglan sodu, który reagując z kwasem – np. cytrynowym – wydziela dwutlenek węgla i dodatkowo ułatwia proces wypróżnienia przez zwiększenie objętości w odbytnicy. Czopki musujące zawierają kombinację substancji, które pod wpływem ciepła organizmu uwalniają gaz, działając delikatnie rozpychająco. Efekt działania, czyli wypróżnienie, następuje zazwyczaj w ciągu godziny od podania czopka.
Przeczytaj również:
Upławy w ciąży – przyczyny, objawy, sposoby
Czopki glicerynowe w ciąży – czy to bezpieczna metoda na zaparcia?
Czopki glicerynowe uznawane są za bezpieczne do stosowania w ciąży, pod warunkiem że przyszła mama będzie ich używać zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.
Wspomniane wyżej wyroby medyczne nie wchłaniają się do krwiobiegu, dzięki czemu nie wywierają działania ogólnoustrojowego. Ich działanie ogranicza się do lokalnego podrażnienia błony śluzowej odbytnicy.
Pomimo to stosowanie czopków glicerynowych w ciąży powinno być poprzedzone konsultacją z lekarzem – zwłaszcza u kobiet z ciążą zagrożoną, ryzykiem poronienia lub przedwczesnego porodu. Warto dodać, że regularne stosowanie środków przeczyszczających może prowadzić do uzależnienia jelit od bodźców zewnętrznych i wtórnego osłabienia ich perystaltyki.
Stosowanie czopków glicerynowych w ciąży – jak wygląda poprawny sposób podania czopka?
Aplikacja czopka odbywa się doodbytniczo. Najlepiej przeprowadzić ją w pozycji leżącej na lewym boku, z nogami ugiętymi w stawach biodrowych i kolanowych. Przed podaniem czopka należy umyć ręce oraz – jeśli to konieczne – nawilżyć koniec czopka wodą lub żelowym lubrykantem.
Czopek glicerynowy należy wprowadzić w całości do odbytu, ale trzeba to zrobić ostrożnie, aby nie uszkodzić delikatnej błony śluzowej. Następnie trzeba odczekać kilka minut w pozycji leżącej, aż czopek rozpuści się wewnątrz ciała.
Czopki glicerynowe w ciąży – jak często można je stosować?
Czopki glicerynowe stosuje się doraźnie, w przypadku braku wypróżnienia przez kilka dni lub przy nasilonych dolegliwościach związanych z zaparciami. Większość producentów zaleca stosowanie jednego czopka dziennie, maksymalnie przez kilka dni z rzędu.
Nie powinno się stosować czopków glicerynowych przewlekle, gdyż może to prowadzić do zaburzenia naturalnych mechanizmów defekacji.
Jeśli zaparcia w ciąży utrzymują się przez dłuższy czas, należy omówić dalsze postępowanie z lekarzem prowadzącym.
Czopki glicerynowe w ciąży – czy to preparat dostępny bez recepty?
Choć czopki glicerynowe można kupić bez recepty w każdej aptece, to w przypadku kobiet ciężarnych warto przedtem poradzić się farmaceuty lub lekarza, zwłaszcza jeśli ciąża jest wysokiego ryzyka.
Kiedy wziąć czopek glicerynowy przed porodem?
Niektórzy lekarze rekomendują zastosowanie czopka glicerynowego przed porodem, aby opróżnić jelita i ułatwić przebieg akcji porodowej. Taki zabieg może być wykonany w warunkach domowych lub szpitalnych i zazwyczaj wykonuje się go w dniu spodziewanego porodu lub po wystąpieniu pierwszych oznak rozpoczynającej się akcji porodowej.
Wlewki doodbytnicze – co to i jak ułatwiają wypróżnienie?
Wlewki doodbytnicze (tzw. mikrowlewki lub lewatywy) to preparaty w płynnej formie, które aplikuje się bezpośrednio do odbytnicy za pomocą elastycznego aplikatora. Działają głównie przez mechaniczne rozluźnienie zalegających mas kałowych oraz zwiększenie ciśnienia w świetle jelita, co pobudza odruch defekacji. Substancje zawarte we wlewkach, np. glicerol, sorbitol lub fosforany, przyciągają wodę, zmiękczają stolec i ułatwiają jego przesuwanie w kierunku odbytu. Efekt przeczyszczający pojawia się zwykle w ciągu kilkunastu minut. Wlewki – podobnie jak czopki glicerynowe – stosuje się doraźnie i tylko po konsultacji z lekarzem, zwłaszcza w okresie ciąży.
Przeczytaj również:
Metaliczny posmak w ustach w ciąży
Naturalne metody na zaparcia w ciąży – co jeszcze może pomóc?
Większość kobiet cierpi na zaparcia w ciąży. Część z nich poszukuje naturalnych metod, które pomogą przywrócić prawidłowy rytm wypróżnień. Co ma szansę zadziałać?
Suszone owoce spożywane w rozsądnych ilościach – np. suszone śliwki, suszone morele.
Dieta bogata w błonnik, który zwiększa objętość mas kałowych i ułatwia ich pasaż jelitowy (źródłem błonnika są: świeże warzywa, otręby pszenne, siemię lniane, pełnoziarniste pieczywo, makarony).
Picie odpowiedniej ilości wody – 2–2,5 l dziennie.
Aktywność fizyczna dopasowana do możliwości i preferencji przyszłej mamy.
Powyższe działania wspierają naturalną perystaltykę jelit i pomagają utrzymać regularność wypróżnień. Warto wprowadzać je do codziennej rutyny już na wczesnym etapie ciąży.
