O tym, jak wyglądają piersi w czasie ciąży, decydują zmiany hormonalne zachodzące w tym czasie w ciele kobiety. Ból piersi i wrażliwość sutków na dotyk stanowią jeden z pierwszych objawów ciąży. Brodawki stają się ciemne, a na ich otoczce mogą pojawić się grudki. Piersi powiększają się i przygotowują do produkcji pokarmu, dlatego często występuje też wyciek z sutka. Aby uniknąć nadmiernego rozciągnięcia skóry i powstania rozstępów na piersiach, należy odpowiednio pielęgnować biust.
Sutki w ciąży – jak wyglądają piersi i brodawki w ciąży?
Jak wyglądają piersi i sutki w ciąży?
Piersi w ciąży ulegają zmianom pod wpływem wahań stężeń hormonów zachodzących w organizmie kobiety. Gruczoły mlekowe rozrastają się, przygotowując się do produkcji mleka – pokarmu dla noworodka. Poszerzeniu ulegają przewody wyprowadzające mleko z sutka, aby umożliwić dziecku ssanie. Jeżeli proces ten zachodzi zbyt szybko, często dochodzi do powstania rozstępów na piersiach.
Wygląd sutków w okresie ciąży także ulega zmianie. Na skutek rozszerzenia światła brodawek pod wpływem estrogenów oraz zwiększonego przepływu krwi przez piersi na powierzchni skóry sutków mogą pojawić się widoczne naczynka. Brodawka sutkowa i jej otoczka podczas ciąży pod wpływem hormonów zmienia zabarwienie na kolor ciemniejszy. Na obrzeżach otoczki brodawki sutkowej powiększeniu ulegają gruczoły łojowe, stąd pojawiające się wokół nich grudki. Wciągnięte, wklęsłe brodawki nie stanowią przeszkody w karmieniu piersią, ponieważ dziecko obejmuje ustami sutek oraz całą otoczkę.
Ból piersi w ciąży – dlaczego piersi są obolałe i wrażliwe na dotyk?
Już we wczesnej ciąży zmiany w piersiach postępują dynamicznie. Część kobiet zauważa ból piersi jako pierwszy objaw ciąży. Pierś staje się tkliwa, czasem wręcz bolesna, co spowodowane jest szybkim powiększaniem się gruczołu i rozciąganiem tkanek.
Często kobiety zauważają, że pierś boli przy dotyku lub dotychczas noszona bielizna jest niewygodna. Naciągająca się skóra piersi, szczególnie sucha, staje się napięta, co powoduje swędzenie piersi. Ból sutków w ciąży zwykle ustępuje pod koniec pierwszego trymestru.
Biust może powiększyć się w trakcie ciąży nawet o 3 rozmiary stanika. Zdarza się że powiększenie piersi jest niesymetryczne, jednak jakiekolwiek niepokojące dla kobiety zmiany kształtu sutka najlepiej zgłosić swojemu lekarzowi. Wyjątkowo bolesne piersi, zwłaszcza jeśli towarzyszą im objawy ogólne, tj. gorączka, mogą świadczyć o zapaleniu gruczołu mlekowego i należy skonsultować się ze swoim ginekologiem.
Poznaj również: Kalendarz ciąży
Siara – co oznacza wydzielina z brodawki?
Mniej więcej od 20. tygodnia trwania ciąży można zaobserwować pojawienie się żółtej, przezroczystej substancji wyciekającej z sutków. Jest to siara, czyli pierwsze mleko. Różni się ona składem od mleka dojrzałego i jest przeznaczona dla noworodka w pierwszych dniach życia. Zawiera dużą ilość białka oraz przeciwciał, które pomagają w dojrzewaniu przewodu pokarmowego dziecka.
Niewielkie wyciekanie siary z piersi w trakcie ciąży jest fizjologiczne i świadczy o gotowości gruczołów do karmienia piersią dziecka. U niektórych kobiet nie zauważa się wycieku wydzieliny z sutków aż do dnia porodu, nie świadczy to jednak o braku pokarmu.
Najwięcej pokarmu sutki zaczynają wydzielać dopiero po porodzie. Podczas porodu wydzielany jest hormon oksytocyna, który wraz z prolaktyną odpowiada za proces laktacji (tworzenia i wydzielania mleka). Później wytwarzanie mleka stymulowane jest przez przystawianie dziecka do piersi. Wyciekanie pokarmu może zdarzyć się w ciąży podczas stosunku, na skutek drażnienia sutków.
Zmiany w piersiach – co powinno niepokoić?
Piersi i brodawki sutkowe w ciąży ulegają wielu przemianom. Zmienia się ich kształt, wielkość, zabarwienie. Jednak są zmiany, które powinny być dokładnie zbadane przez lekarza ginekologa. Do lekarza należy się zgłosić gdy:
- wyczuwa się guzek w piersi, szczególnie nieprzesuwalny względem podłoża;
- wydzielina z piersi ma kolor krwisty;
- pierś bardzo boli, jest zaczerwieniona i pojawia się gorączka.
Piersi w trakcie ciąży są podatne na zapalenia, dlatego pojawienie się bolącego guzka w piersi oraz zaczerwienienie i gorączka wymagają konsultacji z ginekologiem. Ciąża nie jest niestety uprzywilejowanym czasem w życiu kobiety i również wtedy mogą pojawić się nowotwory piersi, dlatego wszelkie odbiegające od normy zmiany w piersiach należy dokładnie obserwować i w razie wątpliwości zasięgnąć porady lekarza.
Jak dbać o piersi w ciąży?
Prawidłowa pielęgnacja piersi w ciąży polega przede wszystkim na noszeniu odpowiedniej, dopasowanej bielizny. Biustonosz ciążowy nie może być za mały, ani za duży. Większość kobiet wybiera bieliznę miękką, czasem np. staniki sportowe – muszą one jednak wystarczająco podtrzymywać biust, aby ograniczyć jego rozciąganie. Staniki z fiszbinami nie są przeciwwskazane, należy jednak zwrócić uwagę, aby obejmowały pierś w całości i nie uciskały gruczołu.
Co jeszcze jest ważne w pielęgnacji piersi w ciąży? Swędzenie piersi mogą złagodzić kremy nawilżające. Rozstępy na piersiach pojawiają się zwykle u kobiet, które już wcześniej miały do tego predyspozycje (rozstępy na udach, brzuchu). Aby ograniczyć ich powstawanie, można stosować specjalistyczne maści oraz kremy.
Bolesność piersi w pierwszym trymestrze mija samoistnie. Można spróbować przyjmować przeciwbólowo paracetamol, jednak jego skuteczność jest nikła. Pomoce mogą być masaże piersi wykonywane wodą – na przemian ciepłą i chłodną. Nie ma konieczności hartowania piersi w trakcie ciąży.
Bibliografia
- Położnictwo. Ciąża prawidłowa i powikłana. Steven G. Gabbe, Jennifer R. Niebyl, Joe Simpson, Przemysław Oszukowski, Joe Leigh Simpson. Red. wydania polskiego: Przemysław Oszukowski, Romuald Dębski. Rok wydania: 2014.
- Położnictwo Podręcznik dla położnych i pielęgniarek. Redakcja naukowa: Grzegorz H. Bręborowicz. Warszawa, 2019.
Weronika Węgrzynowska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Obecnie lekarz stażysta w szpitalu w Łowiczu.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 07.09.2022