Obrzęki w ciąży – jak sobie z nimi poradzić?

Skąd się biorą obrzęki?

Odkąd zaszłaś w ciążę (czyli już w pierwszym trymestrze ciąży), w twoich tkankach gromadzi się nadmiar płynów – organizm zatrzymuje wodę na wypadek, gdyby podczas porodu doszło do nagłej utraty dużej ilości krwi i konieczne było uzupełnienie płynów ustrojowych. To jednak nie wszystko: nie bez znaczenia jest też zwiększona nawet o 2,5 litra objętość krwi krążącej w ciele kobiety, której odpływ z dolnych części ciała może dodatkowo zostać zaburzony przez ucisk macicy na żyły biodrowe. W efekcie krew zatrzymuje się, powodując obrzęki.

Co jeszcze sprawia, że opuchlizna jest większa i bardziej dokuczliwa?

• Długie pozostawanie w pozycji stojącej lub siedzącej – sprawne krążenie krwi staje się jeszcze trudniejsze i pojawiają się obrzęki kończyn dolnych.
• Wysoka temperatura – bardziej cierpią te kobiety, których ostatnie miesiące i tygodnie ciąży przypadają na miesiące letnie.
• Zbyt szybkie bądź nadmierne przybieranie na wadze.
• Ciąża mnoga.

Jak walczyć z opuchlizną?

1. Jak najczęściej unoś stopy w górę: opieraj nogi na podwyższeniu, kiedy siedzisz albo leżysz. Jeśli w pracy długie godziny spędzasz siedząc przy biurku, zadbaj o niewielki podnóżek, który umożliwi ci trzymanie stóp wyżej.
2. Gdy siedzisz, wykonuj proste ćwiczenia: okrężne ruchy stopami, zginanie palców u stóp, naprzemienne uginanie i prostowanie nóg w kolanach. Nigdy nie zakładaj nogi na nogę.
3. Staraj się wypoczywać i spać na lewym boku, by ułatwić przepływ krwi z dolnych partii ciała w kierunku serca.
4. Nie siedź ani nie stój zbyt długo w jednej pozycji – częste przerwy wykorzystuj na rozprostowanie nóg i rozruszanie się.
5. Noś wygodne, najlepiej skórzane buty na obcasie nie wyższym niż 4-5 cm.
6. Zrezygnuj z podkolanówek, których ściągacze uciskają łydki i utrudniają sprawne krążenie krwi, tym samym powodując puchnięcie nóg.
7. Nie zapominaj o zdrowej, zróżnicowanej diecie bogatej we wszystkie ważne składniki odżywcze. Unikaj pustych kalorii i fast-foodów.
8. Pij przynajmniej 8 szklanek niegazowanej wody mineralnej dziennie – wbrew pozorom zapobiegniesz w ten sposób gromadzeniu się nadmiaru wody w tkankach.
9. Bądź aktywna fizycznie. Wybieraj takie formy ruchu, jak: spacery, pływanie, jazda na rowerze stacjonarnym, gimnastyka w wodzie.
10. Unikaj gorących kąpieli, a same nogi mocz w chłodnej wodzie.

Kiedy obrzęki są niebezpieczne?

Męczą cię nienaturalnie duże obrzęki pojawiające się w nietypowych miejscach na ciele? Uważaj, to może być objaw poważnej w skutkach komplikacji – tzw. zatrucia ciążowego, czyli gestozy, której towarzyszy także nadciśnienie oraz białkomocz. Nieleczone zatrucie z kolei prowadzi do tzw. stanu przedrzucawkowego i rzucawki, zwiększa też ryzyko porodu przedwczesnego, odklejenia się łożyska i zaburzeń rozwoju dziecka.

Zgłoś się do lekarza, gdy tylko zauważysz niepokojące symptomy:

• wyjątkowo duże i gwałtowne puchnięcie i obrzęki nóg, kostek i dłoni,
• obrzęki na twarzy i wokół oczu,
• nierównomierna opuchlizna obejmująca tylko jedną stronę ciała,
• ból pojawiający się w okolicach obrzękniętych miejsc,
• nudności i wymioty,
• silny ból głow,
• ból w nadbrzuszu,
• zaburzenia widzenia.

Pamiętaj, że jeżeli przed ciążą cierpiałaś na nadciśnienie tętnicze, chorujesz na cukrzycę, albo miałaś problemy z nerkami, to ryzyko rozwinięcia się zatrucia ciążowego jest u ciebie wyższe. Częściej z chorobą zmagają się też kobiety w pierwszej ciąży oraz w ciąży mnogiej.

Uwaga! Niekiedy zdarza się, że ciężarnej kobiecie trudno zauważyć obrzęk nóg lub innych części ciała. O tzw. obrzękach ukrytych mówi się, gdy nadmiar płynów rozkłada się równomiernie w tkance podskórnej, nie tworząc opuchlizny w jednym tylko miejscu, ale na dużej powierzchni ciała. Podejrzewasz, że to właśnie cię spotkało? Wykonaj prosty test: naciśnij palcem skórę podudzia i obserwuj, jak szybko zniknie powstałe wgłębienie. Jeśli po kilku sekundach wciąż jest widoczne, prawdopodobnie powiększony obwód ud i łydek to wcale nie ciążowe kilogramy, ale obrzęk.