Czy jeśli ciąża przebiega prawidłowo, kobieta może korzystać z sauny? Bezpieczeństwo sauny w ciąży nie jest jednoznaczne. Mimo wielu zalet, korzystanie z sauny w pierwszych tygodniach po zapłodnieniu może mieć negatywny wpływ na płód. Jeżeli nie ma przeciwwskazań, do sauny – najlepiej suchej zamiast parowej – udać się na późniejszych etapach ciąży. Ostrożność należy zachować również w przypadku jacuzzi i gorących kąpieli.
Sauna w ciąży – czy można, czy jest bezpieczna, czy może zaszkodzić?
Sauna – zalety korzystania
Historia sauny fińskiej sięga ponad 2000 lat. Najwięcej badań na temat wpływu sauny na zdrowie pochodzi z krajów skandynawskich. To właśnie tam sauna jest najbardziej popularna, a w Finlandii można ją spotkać w niemal każdym domu.
Zdrowotne zalety sauny są dość liczne. Uważa się, że pobyt w saunie obniża ciśnienie tętnicze krwi, stymuluje układ odpornościowy, działa pozytywnie na autonomiczny układ nerwowy oraz poprawia działanie układu krążenia.
Fińscy naukowcy przeprowadzili badania, w których wykazali, że wizyty w saunie 2–3 razy w tygodniu zmniejszają ryzyko rozwoju nadciśnienia o 24 proc. oraz o 14 proc. ryzyko udaru mózgu. Z kolei częstsze wizyty, 4–7 razy w tygodniu, zmniejszają to ryzyko odpowiednio o 46 proc. i 61 proc.
Korzystanie z sauny ma wspomagające działanie lecznicze w następujących schorzeniach:
- bóle przewlekłe pochodzenia mięśniowo-stawowego,
- kontrolowane nadciśnienie tętnicze i niewydolność krążenia,
- reumatologiczne zapalenie stawów (RZS) oraz zesztywniające zapalanie stawów,
- fibromialgia,
- zespół przewlekłego zmęczenia,
- zaburzenia snu,
- depresja,
- astma oskrzelowa,
- przewlekłe zapalenie oskrzeli.
Nie ma ograniczeń co do tego, jak często można korzystać z sauny. Można robić to nawet codziennie.
Czy w okresie ciąży można korzystać z sauny?
O prozdrowotnym działaniu sauny mówi się dużo. Jednak korzystanie z sauny w ciąży ma zarówno przeciwników, jak i zwolenników wśród lekarzy oraz specjalistów.
To co jest pewne – nie zaleca się korzystania z sauny kobietom w ciąży, które nigdy wcześniej tego nie robiły. Jeśli natomiast kobieta przed zajściem w ciążę systematycznie i regularnie korzystała z sauny, może to robić również w czasie ciąży, ale z zastosowaniem kilku zasad:
- nie należy korzystać z sauny w pierwszym trymestrze ciąży,
- temperatura w saunie nie powinna przekraczać 70° C,
- czas przebywania w saunie nie powinien być dłuższy niż 10–15 minut,
- sauna sucha jest bezpieczniejsza dla kobiety w ciąży niż sauna parowa.
Po pionizacji i wyjściu z sauny powinno się uważać na zawroty głowy związane ze spadkiem ciśnienia tętniczego. Ciężarna przed wejściem do sauny powinna zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, natomiast po wyjściu – unikać zimnego prysznica. Zamiast sauny parowej, w ciąży wybierajmy saunę suchą, w której ciało nagrzewa się wolniej.
Jeśli kobieta ciężarna leczy się z powodu chorób przewlekłych lub ciąża jest powikłana, bezwzględnie należy skonsultować z lekarzem ewentualną możliwość korzystania z sauny.
Sauna w pierwszych tygodniach ciąży – wpływ sauny na płód
Wpływ sauny na płodność oraz przebieg ciąży nie został do końca poznany, jednak istnieje przypuszczenie, że korzystanie z niej może mieć negatywne skutki. Dlaczego?
Temperatura w saunach sięga od 60 do 120° C. Płód w macicy nie ma rozwiniętej tak zwanej termoregulacji, a to oznacza, że źle znosi duże wzrosty temperatury otoczenia. Badania wykazały, że ekspozycja płodu w pierwszym trymestrze na ekstremalnie wysokie temperatury zwiększa ryzyko rozwoju wad ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego też nie zaleca się kobietom korzystania z saun w początkowej ciąży, po zapłodnieniu (pierwszy trymestr). Uważa się również, że nierozważne korzystanie z sauny w trakcie ciąży może przyczynić się do poronienia oraz wrodzonych wad serca (szczególnie ubytek przegrody międzykomorowej i przetrwały przewód tętniczy).
Ciężarna musi pamiętać, że korzystanie z sauny, nie tylko na początku ciąży, wiąże się z gwałtownym spadkiem ciśnienia tętniczego i ryzykiem następczych omdleń. Zbyt częste i długie przesiadywanie w saunie może skutkować odwodnieniem i zaburzeniami elektrolitowymi. Skutkiem korzystania z sauny w ciąży (i nie tylko) bywa oparzenie skóry oraz przegrzanie organizmu, jeżeli nie wiemy, jak robić to poprawnie.
Jacuzzi w ciąży – czy to bezpieczne?
Korzystanie z jacuzzi i gorących kąpieli w ciąży wiążę się z podobnym ryzykiem, jak w przypadku sauny. Z tą różnicą, że w gorącej wodzie ciało nagrzewa się szybciej niż w saunie suchej. Optymalna temperatura wody w kąpieli czy jacuzzi dla kobiet w ciąży to około 35 °C.
Dodatkowo kąpiele w jacuzzi w czasie ciąży, ale i poza nią, wiążą się z ryzykiem zakażenia i rozwoju infekcji układu moczowo-płciowego. A ponieważ kobiety spodziewające się dziecka są bardziej podatne na infekcje okolic intymnych, jest to kolejny argument przemawiający przeciwko korzystaniu z jacuzzi w ciąży. Każda infekcja układu moczowo-płciowego w ciąży zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu oraz tak zwanej infekcji wstępującej.
Nierozsądne i nieprzemyślane korzystanie z jacuzzi i sauny w ciąży, może być niebezpieczne zarówno dla przyszłej mamy, jak i dla rozwijającego się płodu. Dlatego warto to wcześniej skonsultować z lekarzem
Czy dzieci mogą chodzić do sauny?
Tak. W przypadku zdrowych dzieci nie ma przeciwwskazań. Uważa się nawet, że pobyt w saunie zwiększa odporność i sprawia, że maluchy są spokojniejsze i łatwiej zasypiają.
Zwolennicy sauny często przekonują, że można się do niej wybrać już z niemowlakiem. Zwykle podpierają się przykładem Finów, którzy zabierają do sauny malutkie dzieci. W Finlandii rzeczywiście jest ona niemal świętym miejscem i obowiązkowym celem rodzinnych wycieczek. Finowie znają ją doskonale, wiedzą jak bezpiecznie z niej korzystać i są w stanie błyskawicznie dostrzec u dziecka ewentualne nieprawidłowe reakcje na saunę.
W Polsce sauna jest zdecydowanie mniej popularna i zdecydowanie mniej o niej wiemy. Dlatego pomysł, by pierwszy raz pójść do niej z dzieckiem, kiedy będzie miało 3 lata, wydaje się być rozsądnym. Malec w tym wieku potrafi już powiedzieć, że źle się czuje. Zwykle umie już też korzystać z nocnika, więc może przebywać w saunie nago (tak jest najzdrowiej). Poza tym jest już w stanie dostosować się do niektórych zasad i możemy wytłumaczyć mu np., że sauna jest miejscem, w którym trzeba zachować ciszę.
Przed wejściem do sauny dziecko:
- Powinno zostać umyte pod prysznicem. Potem trzeba wytrzeć jego ciało do sucha.
- Nie powinno jeść i pić.
- Musi zdjąć wszelkie metalowe ozdoby, jak np. kolczyki (w przeciwnym razie mogłoby się poparzyć).
W saunie powinno siedzieć na swoim ręczniku, na najniższej półce. Jeśli powie, że źle się czuje albo będzie chciało wyjść, należy od razu opuścić saunę.
Pierwsza wizyta w saunie powinna trwać minutę. Po wyjściu trzeba dziecko opłukać letnią (nie zimną!) wodą, dać mu pić i pozwolić kilka minut odpocząć. Tego dnia nie powinno już ponownie wchodzić do sauny. Na kolejną wizytę trzeba poczekać tydzień. Stopniowo można wydłużać czas przebywania w saunie do ok. 6 minut.
Bibliografia
- https://www.healthline.com/health/pregnancy/sauna
Agnieszka Foryś
lekarz
Tworzy teksty dotyczące kwestii zdrowia i pielęgnacji dziecka. Jej opracowania są przystępne i pomagają młodej mamie uporać się z codziennymi trudami macierzyństwa.
Komentarze i opinie (0)