Przyczyną niskiego ciśnienia w ciąży są najczęściej fizjologiczne zmiany zachodzące w organizmie kobiety. Do normy można przywrócić je domowymi sposobami. Jeśli jednak zbyt niskie ciśnienie krwi daje objawy w postaci mroczków przed oczami, duszności czy omdleń, należy zgłosić się do lekarza. Powodem problemów może być anemia czy niedoczynność tarczycy. Nieleczone niedociśnienie jest groźne zarówno dla matki, jak i dla dziecka.
Niskie ciśnienie w ciąży – przyczyny, jak podwyższyć, kiedy do szpitala?
- Niskie ciśnienie w ciąży i wysoki puls – co to znaczy?
- Jakie są przyczyny niskiego ciśnienia krwi w czasie ciąży?
- Objawy niskiego ciśnienia – jak rozpoznać zbyt niskie ciśnienie?
- Czym grozi niskie ciśnienie w ciąży?
- Jak podnieść ciśnienie w ciąży?
- Za niskie ciśnienie u ciężarnej – kiedy do szpitala?
Niskie ciśnienie w ciąży i wysoki puls – co to znaczy?
W czasie ciąży w ustroju kobiety zachodzi szereg zmian, będących wynikiem zachodzących przemian gospodarki hormonalnej. Jedną z tych zmian jest zwiększenie objętości krwi krążącej w naczyniach – a dokładnie wzrost objętości o około 40–50 proc. Ponadto naczynia krwionośne pod wpływem działania hormonów rozszerzają się, a więc zmniejsza się opór naczyniowy. W konsekwencji prowadzi to do spadku ciśnienia tętniczego. Organizm, chcąc zapewnić odpowiednie ukrwienie narządów i tkanek, kompensuje za niskie ciśnienie krwi poprzez przyspieszenie akcji serca – stąd konstelacja objawów niskiego ciśnienia i wysokiego pulsu.
Ciśnienie w ciąży spada stopniowo w I i II trymestrze, osiągając najniższe wartości około 24 tygodnia ciąży. Zazwyczaj już w III trymestrze notuje się wzrost i powrót do prawidłowego ciśnienia w ciąży. Jednakże niskie ciśnienie pod koniec ciąży wcale nie świadczy o patologii. I często wraca do normy, ale dopiero po porodzie.
Ciśnienie w ciąży spada średnio o 5–10 mmHg i 15 mmHg – odpowiednio ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.
Jakie są przyczyny niskiego ciśnienia krwi w czasie ciąży?
Niskie ciśnienie tętnicze w ciąży jest wynikiem opisanych wyżej zmian zachodzących w organizmie kobiety. Jednak istnieją czynniki, które sprzyjają i potęgują spadek ciśnienia, a więc i pojawienie się niepożądanych objawów.
Kiedy ciśnienie w ciąży jest za niskie, winne mogą być następujące czynniki:
- długi odpoczynek w łóżku (pozycja leżąca);
- odwodnienie (np. będące wynikiem wymiotów – niewystarczające nawodnienie to najczęstsza przyczyna niskiego ciśnienia na początku ciąży);
- niedożywienie;
- krwawienie;
- anemia (niedokrwistość);
- zaburzenia endokrynologiczne (np. niedoczynność tarczycy).
Za obniżone ciśnienia w ciąży mogą odpowiadać również reakcje alergiczne (wywołane np. ukąszeniem przez osę), infekcje oraz przyjmowanie niektórych leków.
Objawy niskiego ciśnienia – jak rozpoznać zbyt niskie ciśnienie?
Kiedy przyczyna ciśnienia poniżej normy w ciąży jest fizjologiczna, spadek ten zwykle nie daje żadnych oznak. Objawy niedociśnienia u kobiet ciężarnych występują zdecydowanie rzadziej niż nadciśnienie u ciężarnych.
Nieprzyjemne objawy, jakie mogą wiązać się ze zbyt niskim ciśnieniem w ciąży, wiążą się zazwyczaj z szybką pionizacją – tzn. zbyt szybkim wstawaniem z łóżka, zbyt szybkim wstawaniem z pozycji siedzącej. Do objawów tych należą zawroty głowy, omdlenia, zaburzenia widzenia takie jak mroczki przed oczami, niewyraźne widzenie czy dwojenie obrazu.
Przy przewlekłym niedociśnieniu tętniczym w ciąży poza powyższymi epizodycznymi objawami może skarżyć się na ogólne zmęczenie, zwiększone pragnienie oraz bladość skóry.
Z kolei przy bardzo niskim ciśnieniu w ciąży mogą pojawić się poty, przyspieszony oddech i duszność, zaburzenia świadomości oraz objawy związane z niedostatecznym ukrwieniem narządów – jako objawy wstrząsu. Stan taki jest zagrożeniem dla życia matki i płodu. Występuje jednak niezmiernie rzadko.
Czym grozi niskie ciśnienie w ciąży?
Omdlenia i zawroty głowy mogą prowadzić do upadków i urazów. Wiąże się to z szeroko pojętym ryzykiem uszkodzenia dziecka.
Kolejnym zagrożeniem jest niedokrwienie płodu i niewydolność łożyska. Prowadzą one do szeregu powikłań – od tzw. hipotrofii wewnątrzmacicznej (wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu), przez wady ośrodkowego układu nerwowego płodu, porody przedwczesne, po poronienia włącznie.
Z kolei dla kobiety bardzo niskie ciśnienie u kobiety ciężarnej wiąże się z ryzykiem wstrząsu i niedokrwieniem narządów wewnętrznych – jest to stan zagrożenia życia.
Jak podnieść ciśnienie w ciąży?
Istnieje kilka tzw. domowych sposobów na niskie ciśnienie w ciąży:
- Należy powoli, stopniowo i bez pośpiechu wstawać z łóżka, czy też z pozycji siedzącej.
- Zaleca się leżenie i spanie na lewej stronie, dlatego że zapobiega to uciskowi głównych naczyń, w których przepływ krwi warunkuje prawidłowe ciśnienie.
- Przy nadmiernie niskim ciśnieniu ciążowym ważne jest unikanie noszenia obcisłych i ciasnych ubrań.
- Cenne jest również picie dużej ilości płynów, szczególnie gdy występują mdłości i wymioty związane z ciążą.
- Nie należy zapomnieć o spożywaniu pełnowartościowych posiłków. Zalecana jest zasada częściej, a mniej (czyli mniejsze porcje w małych odstępach czasu). Celem podniesienia ciśnienia potrawy można dosalać.
- Warto dbać o optymalną ilość snu oraz aktywności fizycznej.
Czy kawa w ciąży to dobry sposób na podwyższenie ciśnienia?
Kawa, a konkretnie zawarta w niej kofeina, działa pobudzająco na układ współczulny – przyspiesza więc akcję serca i zwiększa ciśnienie tętnicze. Czy można zatem pić kawę przy niedociśnieniu w ciąży?
Badania przeprowadzone w Ohio State University College of Medicine przez profesor Sarah Keim, udowodniły, że kawa nie wpływa negatywnie na dziecko, ani w życiu płodowym, ani po narodzinach. Brano pod uwagę między innymi zaburzenia ilorazu inteligencji, zaburzenia psychiczne czy problemy ze snem. Nie wykazano obecności tych zaburzeń u dzieci matek pijących kawę (w ilości umiarkowanej) w trakcie trwania ciąży.
Tak więc kawa nie jest przeciwskazana w ciąży, nie wpływa negatywnie na płód. Zaleca się picie 1–2 filiżanek dziennie.
Za niskie ciśnienie u ciężarnej – kiedy do szpitala?
Kobieta w ciąży powinna udać się do lekarza, jeśli problemy z ciśnieniem powodują objawy. To znaczy, jeśli występują omdlenia, zawroty głowy, przewlekłe zmęczenie, zwiększone pragnienie.
Również bezobjawowe obniżenie ciśnienia w ciąży rzędu 80/50 mmHg wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.
Jeśli w poprzedniej ciąży kobieta miała incydenty niedociśnienia, należy poinformować o tym lekarza, najlepiej na pierwszej wizycie lekarskiej.
Niezwykle ważne jest, aby kobieta zgłaszała się na każde wizyty kontrolne u ginekologa. Podczas takiej wizyty lekarz zawsze powinien dokonać pomiaru ciśnienia krwi. Prawidłowe ciśnienie krwi w ciąży ma takie same normy jak dla populacji ogólnej – dolna granica 90/60 mmHg oraz górna granica 140/90 mmHg.
Bibliografia
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/320303.php;
- Ginekologia i położnictwo, G. Bręborowicz.
Agnieszka Foryś
lekarz
Tworzy teksty dotyczące kwestii zdrowia i pielęgnacji dziecka. Jej opracowania są przystępne i pomagają młodej mamie uporać się z codziennymi trudami macierzyństwa.
Komentarze i opinie (0)