Kinesiotaping to bardzo popularna metoda w fizjoterapii. Nieinwazyjna, bezpieczna i tania. Polecana na bóle kręgosłupa, ból pleców, kolan, ostrogi piętowe etc. Może być stosowana u: dzieci, osób starszych, kobiet w ciąży czy pacjentów zmagających się z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu, np. na tle neurologicznym. Co to jest kinesiotaping? W jakich schorzeniach warto go zastosować? Jak naklejać plastry? I jakie skutki uboczne może przynieść długotrwałe stosowanie kinesiotapingu?
Kinesiotaping w ciąży – sposób na bóle i obrzęki
Co to jest kinesiotaping?
Kinesiotaping, inaczej plastrowanie dynamiczne, to metoda fizjoterapeutyczna wynaleziona w latach 70. przez dr. Kenzo Kase’a – japońskiego chiropraktyka. Spopularyzowana w Azji, do Europy i Ameryki Północnej dotarła w latach 90. W Polsce kinesiotaping zaczął być powszechnie stosowany od roku 2004.
Głównym założeniem kinesiotapingu było wspomaganie fizjoterapii wśród sportowców, jednak aktualnie plastrowanie wykorzystywane jest w takich dziedzinach medycyny, jak np.: neurologia, pediatria, położnictwo.
Teorią, która pozwoliła na wynalezienie kinesiotapingu, było stwierdzenie, że dolegliwości bólowe powstają w wyniku zaburzenia funkcji mięśni, ale również tkanek mięśniowo-powięziowych znajdujących się blisko stawów.
Jest to bezpieczna i nieinwazyjna metoda wspierająca inne metody fizjoterapeutyczne, ale również może być stosowana jako metoda samodzielna. Celem kinesiotapingu jest wparcie układu mięśniowo-powięziowego poprzez wybór sposobu aplikacji taśm dostosowanego do indywidualnego pacjenta.
Jakie są korzyści ze stosowania dynamicznego plastrowania?
- Normalizacja napięcia mięśni – taśmy kinesiotaping dają możliwość zwiększenia lub zmniejszenia napięcia mięśniowego, co pozwala wspomóc funkcję mięśni posturalnych odpowiedzialnych za prawidłową postawę.
- Poprawa mikrokrążenia – przepływ krwi w brodawkowej warstwie skóry i warstwach niższych zostaje zwiększony.
- Lepsze działanie układu limfatycznego.
- Wspomaganie mięśni w powrocie do ich normalnego funkcjonowania.
- Przyspieszenie gojenia się tkanek.
- Przeciwdziałanie powstawaniu rozstępów.
- Redukcja dolegliwości bólowych w stawach, powięziach i więzadłach – uruchomienie wewnętrznego systemu znieczulenia i poprawa funkcji motorycznych.
- Uzupełnianie terapii mobilizacji blizn przez zwiększenie elastyczności uszkodzonych tkanek, np. po cięciu cesarskim.
- Poprawa propriocepcji (zmysł czucia głębokiego).
- Zmniejszenie zaburzeń statyki.
- Zmniejszenie obrzęków kończyn.
- Zwiększenie lub ograniczenie zakresu ruchu.
W jakich schorzeniach stosowany jest kinesiotaping?
Taśmy kinesiotaping są stosowane przez fizjoterapeutów dla bardzo różnych pacjentów, praktycznie bez względu na wiek.
Często znajdują zastosowanie w schorzeniach neurologicznych, którym towarzyszą niedowłady kończyn i porażenia połowicze, tj. udary lub wylewy. Są to stany, które powodują patologiczne zwiększenie napięcia jednych mięśni, przy znacznym osłabieniu napięcia w drugich. Te zmiany są nieskoordynowane. Występują – dodatkowo – porażenia nerwów twarzowych, opadanie stóp i dłoni, obrzęki limfatyczne.
W onkologii – po przebytym leczeniu operacyjnym – często pacjenci mają problem z nawracającym obrzękiem limfatycznym. Dzieje się tak, gdy zostają usunięte zajęte przez nowotwór węzły chłonne lub węzły, które mogłyby być miejscem przerzutu, ze względu na ich bliskie położenie względem guza.
Kinesiotaping ma szczególne zastosowanie w przypadku pacjentek po mastektomii , czyli usunięciu piersi z powodu raka. Tej operacji bardzo często towarzyszy wycięcie najbliższych węzłów chłonnych czy nawet mięśnia piersiowego. Oprócz zaburzonej postawy ciało kobiety musi borykać się z obrzękami dołu pachowego i kończyny po stronie usuniętej piersi. Umiejętne założenie plastrów jest w stanie wspomóc układ limfatyczny, a wraz z odpowiednimi ćwiczeniami w dużej mierze zapobiega powstawaniu obrzęków.
Ortopedia i traumatologia to kolejne dziedziny medycyny, których pacjenci korzystają z dobrodziejstw kinesiotapingu. Tapy na kolano („tejpy” ) wspomagają powrót do pełnej sprawności, np. w przypadku operacji na stawie kolanowym lub po przebytym urazie. Tapy na stopę działają analogicznie. Przy problemach z ruchomością czy bolesnością obręczy barkowej również można nakleić plastry, aby przyspieszyć proces zdrowienia.
Kinesiotaping w ciąży – jak działa kinesiotaping u ciężarnych?
Szerokie zastosowanie taśmy znalazły również w położnictwie i ginekologii. W trakcie ciąży można zakładać tapy na plecach, aby zminimalizować bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym lub na nogach, aby zmniejszyć obrzęk kończyn oraz nie dopuścić do powstawania niewydolności żylnej i żylaków.
Po porodzie cięciem cesarskim plastry są stosowane wokół rany, aby przyspieszyć regenerację tkanek.
Odpowiednio naklejone: wspomagają obkurczanie się macicy, zwiększają napięcie powłok brzusznych po ciąży, usprawniają krążenie krwi.
Niektóre badania dowodzą, że po naklejeniu plastrów w sposób spiralny wokół pępka może dojść do zmniejszenia tkanki tłuszczowej na brzuchu.
W trakcie laktacji taśmy traktowane są jako pomoc w przypadku dolegliwości spowodowanych zatkanym przewodem mlekowym. Naklejone na pierś odciążają obrzęknięte miejsce, wspomagają produkcję mleka i usprawniają miejscowe krążenie, zmniejszając stan zapalny.
Czy kinesiotaping jest bezpieczny dla kobiet w ciąży?
Tak, kinesiotaping jest bezpieczny dla kobiet w ciąży i rozwijającego się płodu. Jest to metoda, w której nie używa się żadnych leków, a taśmy działają jedynie w sposób mechaniczny na skórę i pośrednio na mięśnie oraz struktury podskórne. Taping w ciąży stosuje się w przypadku bólów kręgosłupa, które dotykają nawet 80% ciężarnych od 20. tygodnia ciąży – szczególnie w odcinku lędźwiowym (kinesiotaping lędźwiowy) lub przy problemach z oddychaniem – z powodu uniesionej przepony.
Tapy naklejone na skórę brzucha zapobiegają powstawaniu rozstępów. Mogą zmniejszać obrzęki nóg i minimalizować ryzyko wystąpienia niewydolności żylnej.
Kinesiotaping dla dzieci
Plastry kinesiotaping stosuje się również w przypadku dzieci. Neurologia dziecięca zajmująca się: urazami czaszkowo-mózgowymi, uszkodzeniami rdzenia kręgowego czy obwodowego układu nerwowego, zapaleniami i guzami mózgu, porażeniami splotów nerwowych (np. barkowego), mózgowym porażeniem dziecięcym – dzięki wsparciu fizjoterapeutów, poprzez kinesiotaping wspomaga powrót do pełnej lub częściowej sprawności małych pacjentów.
Plastrowanie dynamiczne wykorzystywane jest także na oddziale reumatologii dziecięcej, aby zmniejszać ból oraz normować napięcie mięśni i powięzi, zaatakowanych przez choroby reumatyczne.
Kinesiotaping wciąż jest traktowany jako obowiązkowy element fizjoterapii sportowców. Taśmy są stosowane do leczenia urazów powstałych w trakcie uprawiania sportu, wykazują działanie przeciwobrzękowe i mogą odciążać poszczególne stawy, np. kolanowe (tejpowanie kolana).
W leczeniu ran pooperacyjnych kinesiotaping nie jest zbyt popularny, chociaż jego użycie przynosi świetne efekty. Dlaczego warto sięgnąć po plastrowanie po operacji brzusznej? Choćby dlatego że taśmy: poprawiają perystaltykę przewodu pokarmowego, przyczyniają się do zmniejszenia stanu zapalnego w okolicy powstałej rany i przyspieszenia procesu gojenia oraz regeneracji mięśni brzucha. Pozwalają też na szybsze usprawnienie pacjenta i znacząco łagodzą ból pooperacyjny.
Jak naklejać plastry i taśmy?
Taśmy stosowane w kinesiotapingu wykonane są z bawełny i pokryte antyalergicznym, akrylowym klejem, reagującym na ciepło. Właściwości plastrów – grubość i elastyczność – zbliżone są do właściwości ludzkiej skóry.
Sprężystość plastrów oscyluje w granicach 130–140% długości pierwotnej – naprężenie taśm można regulować w zależności od potrzeb pacjenta. Tapy są wodoodporne, oddychające i trwałe. Po naklejeniu wracają do początkowej długości, dzięki czemu fałdują naskórek i unoszą go.
Plastry kinesiotaping w żaden sposób nie ograniczają ruchów. Umożliwiają kąpiel, nie są nasączone żadnym lekiem, nie uczulają i utrzymują się co najmniej 120 godzin. Dzięki tym właściwościom nie podrażniają skóry. Po ich odklejeniu nie powinno być żadnych zaczerwienień, odparzeń czy wysypki.
Aby osiągnąć założone działanie terapeutyczne, taśmy powinny być naklejone w prawidłowy sposób i w odpowiednim miejscu. Samodzielne korzystanie z taśm nie zawsze może przynieść zamierzony skutek. Fizjoterapeuta jest osobą, która dzięki swojemu wykształceniu z pewnością będzie wiedziała, jaka technika klejenia taśm będzie najlepsza dla określonego pacjenta.
Co oznaczają kolory w kinesiotapingu? Kolory nie mają absolutnie żadnego znaczenia, oprócz estetycznego. Badania dowodzą, że warto stosować plastry jednej firmy, gdyż poszczególne marki mogą produkować produkty różniące się minimalnie właściwościami.
Skutki uboczne kinesiotapingu
Skutki uboczne stosowania kinesiotapingu występują w przypadku niewłaściwego naklejenia taśm lub zbyt długiego noszenia plastrów w jednym miejscu (prowadzi to do osłabienia funkcji mięśnia). Długotrwałe stosowanie może spowodować uczulenie skórne, chociaż rzadko się to zdarza.
Kinesiotaping może być dobrym uzupełnieniem całościowej fizjoterapii, pod warunkiem że plastry będą naklejane przez specjalistę – fizjoterapeutę.
Bibliografia
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S188665810900005X z dnia 20.07.2021;
- http://sknfizjoterapii.wum.edu.pl/sites/sknfizjoterapii.wum.edu.pl/files/Katarzyna_Zieba_artykul.pdf z dnia 20.07.2021;
- https://ojs.pum.edu.pl/pomjlifesci/article/viewFile/171/139 z dnia 20.07.2021;
- http://www.ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/6937/8656 z dnia 20.07.2021;
- http://ostry-dyzur.net/wp-content/uploads/Str23-29.pdf z dnia 20.07.2021.
Jolanta Rusin
Położna
Jestem magistrem położnictwa, absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz Uniwersytetu Rzeszowskiego. Szczególnie bliskie są mi tematy związane z porodem, połogiem i laktacją – problemy laktacyjne i porody domowe były tematami moich prac dyplomowych. Z zamiłowania jestem copywriterką, prywatnie żoną i mamą trzech córek. Fachową wiedzę i doświadczenie z bycia mamą wykorzystuję, pisząc artykuły o macierzyństwie.
Komentarze i opinie (0)