Infekcje pochwy w ciąży – czy są groźne?
W ciąży, głównie za sprawą hormonów, dochodzi do szeregu zmian w organizmie kobiety, które mają przygotować ją m.in. do porodu. Zmieniają się m.in. pH pochwy (z kwaśnego na zasadowe), osłabieniu ulega działanie ochronnej naturalnej flory bakteryjnej, a spora ilość wydzieliny z pochwy w ciąży stanowi idealną pożywkę dla patogennych drobnoustrojów. U kobiet ciężarnych najczęściej stwierdza się, takie infekcje intymne, jak:
- infekcja wywołaną rzęsistkiem pochwowym,
- grzybica pochwy w ciąży – spowodowaną zwykle przez drożdżaki,
- zakażenie bakteryjne pochwy (zwane też waginozą bakteryjną).
Wszystkie te zakażenia pochwy w ciąży wymagają leczenia z uwagi na ryzyko wystąpienia powikłań, takich jak przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego i przedwczesny poród.
Szczególnie w III trymestrze infekcja bakteryjna pochwy wywołana przez paciorkowce beta-hemolizujące z grupy B (GBS) stwarza takie ryzyko, dlatego też obowiązkowo u każdej kobiety przeprowadza się badanie w tym kierunku, zwykle między 35. a 37. tygodniem ciąży.
W razie dodatniego wyniku konieczna jest profilaktyczna antybiotykoterapia okołoporodowa. Bakteryjna waginoza może doprowadzić także do zakażenia dziecka w czasie porodu i wystąpienia u niego np. zapalenia płuc czy opon mózgowo-rdzeniowych. Należy jednak pamiętać, że większość infekcji pochwy w ciąży łatwo poddaje się leczeniu, nie stanowiąc poważnego zagrożenia dla płodu.
Zobacz też: Jak leczyć zapalenie pęcherza w ciąży?
Zapalenie pochwy w ciąży – jakie są objawy?
Typowe objawy infekcji mogą zostać łatwo pomylone z fizjologicznymi objawami typowymi dla samej ciąży. Przede wszystkim należy rozróżnić upławy świadczące o zakażeniu od normalnej, obfitej wydzieliny z pochwy spowodowanej działaniem hormonów ciążowych. Nie powinna zatem martwić lekko mleczna czy przezroczysta wydzielina o łagodnym zapachu, której nie towarzyszą inne dolegliwości, jak pieczenie czy swędzenie pochwy. W razie wątpliwości, zawsze warto zapytać ginekologa o niepokojące objawy.
Wśród objawów zakażenia pochwy w ciąży należy wymienić:
- zielonkawe lub żółte upławy o nieprzyjemnym zapachu,
- upławy o konsystencji przypominającej twarożek, tzw. serowate upławy,
- pieczenie pochwy,
- ból pochwy i jej okolic,
- spuchnięcie, zaczerwienie, obrzęk czy ból warg sromowych,
- ból podczas stosunku,
- plamienie w ciąży – samoistne lub po stosunku
- swędzenie okolic intymnych i pochwy i towarzysząca pienista wydzielina
- suchość pochwy.
Nawet przy braku jakichkolwiek dolegliwości konieczne są regularne wizyty u ginekologa, ponieważ infekcja może przebiegać także bezobjawowo. Za każdym razem konieczne jest badanie lekarskie i ewentualne pobranie próbki do badania mikroskopowego. Szczególną uwagę na potencjalne objawy infekcji powinny zwracać kobiety ciężarne chorujące na cukrzycę i inne choroby autoimmunologiczne, a także stosujące leki.
Zakażenie pochwy w ciąży – leki przeciwgrzybicze i probiotyki?
Jeśli ginekolog potwierdzi infekcję intymną w ciąży, z pewnością dobierze lek przeciwgrzybiczy lub przeciwbakteryjnym, który jest bezpieczny dla kobiety ciężarnej i jej dziecka. Często stosuje się też środki złożone działające zarówno na bakterie, pierwotniaki (np. rzęsistka pochwowego), jak i grzyby.
Większość ma postać globulek dopochwowych stosowanych raz lub dwa razy na dobę. Dodatkowo można stosować probiotyki ginekologiczne (doustne, dopochwowe lub w formie żelu do stosowania miejscowego) zawierające, działające korzystnie, bakterie (pałeczki) kwasu mlekowego.
Dbałość o odpowiednią higienę okolic intymnych oraz unikanie ryzykownych zachować pozwalają skutecznie zapobiegać wystąpieniu stanu zapalnego pochwy w ciąży. Należy przede wszystkim:
- unikać stosowania kosmetyków do higieny intymnej, noszenia wkładek higienicznych nie przepuszczających powietrza oraz bielizny ze sztucznych materiałów, a także stosowania antybiotyków doustnych w okresie ciąży (chyba, że to konieczne),
- podmywać się, stosując jedynie łagodny, specjalnie do tego przeznaczony płyn do higieny intymnej w ciąży o naturalnym pH,
- podcierać się od przodu do tyłu, aby nie przenosić bakterii z okolic odbytu do pochwy.
W czasie ciąży nie trzeba rezygnować ze współżycia – stosunki należy ograniczyć jednak w wyjątkowych sytuacjach, jak np.: wystąpienie plamienia czy krwawienia w ciąży, obecność łożyska przodującego, a także w czasie infekcji pochwy.
