Badanie moczu w ciąży dostarcza lekarzowi ważnych informacji nie tylko o układzie moczowym (np. ewentualnym zakażeniu dróg moczowych czy zapaleniu nerek), ale o całym organizmie (może np. sygnalizować cukrzycę albo problemy z wątrobą). Jest jednym z podstawowych testów laboratoryjnych, na które kierowane są kobiety ciężarne i badań, które pozwalają wykryć stan przedrzucawkowy . Dlatego trzeba je robić co miesiąc. Zwykle lekarz zleca tylko ogólne badanie moczu, ale przy podejrzeniu zakażenia dróg moczowych, często trzeba wykonać także badania bakteriologiczne, czyli posiew.
To też może Cię zainteresować: Cukrzyca ciążowa – przyczyny, objawy i leczenie
Jak przygotować się do badania moczu
1. Zaopatrz się w specjalny pojemnik – otrzymasz go w gabinecie zabiegowym lub kupisz w aptece (jeśli będziesz oddawać mocz na posiew, nie zapomnij tego zaznaczyć).
2. Unikaj jedzenia produktów, które mogą zabarwić mocz:
- Buraków, jeżyn i jagód (sprawiają, że mocz jest ciemnoczerwony);
- Marchwi (zmienia kolor moczu na ciemnożółty);
- Rabarbaru (może sprawić, że mocz zbrązowieje).
3. Dzień przed badaniem nie uprawiaj seksu.
4. Tuż przed pobraniem próbki, nie ćwicz intensywnie i nie bierz zimnej kąpieli.
Jak pobrać mocz do badania - 6 zasad
- Pobierz próbkę od razu po przebudzeniu, na czczo.
- Dokładnie umyj ręce oraz okolice ujścia cewki moczowej i obficie przemyj je ciepłą wodą.
- Wytrzyj się jednorazowym ręcznikiem.
- Do badania pobierz mocz ze środkowego strumienia. Żeby to zrobić, zacznij oddawać mocz do ubikacji (by wypłukać cewkę moczową z bakterii i nabłonków, które nagromadziły się przez noc). Po około 2 sekundach przerwij i środkowy strumień skieruj już do pojemnika. Napełnij go mniej więcej do połowy, a resztę moczu oddaj do toalety.
- Jeżeli obserwujesz u siebie dużą ilość wydzieliny pochwowej, przed oddaniem moczu zatkaj wejście do pochwy jałowym gazikiem lub tamponem.
- Dostarcz mocz do laboratorium w ciągu dwóch godzin od pobrania. Jeśli nie możesz tego zrobić, przechowaj go w lodówce, w temperaturze ok. 4°C, ale nie dłużej niż dobę.
Czytaj też: 6 rzeczy, z których powinnaś zrezygnować przed badaniami w ciąży
Jak interpretować wyniki badania moczu
Sprawdzając wyniki, pamiętaj, że nie każde odstępstwo od normy świadczy o problemach zdrowotnych. Bywa wynikiem diety bogatej w produkty z określonej grupy lub nieodpowiedniej toalety. Warto też wiedzieć, że w ciąży możliwości filtracyjne nerek są słabsze, dlatego pojawienie się śladowych ilości niepożądanych substancji (z wyjątkiem bakterii, pasożytów i grzybów) często nie budzi u lekarzy niepokoju.
PARAMETRY OCENIANE W BADANIU MOCZU:
- Przejrzystość: powinna być zupełna. Mętny mocz może wskazywać m.in. na zapalenie dróg moczowych, kamicę nerkową, ale też dietę, w której jest dużo tłuszczów i fosforanów. Traci przejrzystość także wtedy, gdy jest dłużej przechowywany w lodówce.
- Barwa: powinna być jasnożółta. Ciemnożółty mocz może świadczyć o obecności bilirubiny, czerwony – krwi, a zielony – bakterii Pseudomonas. Kolor moczu mogą też zmieniać niektóre spożyte dzień wcześniej produkty np. buraki czy jagody oraz niektóre leki.
- Gęstość, czyli ciężar właściwy: powinien wynosić 1,005-1,030 g/cm3.
– Niższa – może oznaczać rozcieńczenie moczu, wynikające z wypicia dużej ilości płynów, ale też z zaburzeń w funkcjonowaniu nerek.
– Wyższa – bywa objawem odwodnienia (np. w wyniku biegunki lub wymiotów) albo niewydolności nerek.
- Woń: o problemach może świadczyć wyjątkowo nieprzyjemny czy intensywny zapach.
- Odczyn pH: powinien mieścić się w przedziale 4,5-7,8, czyli być lekko kwaśny. Odczyn bardziej kwaśny lub zasadowy może świadczyć m.in. o problemach związanych z układem moczowym, zaburzeniach metabolicznych, albo być wynikiem diety (wpływ ma ilość spożywanego mięsa, warzyw i owoców cytrusowych) czy przyjmowania niektórych leków.
W MOCZU NIE POWINNO BYĆ:
- Bakterii, grzybów i pasożytów. Jeśli są, konieczne jest zrobienie posiewu. Czasem lekarz może zlecić także wymaz z szyjki, by sprawdzić, czy nie doszło do zakażenia dróg rodnych.
- Białka. Wykrycie go u ciężarnej może oznaczać zatrucie ciążowe albo infekcję dróg moczowych. Poza tym białkomocz może pojawić się po dużym wysiłku fizycznym lub pod wpływem silnego stresu.
- Więcej niż 5 leukocytów w polu widzenia. Większa liczba może być objawem bakteryjnego zakażenia dróg moczowych lub nerek albo wynikiem zanieczyszczenia moczu wydzieliną z pochwy.
- Więcej niż 3 erytrocytów w polu widzenia. Jeśli jest ich więcej, mówimy o krwinkomoczu lub krwiomoczu, które są objawem chorób układu moczowego.
- Glukozy. Jej obecność w moczu nasuwa podejrzenie cukrzycy, ale może być też rezultatem silnego stresu, urazu fizycznego, problemów z nerkami lub użycia niewłaściwego naczynia do przechowania próbki moczu (np. buteleczki po syropie).
- Azotynów. Często bywają objawem chorób układu moczowego.
- Ciał ketonowych. Ich obecność może świadczyć o rozwoju cukrzycy ciążowej .
- Bilirubiny i większych ilości urobilinogenu. Mogą wskazywać na cholestazę, cholestazę ciążową lub uszkodzenie wątroby.
- Wałeczków, nabłonków i kryształów. Najczęściej świadczą o chorobach układu moczowego.
Jeśli okaże się, że wyniki badania moczu, będą odbiegać od normy, analizując je z ginekologiem, koniecznie porozmawiaj o:
- lekach, jakie przyjmowałaś, robiąc badanie moczu;
- składzie swojej diety;
- ewentualnym silnym stresie;
- sposobie pobrania próbki do badania.
Te czynniki mogą zafałszować obraz.
Czytaj też: Jak powinny wyglądać kolejne wizyty u ginekologa w ciąży
