Przedstawione poniżej dane są wynikiem badania wykonanego przez Millward Brown SMG/KRC na zlecenie Fundacji Św. Mikołaja
Finanse i satysfakcja
Wśród najważniejszych powodów decyzji o powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim, pojawiają się względy finansowe (55% badanych kobiet), potrzeba kontaktu z ludźmi (39%) i zadowolenie z dotychczas wykonywanych obowiązków (31%). Spośród ankietowanych kobiet 30% jako motywację do powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim wymieniło również poczucie niezależności, jakie daje im praca. Obawa przed wypadnięciem z rynku pracy motywuje 28% przyszłych mam, potrzeba bycia na bieżąco - 22%, zaś chęć rozwoju zawodowego i kontynuowania kariery 16%.
Powody chęci powrotu do pracy po urodzeniu dziecka można podzielić na 2 grupy:
- Powody racjonalne, niezależne od woli respondentek: względy finansowe, lęk przed wypadnięciem z rynku pracy, poczucie obowiązku wobec firmy, szefa i zespołu
- Powody emocjonalne - dotyczące komfortu psychicznego przyszłych mam (kontakt z ludźmi, spełnienie zawodowe, poczucie niezależności) oraz ich ambicji związanych z karierą zawodową (rozwój zawodowy, chęć kontynuowania kariery)
Warto zaznaczyć, że powody racjonalne i emocjonalne najczęściej przeplatają się ze sobą. Źródła decyzji zmieniają się również w zależności od wykształcenia przyszłych mam. Na względy finansowe częściej wskazują kobiety o wykształceniu podstawowym i zawodowym, na satysfakcję z wykonywanych obowiązków - kobiety z wykształceniem uniwersyteckim, zajmujące wyższe stanowiska.
To też może Cię zainteresować: Lęk przed ciążą – czy to normalne?
Nie planuję powrotu do pracy, bo…
Spośród wszystkich respondentek aktywnych zawodowo przed zajściem w ciążę tylko 16% nie planowało kontynuowania kariery zawodowej po porodzie. Przyszłe mamy, które nie myślały o powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim najczęściej motywowały swoją decyzję chęcią przebywania jak najdłużej z dzieckiem (64% wszystkich odpowiedzi), poczuciem spełnienia wynikającym z prowadzenia domu i zajmowania się rodziną (30%) oraz obaw związanych z pogodzeniem opieki nad dzieckiem i obowiązków zawodowych (27% ankietowanych kobiet). 9% respondentek wyraziło obawę, że w trakcie urlopu macierzyńskiego ich miejsce pracy zostanie zajęte przez inną osobę. Tyle samo zadeklarowało, że stabilna finansowa sytuacja rodziny nie zmusza ich do powrotu do pracy po urodzeniu dziecka. Dla większości kobiet, które nie zadecydowały o kontynuowaniu kariery najważniejsza była satysfakcja i odnalezienie się w roli matki.
Myślami w pracy
Urlop macierzyński nie oznacza całkowitego odcięcia się od wykonywanych dotąd obowiązków. 8% przebywających na urlopie macierzyńskim kobiet spotkało się z sugestiami przełożonego związanych z wcześniejszym powrotem. Co dziesiątą mamę namawiano do zrezygnowania z urlopu wychowawczego. Z drugiej strony 15% kobiet spotkało się z sugestiami późniejszego powrotu do pracy (skorzystania z urlopu wychowawczego) - głównie ze względu na obawy, czy uda im się pogodzić obowiązki rodzicielskie z obowiązkami zawodowymi. W takich sytuacjach sugestie pracodawcy wiązały się często z planowanym rozwiązaniem umowy o pracę (zazwyczaj gdy obowiązki kobiety przebywającej na urlopie zdążył przejąć ktoś inny). Spośród ankietowanych matek aż 23% obawiało się, że po urlopie macierzyńskim (lub wychowawczym) nie będą miały dokąd wracać, zaś 11% - przesunięcia na gorsze stanowisko.
Naturalna kolej rzeczy i nieprzewidziane zmiany
Sytuacja po narodzinach dziecka zazwyczaj odpowiada sytuacji przed zajściem w ciążę - 56% kobiet, które pracowały wcześniej, pracuje po zakończeniu urlopu, kobiety, które prowadziły działalność gospodarczą - prowadzą ją nadal (61%), zaś kobiety, które przed zajściem w ciążę nie pracowały zawodowo, nie pracują w dalszym ciągu (78%).
Pracę po narodzinach dziecka podjęło 17% kobiet, które przed zajściem w ciążę nie pracowały - co ma związek głównie z trudnościami związanymi z finansowym utrzymaniem rodziny. 23% kobiet, które pracowały przed urlopem macierzyńskim, nie pracuje - może to oznaczać, że mamy mają problemy z utrzymaniem pracy lub znalezieniem nowej. Aż 42% spośród niepracujących kobiet otrzymało wymówienie po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.
Mama w pracy
Aż 83% kobiet po urlopie wróciło na stanowisko, które zajmowały przed ciążą. Do pracy najczęściej wracają matki powyżej 35. roku życia (65%), z wyższym wykształceniem (62%), w dużych miastach (44%), zajmujących kierownicze stanowiska (80%) i pracownice umysłowe (58%). Najczęstszą formą zatrudnienia jest pełen etat (81%), tylko 9% matek pracuje na pół etatu.
Optymalne warunki
Respondentki pytane o idealny moment powrotu do pracy wskazywały ukończenie przez dziecko 3 roku życia (24%). 18% matek chciałoby podjąć pracę w rok po porodzie. W praktyce najwięcej matek - 23% - wróciło do pracy zanim dziecko skończyło 4 miesiące. Niemal połowa kobiet (45%) wróciła do pracy, gdy dziecko miało pół roku i mniej, zaś 66% podjęło pracę w ciągu 1 roku życia dziecka.
Perspektywa pracodawcy
Spośród pracodawców aż 51% deklarowało, że kobiety wracają "zawsze" lub "prawie zawsze" do firm, w których pracowały przed zajściem w ciążę. Co dziesiąty szef dużej firmy zaznacza, że matki najczęściej odchodzą z pracy po urlopie na własną prośbę. Zwolnienie kobiety wracającej z urlopu według 82% pracodawców nie zdarza się "nigdy" lub "prawie nigdy". W opinii 60% ankietowanych szefów troska o zapewnienie miejsca pracy kobiecie wracającej z urlopu buduje wizerunek firmy jako przyjaznej pracownikom. Ponad połowa pracodawców uważa, że urlopy macierzyńskie powinny zostać wydłużone.