Chrypka u dziecka – przyczyny, leczenie i domowe sposoby na zachrypnięty głos dziecka

Czym jest chrypka?

Chrypka powstaje wskutek zaburzeń drgań w obrębie fałdów głosowych (strun głosowych). Kiedy dziecko ma chrypkę, słyszalna jest zmiana barwy jego głosu, staje się on ściszony, szorstki i matowy. Dziecko może skarżyć się wówczas również na łaskotanie, drapanie w gardle bądź często odchrząkiwać.

Dolegliwości mogą pojawiać się rano, po spoczynku nocnym lub nasilać stopniowo w ciągu dnia.

Jakie są przyczyny chrypki u dziecka?

Wśród przyczyn chrypki wymienia się przede wszystkim bezpośrednie uszkodzenie lub podrażnienie tych struktur, mające związek z infekcjami układu oddechowego, zapaleniem gardła, nadużywaniem głosu, kaszlem oraz alergiami. Charakterystyczna jest także chrypka u dziecka po płaczu.

Rzadszą przyczyną chrypy u dziecka może być refluks żołądkowo-przełykowy, to znaczy cofanie się kwaśnej treści żołądka do przełyku, a nawet do gardła. W tej sytuacji drażniące właściwości kwasu solnego uszkadzają delikatny nabłonek dróg oddechowych i powodują częstą chrypkę u dziecka, zwłaszcza zachrypnięty głos rano.

Kiedy dziecko jest ciągle ochrypnięte, powodem może być przebywanie w zadymionym pomieszczeniu lub z osobami palącymi. Dym nikotynowy szkodzi nie tylko palaczowi, ale i osobom w jego otoczeniu, szczególnie niemowlętom i dzieciom.

Ostatecznie przyczyną chrypki i odchrząkiwania u dziecka może być również obecność ciała obcego w drogach oddechowych.

Leczenie chrypki – tabletki, syropy, lizaki. Co na chrypkę podać dziecku?

W leczeniu chrypki u dziecka zastosowanie znajdują liczne preparaty łagodzące podrażnienia i eliminujące problem suchości w gardle. Dostępne są w postaci: tabletek do ssania, syropów czy lizaków.

W przypadku chrypki u niemowlaka i małych dzieci do trzeciego roku życia najlepszym wyborem będą syropy, dzięki którym zminimalizowane jest ryzyko przypadkowego zachłyśnięcia się lekiem. Przed zakupem należy upewnić się, że syrop nie zawiera domieszki etanolu, który często jest składnikiem wyciągów ziołowych. Starszym dzieciom można podawać lizaki na chrypkę (powyżej 3. roku życia) lub tabletki na chrypkę przeznaczone do ssania (zazwyczaj dostępne powyżej 4. roku życia).

Kupując lekarstwa na chrypkę, warto wybierać szczególnie te, które zawierają substancje powlekające i łagodzące podrażnioną błonę śluzową dróg oddechowych. Zalicza się do nich:

• porost islandzki,
• wyciąg z liścia babki lancetowatej,
• tymianek i podbiał,
• korzeń prawoślazu.

Nie należy stosować leków przeznaczonych do stosowania na chrypkę u dorosłych, nawet jeśli dostępne są w formie tabletek do ssania. Silnie działające substancje w nich zawarte mogą dodatkowo podrażniać gardło i struny głosowe malucha.

Domowe sposoby na chrypkę – zioła, miód, inhalacje?

Chrypka u małego dziecka, która współtowarzyszy infekcji lub utrzymuje się krótko po ustaniu ostrego stanu zapalnego, nie wymaga wdrażania szczególnego leczenia. Sposobem na chrypkę może być zadbanie o prawidłowe nawilżenie pomieszczenia, w którym przebywa dziecko. Odpowiednią wilgotność można uzyskać dzięki zastosowaniu specjalnie do tego celu przeznaczonych nawilżaczy powietrza (konieczne jest ich regularne i dokładne czyszczenie), jak i wilgotnego ręcznika lub szmatki położonej na kaloryferze. Należy także regularnie wietrzyć pokój, nawet w sezonie jesienno-zimowym, by zapewnić cyrkulację świeżego powietrza. Dziecko z chrypką powinno również przyjmować odpowiednią ilość płynów, najlepiej o temperaturze pokojowej.

Naturalny lek na chrypkę większość rodziców posiada we własnej kuchni. Miód dodawany do ciepłych herbatek, naparów z lipy czy malin lub ciepłego mleka doskonale łagodzi podrażnione gardło, dzięki swoim właściwościom powlekającym i przeciwzapalnym. Trzeba jednak pamiętać, że dzieci do pierwszego roku życia nie powinny otrzymywać miodu, z uwagi na ryzyko zanieczyszczeń mikrobiologicznych obecnych w tym naturalnym produkcie.

Płukanki ziołowe, stosowanie sody oczyszczonej czy inhalacje na bazie silnie działających ziół, nie są wskazane w leczeniu chrypki u najmłodszych dzieci. Zioła mogą wykazywać działanie drażniące i alergizujące, co powoduje obrzęk błony śluzowej, a w skrajnych sytuacjach może dawać poważne problemy z oddychaniem.

Kiedy do lekarza z zachrypniętym dzieckiem?

Jeśli dziecko jest ochrypnięte, ma gorączkę i/lub zaburzenia oddychania, na przykład wyraźnie słyszalny świst (świszczący oddech) czy obserwowany wysiłek oddechowy, nie należy zwlekać z wezwaniem pomocy. U najmłodszych dzieci obrzęk błony śluzowej gardła czy krtani może postępować gwałtownie, z uwagi na znacznie mniejszą średnicę dróg oddechowych i jej większą wiotkość oraz podatność na zapadanie się niż u osób dorosłych.

Chrypa u dzieci, która trwa powyżej tygodnia u najmłodszych maluchów (do 3. roku życia) oraz powyżej dwóch tygodni u starszych dzieci uważana jest za chrypkę przewlekłą i wymaga poszukiwania jej przyczyny.

Częsta lub nawracająca chrypka u dziecka, szczególnie w połączeniu ze stałym otwarciem ust oraz nawracającymi infekcjami, może wskazywać na różne nieprawidłowości laryngologiczne (na przykład przerost migdałków), dlatego konieczne jest wdrożenie diagnostyki oraz zmniejszającego objawy chrypki leczenia.