Dieta wegetariańska jest coraz bardziej popularna – na wyrzucenie mięsa z jadłospisu (a czasem nawet produktów pochodzących od zwierząt, np. produktów mlecznych) zdecydowało się w Polsce już ponad milion osób. Rośnie również liczba dzieci, które nie znają lub nie pamiętają smaku tradycyjnego rosołu, kotletów schabowych czy wędliny. Czy jednak taka bezmięsna dieta nie zaszkodzi zdrowiu malucha? Sprawdź, co powinno jeść dziecko na diecie wegetariańskiej, zamiast produktów pochodzenia zwierzęcego, by rozwijało się prawidłowo i miało dużo sił.
Mały wegetarianin – czy dziecko może nie jeść mięsa?
Spis treści
Wegetarianizm u dziecka – czy warto?
Rodzicom, którzy nie tylko sami nie jedzą mięsa, ale też nie podają go swoim dzieciom, często zarzuca się brak odpowiedzialności oraz szkodzenie zdrowiu pociechy. Jak się okazuje – zupełnie niesłusznie. Zarówno Amerykańskie Towarzystwo Dietetyczne, jak i Amerykańska Akademia Pediatrii podają, że prawidłowo rozplanowana dieta wegetariańska dla dziecka nie tylko zaspokaja jego potrzeby żywieniowe, ale również przyczynia się do zdrowego rozwoju.
Korzyści z założeń diety wegetariańskiej u dziecka to między innymi:
- Zmniejszenie ryzyka nadwagi i otyłości u dziecka
Już co trzeci polski uczeń cierpi na nadwagę lub otyłość. Dieta wegetariańska, bazująca na dobrych składnikach i mnóstwie błonnika, pozwala zachować prawidłową wagę i wykształcić lepsze nawyki żywieniowe. Nie zastąpi ona jednak aktywności fizycznej dzieci.
- Zmniejszenie ryzyko niektórych chorób
W diecie bezmięsnej jest mniej niż w diecie tradycyjnej tzw. „złego cholesterolu”, dlatego dziecko jest w mniejszym stopniu narażone na ryzyko wystąpienie w przyszłości cukrzycy, niektórych nowotworów czy nadciśnienia tętniczego.
- Budowanie otwartości na nowe smaki
Tworzenie zbilansowanych posiłków, które pokrywają zapotrzebowanie na niezbędne dla prawidłowego rozwoju składniki, wymaga używania różnorodnych składników. Dziecko od pierwszego roku życia przyzwyczajane jest do różnych smaków, chętnie spożywa warzywa i owoce.
Dieta wegetariańska dla dzieci – zagrożenia
Oczywiście dieta wegetariańska niesie za sobą pewne zagrożenia – łatwo o nie, jeśli rodzice nie mają odpowiedniej wiedzy w kwestii pokryciu dziennego zapotrzebowania na poszczególne składniki odżywcze, albo nie potrafią prawidłowo ich łączyć.
Stosowanie diety wymaga dużej wiedzy, zwłaszcza gdy chodzi o dziecko, które potrzebuje prawidłowo zbilansowanej, urozmaiconej diety. Organizm dziecka stale rośnie, rozwija się nie tylko jego ciało, ale także układ nerwowy i mózg. Wszelkie niedobory składników odżywczych mogą się odbijać niekorzystnie na jego zdrowiu lub zakłócać prawidłowy rozwój fizyczny i umysłowy.
Dzieci na diecie wegetariańskiej są szczególnie narażone na niedobory białka, żelaza, wapnia, cynku oraz witaminy B12. Jeśli dieta nie jest właściwie rozplanowana (pod okiem wyspecjalizowanego dietetyka), zbyt małe ilości wyżej wymienionych składników odżywczych mogą doprowadzić nawet do zahamowania rozwoju fizycznego i psychicznego.
Funkcjonuje kilka poradni, które zajmują się prowadzeniem żywienia dzieci wegetariańskich. Ważne, aby korzystać z porad takich przychodni, ponieważ zasady żywienia są znacznie bardziej skomplikowane niż się powszechnie wydaje.
Przykładowo, nadmiar błonnika może upośledzać wchłanianie cynku, a nadmiar cynku pogarszać przyswajanie żelaza. Poza tym, niezbędne do rozwoju białko składa się z małych cząstek zwanych aminokwasami. Organizm sam, na podobieństwo budowy muru z małych cegiełek, wytwarza niezbędne białka. Jednak te cegiełki, czyli aminokwasy, musi dostawać z zewnątrz, z pożywienia. Ich cennym źródłem jest mięso.
Poza mięsem aminokwasy znajdują się w innych produktach, ale nie tak obficie. Trzeba więc wiedzieć, jakie produkty żywnościowe trzeba dziecku podać, aby dostarczyć mu wszystkich aminokwasów – cegiełek do budowy białka, niezbędnego do prawidłowego wzrostu. Brak choćby jednego może odbić się niekorzystnie na jego zdrowiu. Dlatego nawet doświadczonym wegetariańskim rodzicom potrzebna jest fachowa pomoc i prawidłowo zaplanowana dieta wegetariańska, bo żywienie małego wegetarianina to nie to samo, co żywienie dorosłej osoby.
Sprawdź, w którym dniu cyklu miesiączkowego jesteś
Rodzaje diety wegetariańskiej dla dzieci
Jeżeli rozważasz wyrzucenie mięsa z jadłospisu swojego dziecka, chcąc jednocześnie uniknąć powstania niedoborów w jego organizmie, to na początek musisz poznać rodzaje diet bezmięsnych. Niektóre z nich są wskazane dla dzieci, inne – zdecydowanie nie.
Semiwegetarianizm
To częściowy wegetarianizm. Dieta „zezwala” na spożycie drobiu oraz ryb, nie można natomiast jeść czerwonego mięsa. Dozwolone jest spożycie jajek, miodu czy np. mleka i produktów mlecznych. Dieta ta pozwala dość łatwo zapewnić dziecku właściwe ilości ważnych substancji spożywczych.
Laktoowowegetarianizm
To już bardziej restrykcyjna dieta – nie zezwala na spożywanie mięsa z żadnego zwierzęcia. Dziecko może natomiast jeść jajka, pić mleko oraz spożywać jego przetwory. Ta odmiana wegetarianizmu także zalecana jest dla dzieci.
Laktowegetariańska
W tym przypadku niedozwolone jest jedzenie jaj, co znacznie utrudnia przygotowanie zbilansowanych posiłków dla dziecka.
Weganizm
Dieta wegańska eliminuje z jadłospisu wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, czyli również nabiał i jaja. Uwzględnia spożycie produktów pochodzenia roślinnego. Na diecie wegańskiej dziecko jest niestety bardzo narażone na niedobory białka, żelaza, cynku i innych pierwiastków.
Ponadto istnieją również diety takie jak witarianizm (spożywanie tylko surowych warzyw i owoców) oraz frutarianizm (jedzenie tylko części warzyw i owoców, które same odpadają od rośliny). Obu kategorycznie nie powinno się stosować u dzieci.
Jak komponować bezmięsne posiłki dla dzieci?
Co należy włączyć do diety dziecka, które nie je mięsa? W przygotowywaniu wartościowych posiłków dla dziecka pomoże ci wiedza na temat źródeł pierwiastków i witamin. W diecie wegetariańskiej dzieci witaminę B12 dostarczysz im wraz z:
- jajami,
- produktami mlecznymi,
- mlekiem sojowym.
Źródła białka to na przykład:
- jajka,
- kasze,
- razowe pieczywo i makarony,
- ryby,
- rośliny strączkowe,
- soja.
Źródła żelaza to między innymi:
- soczewica,
- tofu,
- soja,
- natka pietruszki,
- buraki,
- kasza gryczana,
- nasiona słonecznika,
- suszone pomidory,
- płatki owsiane.
Z kolei wapń podasz dziecku wraz z:
- mlekiem i produktami mlecznymi,
- szpinakiem,
- kalafiorem,
- roślinami strączkowymi.
Aby zadbać o odpowiedni poziom cynku w organizmie dziecka, włącz do diety np.:
- soczewicę,
- dynię,
- pieczarki,
- razowy ryż.
Ważny jest również sposób łączenia składników. W każdym posiłku staraj się łączyć co najmniej 3 z 4 następujących grup: warzywa strączkowe, produkty zbożowe, orzechy i nasiona, nabiał i ryby.
Dieta wegetariańska dla dzieci a suplementacja
Dieta bezmięsna nie musi być szkodliwa dla dziecka – wręcz przeciwnie, może przynieść szereg znaczących korzyści. Niemniej należy pamiętać, aby poza zbilansowanymi posiłkami podawać dziecku suplementy: witaminę B12, witaminę D (powinno się ją suplementować u wszystkich dzieci, także tych jedzących mięso), a w okresie intensywnego wzrostu i pod kontrolą lekarza – także żelazo.
Dieta wegetariańska dla dziecka – wypowiedź dietetyka
Zdaniem eksperta
Sylwia Leszczyńska, dietetyk, odpowiada na pytania o stosowanie diety wegetariańskiej przez dziecko: Czy kilkulatek może być wegetarianinem? Jak powinna wyglądać dieta kilkuletniego wegetarianina? Kiedy dziecko musi zrezygnować z diety wegetariańskiej?
Bibliografia
- Sikoń, M. Skowron, Zdrowy Maluch, wyd. Galaktyka, 2013
- Żak-Cyran, „Idżywiaj dziecko w zgodzie z Naturą”, wyd. Galaktyka, 2008
- Fuhrman, „Zdrowe dzieciaki”, Varsovia, 2014
Opublikowano: 14.12.2021;
aktualizacja: 17.03.2023
Oceń:
5.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Mamazone.pl dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Mamazone.pl opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Karolina Wojtaś
Psycholog
Karolina Wojtaś – psycholog, redaktor. Absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego, interesuje się między innymi komunikacją interpersonalną oraz psychologią rodziny. Autorka dziesiątek artykułów ułatwiającym czytelnikom zrozumienie mechanizmów psychologii i wprowadzenie ich we własne życie.
Komentarze i opinie (0)