21. tydzień ciąży - miesiąc, badania, rozwój dziecka, brzuch

21. tydzień ciąży – który to miesiąc?

21. tydzień ciąży to 5. miesiąc ciąży, należący do II trymestru. Oznacza to, że do rozwiązania pozostało mniej więcej 19 tygodni ciąży, ale czas jest tu pojęciem względnym, ponieważ poród może nastąpić wcześniej. Po 37. tygodniu uznaje się, że ciąża jest już donoszona, więc do potencjalnego rozwiązania pozostało mniej więcej 16-17 tygodni.

21. tydzień ciąży – rozwój dziecka

W 21. tygodniu ciąży ruchy dziecka stają się coraz silniejsze i lepiej skoordynowane, co odczuwa również przyszła mama. Od tego momentu lekarz może w miarę precyzyjnie podawać długość dziecka od czubka głowy do pięt. Do tej pory wymiary były podawane od czubka głowy do kości miedniczej, bez długości nóg malucha.

Długość ciała dziecka w 21. tygodniu ciąży wynosi mniej więcej 27 cm, ale wymiary są orientacyjne i indywidualne dla każdej ciąży. Dziecko rozwija swoje mięśnie, stale się ruszając i zmieniając pozycje. Intensywnie rozwija się także jego układ nerwowy. Dziecko jest coraz bardziej czułe na bodźce płynące z zewnątrz. Reaguje na dźwięki i oświetlenie z otoczenia, rozpoznaje głosy rodziców, współodczuwa stany emocjonalne mamy. Ma również ustalone własne pory aktywności i snu.

21. tydzień ciąży to dla dziecka okres wzmożonego rozwoju układu odpornościowego, bo wzmaga się produkcja białych krwinek. Również szpik kostny rozpoczyna produkcję krwinek czerwonych, przejmując tę rolę od wątroby i śledziony. Rozwija się także układ pokarmowy i moczowy dziecka. Połykany przez dziecko płyn owodniowy przechodzi przez jelita i jest wydalany przez nerki. W jelicie grubym gromadzą się organiczne resztki, które po porodzie zostaną wydalone w postaci smółki. Dziecko wyraźnie wyczuwa docierające do niego smaki.

W 21. tygodniu ciąży można już poznać płeć dziecka, ponieważ ma już ono w pełni rozwinięte narządy płciowe. Punkt widzenia zależy jednak od ułożenia dziecka i należy liczyć się z możliwością błędnego, utrudnionego przez ruchy płodu odczytu. Warto więc o to dopytać na badaniach w kolejnym tygodniu ciąży.

Od 21. tygodnia ciąży dziecko coraz szybciej przybiera na wadze i nabiera tkanki tłuszczowej. Waga dziecka wynosi mniej więcej 300-350 gram. To również są wartości indywidualne dla każdej ciąży, nie należy więc ich porównywać.

21. tydzień ciąży – jak zmienia się ciało

Ciążowy brzuch w 21. tygodniu ciąży jest wyraźnie zarysowany, a dziecko intensywnie rośnie i przybiera na wadze. W 21. tygodniu ciąży dno macicy jest mniej więcej na wysokości pępka. Wyraźne odczuwane są ruchy dziecka, ale nie jest to regułą – otyłość i umiejscowienie łożyska na przedniej ścianie macicy mogą zakłócać wrażenia.

W 21. tygodniu ciąży ciało kobiety intensywnie się zmienia. Następuje stopniowe poszerzenie miednicy i jej uelastycznienie, co ma być przygotowaniem do porodu, po którym miednica nie wraca już do poprzedniego stanu – to efekt działania hormonu zwanego relaksyną. Ogólnie mogą się nieco zmieniać proporcje ciała. Można zauważyć zmianę rozmiaru butów na większe oraz „nabranie ciała”, np. w ramionach.

Coraz bardziej problematyczne stają się także codzienne czynności, utrudnione przez bóle pleców spowodowane przeciążonym kręgosłupem. Szacuje się, że na tym etapie ciąży kobiety przybierają na wadze o około 5 kg, jednak jest to kwestia indywidualna. Rosnąca macica powoduje ucisk na żyły, co spowalnia przepływ krwi i może prowadzić do obrzęków. Należy więc dbać o odpowiednie nawodnienie i zdrową dietę. Możliwe jest także zatrzymywanie wody w organizmie i opuchnięcia, powodujące otarcia np. po wewnętrznej stronie ud.

Odczucia w 21. tygodniu ciąży

U niektórych kobiet między 20. a 21. tygodniem ciąży może pojawić się siara , czyli mleko początkowe. Czasem jednak pojawia się ona nie w czasie ciąży, a tuż po porodzie podczas pierwszego karmienia piersią. Może wystąpić zgaga, bo hormony ciążowe rozluźniają zastawkę miedzy żołądkiem a przełykiem, co może powodować pojawianie się kwasu żołądkowego w przełyku. Jednocześnie może się pojawić zwiększony metabolizm. Naturalne są również skurcze mięśni nóg, spowodowane uciskiem dziecka na nerwy miednicy lub zachwianą gospodarką fosforowo-wapniową. Warto zadbać o zbilansowaną dietę i – po konsultacji z lekarzem – o ewentualną suplementację.

Przyszła mamo – spróbuj rozciągać mięśnie łydek i od czasu do czasu weź ciepłą kąpiel (ciepłą, nie gorącą, dla dobra twojego dziecka!), która zadziała rozluźniająco. Zadbaj również o to, by w twojej diecie znalazły się wszystkie ważne składniki odżywcze. Warto również poprosić kogoś o masaż – szczególnie obciążony jest dolny odcinek kręgosłupa, w okolicy lędźwiowo-krzyżowej.

Szybko postępujące zmiany hormonalne w 21. tygodniu ciąży wpływają na ciążowe roztargnienie i zmiany nastrojów. Kobieta może odczuwać problemy z koncentracją i pamięcią, a także wahania równowagi zwiększające ryzyko upadku, w związku ze zmianą ośrodka ciężkości. Mimo wszystko półmetek ciąży to okres stabilizacji i spokoju, w większości bowiem ustępują dolegliwości ciążowe, dziecko staje się coraz silniejsze i jest to idealny moment na rozpoczęcie szykowania wyprawki dla dziecka.

21. tydzień ciąży – jakie badania zrobić?

W II trymestrze ciąży – w okresie około 21. tygodnia – kobieta powinna wykonać następujące badania:

• Standardowe badanie USG. Może również wykonać badania prenatalne, tzw. USG połówkowe, na którym można dokładnie zobaczyć, jak wygląda dziecko, jaka jest jego waga i potwierdzić prawidłowe, normalne funkcjonowanie wszystkich narządów oraz jego ogólny stan zdrowia.
• Badanie poziomu glukozy we krwi (tzw. krzywą cukrową), która wykluczy lub potwierdzi cukrzycę ciążową.
• Badanie ogólne moczu.
• Konieczna jest morfologia krwi, także z badaniami tarczycy.
• Powtórne badania w kierunku toksoplazmozy, jeśli poprzednie wskazywały wynik ujemny. Podczas każdej wizyty kontrolnej należy także mierzyć ciśnienie, by nie przeoczyć ewentualnego nadciśnienia ciążowego.
• Kobiety z Rh(-) powinny wykonać badania na przeciwciała anty rh.

Warto również skontaktować się z położną środowiskową, która pomoże w przygotowaniach do porodu, wyjaśni, na czym polega prawidłowe karmienie piersią i wesprze w połogu.

21. tydzień ciąży – video

Sprawdź, jak rozwija się dziecko w 19. tygodniu ciąży od zapłodnienia (21. tydzień ciąży).